Grzybica strzygąca – co to za schorzenie
Choroba wywoływana jest przez kilka gatunków grzybów, m.in: Microsporum audouinii, Trichophyton violaceum. Są to dermatofity posiadające zdolność do rozkładania keratyny obecnej w naskórku, włosach i paznokciach. Grzybica strzygąca skóry jest schorzeniem, które najczęściej występuje u dzieci przed okresem pokwitania. Objawia się ona ogniskami chorobowymi przypominającymi miejsca z nierówno przystrzyżonymi włosami. Wyróżnia się dwie odmiany grzybicy strzygącej - powierzchowną i głęboką różniące się od siebie obrazem klinicznym, przebiegiem oraz sposobem leczenia.
Grzybica strzygąca – przyczyny
Grzybica strzygąca występuje w dwóch postaciach i są to:
Postać powierzchowna, której nie towarzyszy stan zapalany. Występuje na całym świecie i jej przyczyną jest najczęściej Trichophyton tonsurans. Choroba częściej atakuje dzieci niż dorosłych, a do zachorowań najczęściej dochodzi w grupach przedszkolnych.
Postać głęboka z towarzyszącym stanem zapalnym, występuje przede wszystkim u osób mających kontakt ze zwierzętami domowymi lub ze zwierzętami gospodarczymi. Ten rodzaj dolegliwości z kolei występuje częściej u osób dorosłych.
Najczęstszą przyczyną zachorowań na grzybicę strzygącą jest brak odpowiedniej higieny, korzystanie z tego samego ręcznika, grzebienia czy czapki co osoba zakażona, przebywanie w skupiskach ludzi, wśród których występuje duże ryzyko zakażenia (np. przedszkola), a także zabawy i bliski kontakt ze zwierzętami. Do czynników ryzyka należą także następujące czynniki:
antybiotykoterapia,
nowotwory,
awitaminozy grupy B,
oparzenia,
sterydoterapia,
cukrzyca,
otyłość,
zaburzenia odporności typu komórkowego wrodzone i nabyte,
niedobór żelaza i/lub cynku,
nadmierna wilgotność skóry,
atopia,
stany obniżonej odporności i ogólnego wyniszczenia organizmu (np. AIDS).
Grzybica strzygąca – objawy
W zależności od morfologii zmian chorobowych, można wyróżnić trzy odmiany grzybicy strzygącej powierzchownej:
odmiana łupieżowata,
odmiana złuszczająca,
odmiana kropkowata.
Diagnozę grzybicy strzygącej powierzchownej stawia się na podstawie obecności ognisk złuszczających, porastanych przez zniszczone, połamane, wyglądające jak ostrzyżone włosy. Objawem choroby jest także niewielkie nasilenie symptomów stanu zapalnego, a także brak blizn oraz zupełnie wyłysiałych miejsc na skórze. Chorobę diagnozuje się najczęściej u dzieci przed okresem pokwitania. Grzybica powierzchowna nie pozostawia po sobie blizn i nieodwracalnego wyłysienia, możliwe jest samowyleczenie choroby i odrośnięcie utraconych włosów, które pojawia się zwykle po okresie pokwitania u młodzieży.
W przypadku grzybicy strzygącej głębokiej pojawiają się zmiany rumieniowate, którym towarzyszy łuszczenie się skóry i utrata włosów. W przeciwieństwie do postaci powierzchownej, zmiany chorobowe są odgraniczone i bez problemu można zaobserwować stan zapalny. U niektórych pacjentów (zakażonych grzybami zoofilnymi) mogą wystąpić ogniska stwardnienia oraz liczne krostki. Ponadto może dojść do zniszczenia mieszków włosowych. Rozwój grzybicy powoduje powstawanie guzków, które zawierają przetoki drenujące i pokryte są krostkami.
Jeżeli odpowiednio wcześnie nie wdroży się właściwego leczenia, może dojść do trwałej utraty włosów.
Grzybica strzygąca - leczenie
W postępowaniu terapeutycznym w przypadku grzybicy strzygącej najczęściej stosuje się leczenie miejscowe. Typowym wskazaniem do jego zastosowania są pojedyncze ogniska grzybicy odzwierzęcej. Zastosowanie znajdują maści zawierające cyklopiroks.
Leczenie ogólne jest wskazane w przypadku wieloogniskowych zmian w obrębie skóry owłosionej głowy. Zastosowanie znajdują leki takie jak terbinafina, itrakonazol czy ketokonazol. Leczenie ogólne może trwać nawet do dwóch miesięcy. Proces leczniczy może przyspieszyć wypadanie włosów z zakażonego obszaru.
Należy pamiętać, że grzybica to choroba która łatwo się rozprzestrzenia, warto więc zwrócić uwagę, aby dzieci z zakażeniem wywołanym przez grzyb antropofilny minimum przez tydzień leczenia nie uczęszczały do szkoły. W przypadku zakażenia grzybem zoofilnym po włączeniu leczenia dziecka nie trzeba izolować.
