Jesteś na diecie, a uda ciągle rosną? Winna może być ta choroba

Lipodemia – choroba, której nie usunie ani dieta, ani trening

Lipodemia (znana też jako lipedema) to schorzenie charakteryzujące się symetrycznym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej na nogach, od bioder po kostki. W przeciwieństwie do klasycznej otyłości, nie reaguje na dietę ani intensywny trening. Choroba ujawnia się zazwyczaj w okresach zmian hormonalnych – dojrzewania, ciąży, menopauzy.

Szacunki epidemiologiczne różnią się w zależności od źródła, ale według niektórych badań problem może dotyczyć nawet 1 na 9 kobiet.

Objawy lipodemii – kiedy warto udać się do lekarza?

Lipodemia rozwija się powoli, dlatego wiele kobiet przez lata bagatelizuje jej symptomy, przypisując je "genetyce" albo brakom w treningu. Tymczasem wcześnie postawiona diagnoza może znacznie poprawić jakość życia.

Do najczęstszych objawów lipodemii należą:

• uczucie ciężkości w nogach, nasilające się wieczorem;
• tkliwość i ból przy dotyku lub ucisku;
• siniaki pojawiające się bez wyraźnej przyczyny;
• obrzęki, szczególnie latem lub po długotrwałym staniu;
• symetryczne odkładanie się tłuszczu na udach, łydkach, niekiedy też ramionach – przy jednocześnie szczupłych stopach i dłoniach;
• brak efektów odchudzania w dolnych partiach ciała;
• ograniczenie ruchomości, trudności z noszeniem obcisłych ubran;
• spadek samooceny, frustracja, objawy depresji.

Warto pamiętać, że choroba często współwystępuje z obniżoną jakością życia i problemami psychospołecznymi.

Jak rozpoznać lipodemię? Diagnostyka i pierwsze kroki

Rozpoznanie lipodemii opiera się głównie na badaniu klinicznym i szczegółowym wywiadzie. Nie istnieje jeden test potwierdzający chorobę, ale pomocne mogą być USG tkanek miękkich, pomiar obwodów oraz analiza składu ciała (bioimpedancja).

Do specjalisty warto udać się, jeśli:

• obwód łydek lub ud rośnie mimo diety i aktywności fizycznej;
• pojawi się przewlekły ból lub ograniczenie ruchu;
• zauważysz asymetryczny obrzęk (konieczna diagnostyka zakrzepicy lub obrzęku limfatycznego).

Pierwszą osobą, do której warto się zgłosić, jest lekarz rodzinny lub flebolog. W razie podejrzenia lipodemii powinien on skierować pacjentkę do zespołu specjalistycznego: fizjoterapeuty, dietetyka, psychologa i ewentualnie chirurga plastycznego. Czytaj także: Ten lek hamuje uczucie głodu i pomaga schudnąć. Nie chodzi o Ozempic

Jak leczyć lipodemię? Zalecenia

W leczeniu lipodemii kluczowe jest podejście kompleksowe i dopasowane do stopnia zaawansowania choroby. Według najnowszych wytycznych zaleca się:

• terapię uciskową – specjalistyczne pończochy lub bandaże zmniejszają ból i obrzęk;
• aktywny ruch w odciążeniu – np. pływanie, aqua-aerobik, nordic walking;
• manualny drenaż limfatyczny i fizjoterapię – połączenie ruchu i kompresji daje najlepsze efekty;
• kontrolowaną redukcję masy ciała – wspiera ogólną kondycję, choć nie usuwa tłuszczu z miejsc zmienionych chorobowo;
• liposukcję – rozważana w cięższych przypadkach.
   

Należy pamiętać, że lipodemia to nie defekt estetyczny, ale realna choroba, która wpływa zarówno na ciało, jak i psychikę. Im wcześniej zostanie rozpoznana, tym większe szanse na poprawę jakości życia.

Źródła:
Lipedema Foundation. (2024). Understanding Lipedema. https://www.lipedema.org
ScienceDirect. (2023). Lipedema: a misunderstood and underdiagnosed disorder. Dostęp: https://www.sciencedirect.com
AWMF Register. (2024). S2k Guidelines for Lipedema Diagnosis and Treatment. Niemieckie Towarzystwo Medyczne. https://register.awmf.org
CBOS / Fundacja CBOS. (2024). Raport: Postrzeganie własnego ciała i potrzeba odchudzania wśród kobiet w Polsce.