Ciała obce w drogach oddechowych mogą zagrażać życiu. Jak reagować w takich sytuacjach?
Ciała obce w drogach oddechowych – objawy
Kiedy ciało obce dostanie się do dróg oddechowych, można wyróżnić cztery okresy w przebiegu choroby. Jest to okres ostrej obturacji, okres skąpoobjawowy, okres ostrych powikłań zapalnych oskrzeli i płuc oraz okres trwałych uszkodzeń oskrzelowo-płucnych.
W okresie ostrej obturacji pojawia się gwałtowny kaszel. Z kolei w okresie skąpoobjawowym ciało obce, które zaklinowało się w oskrzelach, zostaje otoczone błona śluzowa. Następny etap to czas ostrych powikłań zapalnych płuc i oskrzeli. Pojawiają się wówczas objawy zapalenia płuc.
Czwarty etap to czas trwałych uszkodzeń oskrzelowo-płucnych. Obserwuje się wówczas nawracający stan zapalny, który powodować może niedrożność oskrzeli i trwałe uszkodzenia. Towarzyszą mu kaszel, gorączka oraz krwawienie z dróg oddechowych.
Ciała obce w drogach oddechowych – diagnostyka
Diagnostyka ciała obcego w drogach oddechowych opiera się głównie na wywiadzie lekarskim, który lekarz przeprowadza z pacjentem. Jeśli podejrzenie wystąpienia ciała obcego dotyczy dziecka, lekarz podczas wywiadu powinien dokładnie wypytać rodziców o przebieg duszności u dziecka, wymiotów, sinicy i dławienia.
Następnym etapem na drodze do prawidłowo postawionej diagnozy są badania ogólne i otolaryngologiczne. Medyk w trakcie badania jest w stanie rozpoznać zmiany np. podczas opukiwania klatki piersiowej. Dodatkowo, podczas badania przedmiotowego najczęściej diagnozuje się podwyższoną temperaturę ciała, niewydolność krążeniowo-oddechową oraz charczenie.
Warto pamiętać, że w diagnostyce bardzo ważną rolę odgrywają badania obrazowe, które często są ostateczną metodą pozwalającą na stuprocentowe odkrycie ciała obcego w drogach oddechowych. Podstawowe badanie to rentgenogram klatki piersiowej. Dodatkowo, w przypadku kiedy istnieje możliwość pomylenia ciała obcego z innymi stanami zapalnymi, wykonuje się RTG boczne krtani oraz tchawicy. Metody te pozwalają nawet w 90 proc. przypadków uwidocznić obecność ciał obcych i ich dokładną lokalizację.
Ciała obce w drogach oddechowych – leczenie
Leczenie ciał obcych w drogach oddechowych możliwe jest jedynie w specjalistycznych placówkach, które są wyposażone w odpowiednie sprzęty do usuwania ciał obcych.
Jeśli istnieje podejrzenie wystąpienia ciała obcego w drogach oddechowych należy natychmiast przewieźć chorego na badania na oddział, który pełni dyżur laryngologiczny, pulmonologiczny lub pediatryczny.
W przypadku wystąpienia ciała obcego konieczne jest wykonanie badania w laryngoskopii bezpośredniej lub bronchoskopii i usunięcie ciała obcego. Natomiast, kiedy ciało obce zaklinowało się w krtani, niezbędne jest przeprowadzenie konikotomii lub tracheotomi.
Na sposób leczenia osoby, która ma ciało obce w drogach oddechowych, wpływa rodzaj połkniętego przedmiotu oraz jego umiejscowienie, a także objawy kliniczne.
Ciała obce w drogach oddechowych – pierwsza pomoc
W momencie, kiedy ciało obce dostanie się do dróg oddechowych, należy podjąć próbę usunięcia go za pomocą odpowiednich technik. Są to w tym przypadku zachęcanie do efektywnego kaszlu, uderzenia w okolicę międzyłopatkową, manewr Heimlicha oraz uciśnięcia klatki piersiowej.
Niedrożność dróg oddechowych na skutek wystąpienia ciała obcego można podzielić na dwa rodzaje: częściową oraz całkowitą. Zdarza się czasami, że ciało obce prowadzi do niedrożności dróg oddechowych, a tym samym do utraty przytomności. Wówczas należy natychmiast podjąć czynności wchodzące w skład pierwszej pomocy i wezwać karetkę pogotowia ratunkowego.
