Filarioza – rodzaje filariozy i sposoby ich leczenia.
Filarioza jest bardziej całą grupą różnych schorzeń niż jedną chorobą o charakterystycznych objawach. Do rozwinięcia choroby prowadzi zarażenie nicieniem z rodzaju filaria, przenoszonego przez owady przede wszystkim z rzędu muchówek. Wśród schorzeń, które mogą rozwinąć się w wyniku zakażenia znajdują się filariozy limfatyczne oraz skórno-podskórne. Filarioza może być bogata w wiele bardzo uciążliwych objawów i dosyć niebezpieczna. Dlatego właśnie warto dowiedzieć się, jak się ją leczy oraz jak unikać zakażeń!
Rodzaje filariozy
Istnieją niezliczone ilości różnych rodzajów pasożytów, w tym nicieni, które są szczególnie groźne dla człowieka. Dlatego, mimo że zaprezentowany niżej podział filariozy jest dosyć prosty, zaznaczamy, iż jest to podział podstawowy. Istnieje znacznie więcej schorzeń wywoływanych przez nicienie. My natomiast w niniejszym artykule skupiamy się na nicieniach z grupy filaria. Oto podział podstawowy:
1. Filariozy limfatyczne:
· wuchererioza (Wuchereria bancrofti) – pasożyt dorosły atakuje węzły i naczynia chłonne; mikrofiliarie (niedorosłe formy pasożyta) żerują okresowo we krwi, w porze nocnej,
· brugioza (Brugia malayi, Brugia timori) – jak wyżej.
2. Filariozy skórno-podskórne:
· Loajoza (Loa loa) - pasożyt dorosły atakuje tkankę łączną podskórną; mikrofilarie żerują okresowo we krwi, zwykle w porze popołudniowej,
· Onchocerkoza (Onchocerca vovulus) - pasożyt dorosły atakuje skórę; mikrofilarie żerują w skórze i w oczach (nie przedostają się do krwi).
Filarioza limfatyczna; wuchererioza – objawy, leczenie
Wuchereriozę, czyli jedną z filarioz limfatycznych, wywołuje nicień przenoszony przez komary rodzaju Culex, Anopheles i Aedes. Mikrofilarie krążą we krwi, a osobniki dorosłe lokalizują się w okolicach naczyń i węzłów chłonnych. Ten rodzaj filariozy występuje przede wszystkim w Azji, Afryce i na wyspach Pacyfiku.
Objawy
Wśród wczesnych objawów wuchereriozy wyróżnia się gorączkę, zapalenie węzłów chłonnych (głównie w okolicach pach i pachwin) i naczyń chłonnych, zapalenie najądrza i jąder. Objawy w późniejszym rozwoju tego rodzaju filariozy to słoniowacizna kończyn, moszny i warg sromowych.
Leczenie
Podstawą jest podawanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Stosuje się również zawsze terapię dietylkarbamazyną, która doprowadza do usunięcia mikrofilarii z krwiobiegu, a następnie do śmierci osobników dorosłych. Jeżeli w wyniku zachorowania dojdzie również do słoniowacizny kończyn, jedynym wyjściem jest zabieg chirurgiczny.
Filarioza limfatyczna; brugioza – objawy, leczenie
Brugioza jest filariozą limfatyczną wywoływaną przez nicienie, przenoszone przez komary z rodzaju Mansonia i Anopheles. Podobnie jak w przypadku filariozy limfatycznej opisywanej wyżej, w przebiegu brugiozy dorosłe osobniki żerują w naczyniach i węzłach chłonnych, natomiast mikrofilarie krążą we krwi chorego.
Objawy
Wczesne objawy tej postaci filariozy limfatycznej to między innymi zapalenie węzłów i naczyń chłonnych w obrębie kończyn dolnych. Do objawów późnych należy słoniowacizna kończyn, moszny i warg sromowych.
Leczenie
Wygląda tak samo jak w przypadku wuchereriozy.
Filarioza podskórno-skórna; loajoza – objawy, leczenie
Loajoza jest chorobą z rodzaju filarioz skórno-podskórnych wywoływaną przez nicienie Loa loa, przenoszone przez bąki ślepaki z rodzaju Chrypsos. Występuje przede wszystkim na terenie Afryki Równikowej.
Objawy
Wśród objawów tego rodzaju filariozy obserwuje się przede wszystkim dolegliwości skórne takie jak świąd (szczególnie nasilony w okolicach twarzy i kończyn górnych) oraz liczne obrzęki. Jeżeli nicień umiejscowi się w oczach następuje światłowstręt, uczucie ciała obcego oraz łzawienie. Wśród objawów neurologicznych wyszczególnia się porażenie połowiczne, zapalenie mózgu oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – te jednak powstają w wyniku bardzo długiego oddziaływania pasożytów na organizm.
Leczenie
Choremu podaje się przede wszystkim dietylkarbamazynę. Jest ona jednak skuteczna przede wszystkim w przypadku mikrofilarii. Pasożyty dorosłe obecne w oczach lub pod skórą usuwa się podczas zabiegu chirurgicznego w znieczuleniu miejscowym.
W przebiegu choroby pacjentowi podaje się również leki antyhistaminowe. Czasem lekarz ordynuje kortykosteroidy, żeby nie dopuścić do erytrodermii zmian skórnych wywoływanych przez nicienie w przebiegu loajozy.