Glistnica – przyczyny, objawy i leczenie.

Występowanie i charakterystyka glistnicy

Glistnica to najpowszechniej występująca choroba wśród chorób pasożytniczych wywoływanych przez nicienie. Najczęściej diagnozuje się ją w tzw. krajach rozwijających się. Według oficjalnych statystyk szacuje się, że ilość osób zarażonych na całym świecie może wynosić nawet  do 1,4 mld. Przyczyną występowania glistnicy jest przede wszystkim brak higieny oraz zaniedbania w gospodarce ściekami. Czynnikiem ryzyka jest używanie odchodów ludzkich jako nawozów naturalnych oraz wilgotny i ciepły klimat. Najczęściej według statystyk chorują dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym na terenach wiejskich. Do zarażenia dochodzi poprzez przeniesienie jaj glisty ludzkiej do ust z rąk, jedzenia, wody czy różnych przedmiotów.

Glista ludzka, powodująca glistnicę, osiąga od 15 do 40 cm długości i jest szeroka na 5 mm. Jej rozmiar zależy od wieku i płci, samice są oczywiście znacznie większe. Żyje w organizmie człowieka nawet do dwóch lat, dziennie składając ponad 200 tysięcy jaj, które przez układ pokarmowy człowiek wydala do środowiska. Jaja najczęściej dojrzewają w wodzie lub wilgotnej glebie i czekają na żywiciela ostatecznego, którym jest człowiek.

Glistnica – przebieg choroby

Po znalezieniu się w przewodzie pokarmowym, jaja uwalniają larwy glisty ludzkiej, które przedostają się przez śluzówkę jelita do krwi, a następnie do wątroby i płuc. Później ponownie przedostają się do gardła, gdzie połykane w odruchu bezwarunkowym, wracają do układu pokarmowego. Cały ten proces ma na celu umożliwienie im odpowiedniego odżywienia się i wzmocnienia przed powrotem do jelita i rozpoczęcia żerowania w nim. Trwa to około dwóch tygodni. Następnie samo żerowanie w jelicie może wynosić od 10 do 24 miesięcy. Pierwsze jaja składane są po około 9 tygodniach bytowania w jelitach.

Często nie tylko larwy, ale również dojrzałe glisty ludzkie wędrują po organizmie, wywołując różnego rodzaju objawy charakterystyczne w przebiegu glistnicy. W zależności od miejsca żerowania mogą to być dolegliwości ze strony narządów wewnętrznych takich jak trzustka, wątroba, płuca, a nawet okolice serca.

Typowe objawy glistnicy

Jak już zostało wspomniane, w przebiegu glistnicy może pojawić się wiele objawów choroby, głównie na tle zapalnym, wywołanych przez obecność glisty ludzkiej w różnych narządach. Najbardziej charakterystyczne objawy występują jednak w początkowym okresie od zarażenia i to one właśnie powinny zmotywować nas do wizyty u lekarza. Wśród nich wymienia się przede wszystkim:

·        suchy kaszel,

·        dyskomfort zlokalizowany na wysokości klatki piersiowej, nasilony przy kaszlu i głębokim wdechu,

·        duszność i krwioplucie,

·        świsty i rzężenie w płucach,

·        uczucia ogólnego rozbicia,

·        stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka,

·        bóle brzucha,

·        niedrożność jelit (w przypadku masowej inwazji – powyżej 60 osobników),

·        niedobory, anemia i niedożywienie (zwłaszcza u dzieci).

Diagnozowanie glistnicy

Podstawowym badaniem, na które kieruje lekarz, aby potwierdzić obecność glisty ludzkiej w organizmie, jest badanie krwi. Jeżeli pacjent choruje na glistnicę, lekarz zaobserwuje eozynofilię, podwyższony poziom IgE oraz hipergammaglobulinemię.

Kolejnym ważnym badaniem jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, którego obraz często wykazuje występowanie nacieków na płucach. Można również pobrać wycinek z jelita lub stwierdzić obecność pasożytów na podstawie obecności jaj w kale.