Będą nowe obowiązkowe szczepienia dla dzieci. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 stycznia
Od przyszłego roku rodziców i lekarzy czekają ważne zmiany w kalendarzu szczepień ochronnych. Ministerstwo Zdrowia przygotowało nowelizację rozporządzenia, która rozszerza listę obowiązkowych szczepień dla dzieci i młodzieży. Ma to wzmocnić profilaktykę chorób zakaźnych i nowotworowych, a także dostosować harmonogram szczepień do aktualnej wiedzy medycznej.
• Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych
• Nowe przepisy obejmą dzieci i młodzież w wieku szkolnym i nastoletnim
• Celem zmian jest zwiększenie odporności populacyjnej i zapobieganie groźnym chorobom zakaźnym
• Rozporządzenie zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 r., z częścią przepisów wchodzących w życie rok później
Nowe obowiązkowe szczepienie
Największą zmianą w projekcie jest wprowadzenie obowiązkowego szczepienia przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) dla dzieci od ukończenia 9. do ukończenia 15. roku życia. W praktyce obejmie to m.in. rocznik 2018. Resort zdrowia uzasadnia, że celem jest zapobieganie nowotworom, takim jak rak szyjki macicy, które są wywoływane przez przewlekłe zakażenie HPV.
Do tej pory szczepienia przeciw HPV były w Polsce dobrowolne i bezpłatne dla dzieci w wieku 9–14 lat. Można je było wykonać w przychodni POZ lub w szkole. Ministerstwo podkreśla, że szczepienie jest najskuteczniejsze, gdy wykonane zostanie przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, dlatego objęcie nim młodszych roczników ma kluczowe znaczenie dla skuteczności profilaktyki.
Przeczytaj też: 90% mniejsze ryzyko nowotworu po szczepieniu na HPV. Dla kogo bezpłatnie?
Zmiany dotyczące meningokoków i krztuśca
Projekt zakłada również poszerzenie katalogu obowiązkowych szczepień o inwazyjne zakażenia meningokokowe (Neisseria meningitidis). Obowiązek ten obejmie osoby do 19. roku życia z grup ryzyka – w tym dzieci urodzone przez matki zakażone wirusem HIV.
Modyfikacji ulegnie także harmonogram szczepień przeciw krztuścowi. Druga dawka przypominająca zostanie przesunięta z 14. na 12. rok życia, a dodatkowo wprowadzona zostanie trzecia dawka przypominająca dla osób od ukończenia 17. roku życia – w miejsce dotychczasowej dawki przeciw tężcowi i błonicy.
Przeczytaj też: Darmowy i skuteczny test na obecność wirusa HPV. Polskie placówki wprowadzają innowacyjny program
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Zgodnie z projektem, rozporządzenie zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Wyjątek stanowią przepisy dotyczące szczepień przeciw HPV i meningokokom – one wejdą w życie rok później, czyli 1 stycznia 2027 roku.
Resort zdrowia podkreśla, że zmiany są konieczne, by zwiększyć odsetek osób zaszczepionych i skutecznie ograniczyć liczbę zakażeń prowadzących do poważnych chorób lub nowotworów. Nowe przepisy mają też ułatwić lekarzom planowanie szczepień oraz poprawić przejrzystość kalendarza ochronnego.
Przeczytaj też: Powrót chorób zakaźnych z przeszłości. Eksperci ostrzegają przed spadkiem skuteczności leczenia
Dlaczego to tak ważne?
Zarówno HPV, jak i meningokoki należą do najgroźniejszych patogenów. Zakażenie HPV może prowadzić do nowotworów szyjki macicy, odbytu, sromu, prącia czy gardła.
W przypadku meningokoków infekcja może przebiegać błyskawicznie – od pierwszych objawów do stanu zagrożenia życia mija czasem kilka godzin. Powikłania, takie jak sepsa czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, często kończą się trwałym uszkodzeniem zdrowia lub śmiercią.
Dlatego – jak podkreślają eksperci – rozszerzenie obowiązkowych szczepień to inwestycja w zdrowie całego społeczeństwa i skuteczna tarcza ochronna dla najmłodszych.
Źródła: Rządowe Centrum Legislacji, Ministerstwo Zdrowia, projekt rozporządzenia ws. obowiązkowych szczepień ochronnych 2026
