41 dni urlopu rocznie? Wyjaśniamy, jak tyle dostać zgodnie z prawem

Dostosowanie polskiego Kodeksu pracy do wymogów unijnej dyrektywy work-life balance przyniosło rewolucję zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Teraz zamiast ustawowych 26 dni urlopu wypoczynkowego pracownicy mają do dyspozycji nawet 41 dni wolnych od pracy. Dowiedz się, na jakich zasadach można skorzystać z wolnego.
Podstawa urlopu wypoczynkowego nie uległa zmianie. W tym zakresie wciąż możemy skorzystać z 20 lub 26 dni – w zależności od stażu pracy. Dłuższa podstawa urlopu przysługuje osobom, które pracują od ponad dekady. Jednak do wykorzystania są też dodatkowe dni wolne.
Ponad miesiąc wolnego w 2025
Dzięki wdrożeniu do polskiego prawa unijnych dyrektyw (nowelizacją Kodeksu pracy w 2023), pracownicy mogą zyskać nawet 15 dodatkowych dni wolnych od pracy. To znaczy, że osoby, które pracują od 10 lat lub dłużej, mogą mieć grubo ponad miesiąc wolnego w roku. Młodsi stażem – aż 35 dni. Jak to możliwe?
Oprócz podstawowego wymiaru urlopu wypoczynkowego, bez względu na staż pracy, każdy może też skorzystać z:
• 5 dni urlopu opiekuńczego – nie tylko na dziecko,
• 2 dni tzw. zwolnienia z powodu Większość ,
• 2 dni lub 16 godzin na opiekę nad dzieckiem
• 6 dni na szkolenie.
5 dni na opiekę nad członkiem rodziny
Urlop opiekuńczy to zupełnie nowy wymiar wolnego, wprowadzony na podstawie dyrektywy work-life balance. Przysługuje 5 dni w roku kalendarzowym, niezależnie od liczby członków rodziny wymagających opieki. Co ważne, urlop ten nie jest płatny, ale okres jego trwania wlicza się do okresu zatrudnienia.
Z urlopu można skorzystać, aby zająć się osobą bliską – nie tylko dzieckiem czy małżonkiem, ale również np. rodzicem, teściem, rodzeństwem czy partnerem, jeśli ta osoba wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Wymagane jest złożenie wniosku najpóźniej dzień przed planowanym urlopem oraz uzasadnienie konieczności opieki – np. zaświadczenie lekarskie.
Przeczytaj też: Zasiłek opiekuńczy – wszystko, co musisz o nim wiedzieć

2 dni wolnego z powodu „siły wyższej”
To kolejna nowość w Kodeksie pracy, która przysługuje w przypadku nagłych sytuacji życiowych – np. wypadku, nagłej choroby bliskiej osoby lub innego zdarzenia, które wymaga natychmiastowej reakcji pracownika. Zwolnienie z powodu działania siły wyższej przysługuje w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego, z możliwością rozbicia na godziny.
Tego rodzaju wolne jest częściowo płatne – pracownikowi przysługuje 50% wynagrodzenia, a czas ten wlicza się do stażu pracy. Wniosek należy złożyć najpóźniej w dniu korzystania z wolnego, przed jego rozpoczęciem. Nie trzeba dołączać dokumentów potwierdzających zdarzenie, ale należy wskazać jego charakter (np. „nagła choroba dziecka”).
2 dni na opiekę nad dzieckiem
To świadczenie funkcjonuje już od lat, ale mało kto wie, że dotyczy wszystkich rodziców dzieci do 14. roku życia, niezależnie od formy zatrudnienia. Rodzice mogą wykorzystać 2 dni albo 16 godzin rocznie na opiekę nad dzieckiem – np. w razie choroby, zamknięcia szkoły czy innej nagłej potrzeby.
Co istotne, z tego uprawnienia może skorzystać tylko jeden z rodziców, a wybór przysługuje pracownikowi – można skorzystać z pełnych dni lub godzinowo, w zależności od sytuacji. Urlop jest płatny w 100%, a jego przyznanie nie zależy od zgody pracodawcy – wystarczy złożyć odpowiedni wniosek.
Przeczytaj też: Wielkie zmiany w Kodeksie pracy. Od 19 marca wchodzi nowy urlop
6 dni na szkolenie
6 dni urlopu szkoleniowego w roku przysługuje pracownikom, którzy podnoszą kwalifikacje zawodowe za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy. Czas ten można przeznaczyć na udział w kursach, egzaminach, seminariach czy innych formach nauki – zarówno stacjonarnie, jak i online.

Urlop szkoleniowy jest płatny (100% wynagrodzenia) i nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego. Warto podkreślić, że nie trzeba być studentem czy uczestnikiem długiego kursu – wystarczy, że szkolenie zostało uznane za przydatne w kontekście wykonywanej pracy, a pracodawca wyraził na nie zgodę. To narzędzie, które służy zarówno pracownikowi, jak i firmie, wspierając rozwój kompetencji i adaptację do zmieniającego się rynku.
Nawet 41 dni wolnego rocznie? To możliwe. Dzięki nowym regulacjom możesz efektywnie łączyć życie zawodowe z prywatnym, nie rezygnując z obowiązków rodzinnych i rozwoju. Warto znać swoje prawa – i z nich korzystać.
Źródło: gov.pl





































