Ból zęba – jak przetrwać do wizyty u dentysty? Najlepsze domowe sposoby
Ból zęba jest jednym z najgorszych rodzajów bólu. Najprostszym sposobem, żeby go uniknąć są częste wizyty u dentysty. Niestety nie zawsze jest to możliwe, a ból potrafi zaskoczyć w najmniej oczekiwanym momencie. Co robić, gdy boli ząb?
Istnieją domowe sposoby na ból zębów. Choć nie wyeliminują one jego przyczyny, mogą pomóc doraźnie złagodzić dolegliwości, zanim uda nam się dostać do stomatologa.
Ból zębów – skąd się bierze? Przyczyny bólu zębów
Ząb składa się z tkanek twardych (szkliwa i zębiny), które zabezpieczają miękką miazgę zęba – to w niej znajdują się naczynia krwionośne i nerwy. Kiedy w miazdze zęba rozwija się stan zapalny, gromadzi się w niej wysięk, który drażni nerwy – tak w większości przypadków powstaje ból zęba.
Najczęstsze przyczyny bólu zęba:
- próchnica;
- zapalenie miazgi,
- uraz mechaniczny,
- nadwrażliwość zębowa.
Przy próchnicy ból zęba zaczyna pojawiać się, gdy zmiany chorobowe docierają na pogranicze szkliwa i zębiny. Wtedy może pojawić się nadwrażliwość na zimne lub ciepłe pokarmy i napoje, a także ból przy myciu zębów. Do powstrzymania tego procesu konieczne jest leczenie. Tymczasową ulgę mogą przynieść pasty na nadwrażliwość.
Kiedy próchnica sięga miazgi ból zęba staje się umiarkowany i samoistny. Na tym etapie pomóc mogą leki przeciwbólowe, ale nie zatrzymają one rozwoju choroby. Silny, ciągły, pulsujący ból może świadczyć o zapaleniu miazgi i konieczności leczenia kanałowego polegającego na usunięciu miazgi i wypełnieniu kanałów.
Ważne!
Ból górnego zęba może promieniować do skroni i oka, natomiast dolnego do ucha, potylicy i szyi. Objawom może towarzyszyć "uczucie ciśnienia" i gorączka, co może wskazywać, że infekcja przeszła na sąsiednie struktury, np. kość. W takim wypadku lepiej nie zwlekać z wizytą u lekarza – dolegliwości będą się nasilać.
Zdarza się też, że ból zębów pojawia się bezpośrednio po leczeniu. Stan ten zazwyczaj ma charakter odwracalny i w wielu przypadkach nie wynika z błędu stomatologa. W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się ze swoim lekarzem, który rozwieje wszelkie wątpliwości, a w razie potrzeby wykona poprawkę.
Rodzaje bólu zęba i możliwe przyczyny - tabela
| Odsłonięte kanaliki zębowe, starcie zębów, próchnica | Ostry, szybko ustępujący ból zęba przy szczotkowaniu lub w reakcji na temperaturę
|
| Odwracalne zapalenie miazgi | Ból pojawiający się okresowo, zwłaszcza w reakcji na temperaturę
|
| Nieodwracalne zapalenie miazgi | Długotrwały, ćmiący, pulsujący ból mogący promieniować do oczu, skroni, ucha
|
| Zapalenie okołowierzchołkowe lub ropień | Ból przy nagryzaniu, uczucie “wysadzania” zęba, obrzęk dziąsła
|
Domowe sposoby na ból zęba
Należy mieć na uwadze, że domowe sposoby na ból zęba nie zwalczają jego przyczyny, a jedynie maskują objawy. Nie należy traktować ich jako alternatywy dla wizyty u stomatologa, co najwyżej doraźną pomoc. I chociaż jest wiele gabinetów, w których pacjenci z bólem są przyjmowani "od ręki", to zdarza się, że na konsultację trzeba poczekać. Co wtedy robić? Jak zmniejszyć ból zęba?
Domowe sposoby na ból zęba:
- leki przeciwbólowe – najlepszym wyborem dla wielu pacjentów będą leki przeciwzapalne, np. te z ketoprofenem, ibuprofenem czy diklofenakiem, które nie tylko zmniejszą dolegliwości bólowe, ale również zniwelują stan zapalny; przed ich przyjęciem należy upewnić się, że nie ma ku temu przeciwwskazań;
- szałwia do płukania jamy ustnej – szałwia działa miejscowo przeciwbólowo, zmniejszając ból zębów i dziąseł; jest składnikiem wielu leków bez recepty na ból zęba, ale wywar z niej można przygotować samemu w domu – wystarczy zalać szałwię wrzącą wodą i poczekać aż ostygnie;
- odkażanie bolącego miejsca wodą utlenioną lub spirytusem – jeżeli ząb boli z powodu urazu, można zmieszać wodę utlenioną lub spirytus z wodą (w równych proporcjach), przepłukać roztworem jamę ustną i wypluć; bolące miejsce można odkazić nasączonym gazikiem;
- zimne okłady – chłodne kompresy obkurczają naczynia krwionośne, co zmniejsza obrzęk i łagodzi ból zęba; zimne okłady redukują też stan zapalny, co sprzyja zdrowieniu; gotowe kompresy chłodzące można kupić w aptece, ale w tym celu można wykorzystać również to, co jest pod ręką, np. mrożonki albo zjeść lody;
- płukanie jamy ustnej zimną wodą – to, co najprostsze czasami działa najlepiej; płukanie ust zimną wodą może zmniejszyć obrzęk, oczyścić jamę ustną z bakterii, a w efekcie zmniejszyć dolegliwości bólowe; jest to jedyny domowy sposób na ból zęba, który można stosować w zasadzie bez ograniczeń.
Zapobieganie bólom zęba
Najlepszym sposobem zapobiegania bólom zęba są regularne wizyty u dentysty oraz codzienne higiena. Stomatologa należy odwiedzać minimum raz w roku (a najlepiej dwa), a zęby myć minimum dwa razy dziennie (rano i wieczorem). Wskazane jest też rzucenie palenia i ograniczenie innych produktów niszczących zęby, np. cukru.
Bardzo ważne jest też to, żeby myć zęby prawidłowo i bez pośpiechu. Najlepiej zaopatrzyć się w nić dentystyczną i szczoteczki międzyzębowe, dzięki którym między zębami nie zostanie jedzenie. Higienizację w gabinecie stomatologicznym należy wykonać wg potrzeb, ale nie rzadziej niż co 2 lata.
U dzieci kontrole dentystyczne powinny być przeprowadzone co sześć miesięcy (nawet, jeśli nie mają zębów stałych!), aby najwcześniej zdiagnozować i wyleczyć próchnicę, ewentualnie wykryć wadę zgryzu. Tylko to uchroni je od bólu, z którym w swoim życiu walczy tak wielu dorosłych – bólu zęba.
