Ten nowotwór długo nie daje objawów. W Polsce zbiera tragiczne żniwo
Rak żołądka, choć rzadziej omawiany publicznie niż rak piersi czy płuc, pozostaje jednym z najbardziej śmiertelnych nowotworów w Polsce. Każdego roku chorobę diagnozuje się u tysięcy osób, z których większość trafia pod opiekę lekarzy dopiero w stadium zaawansowanym. Wtedy szanse na wyleczenie gwałtownie maleją. Wczesne objawy są niespecyficzne i łatwe do zignorowania — nie tylko przez pacjentów, ale i przez lekarzy. Gdy ból zmusza do wizyty w gabinecie, bywa już za późno.
- Rak żołądka wciąż zbyt często diagnozowany jest zbyt późno — w Polsce większość przypadków wykrywa się dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy szanse na wyleczenie są minimalne
- Wczesne objawy, takie jak zgaga, odbijanie czy ból brzucha, bywają ignorowane – nawet przez lekarzy – to prowadzi do opóźnionej diagnozy i gorszego rokowania
- Nowoczesne terapie zwiększają szanse na dłuższe życie pacjentów, ale w Polsce wiele z nich wciąż nie jest refundowanych
Bagatelizowane objawy – pierwszy krok do tragedii
W początkowej fazie rak żołądka może nie dawać żadnych wyraźnych sygnałów. Kiedy już się pojawią, objawy są na tyle mało charakterystyczne, że łatwo je przypisać codziennym dolegliwościom gastrycznym. Pieczenie za mostkiem, zgaga, wzdęcia po jedzeniu, lekkie nudności — kto z nas nie doświadczył takich symptomów po ciężkostrawnym posiłku? Niestety, właśnie te z pozoru błahe sygnały mogą świadczyć o rozwijającym się nowotworze.
Te objawy często nawet przez lekarza mogą być zbagatelizowane – ostrzega dr Maciej Kawecki z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie.
Wielu pacjentów trafia do specjalisty dopiero wtedy, gdy dolegliwości stają się naprawdę uciążliwe – np. ból brzucha, krwawienia z przewodu pokarmowego czy nagła utrata masy ciała. Wtedy choroba bywa już zbyt zaawansowana, by mówić o pełnym wyleczeniu.
Diagnoza zbyt późno, badania zbyt wolno
Rak żołądka jest jednym z tych nowotworów, które można stosunkowo łatwo zdiagnozować — pod warunkiem, że pacjent zostanie skierowany na odpowiednie badania. Problem w tym, że dostęp do gastroskopii w Polsce nadal pozostawia wiele do życzenia. Kolejki do wykonania tego badania są długie, a procedura wciąż budzi lęk i niechęć u wielu osób. Przeczytaj też: "Milczący" nowotwór atakuje coraz więcej Polaków. 2,5 tysiąca umiera chwilę pod diagnozie
Tymczasem gastroskopia to podstawowe narzędzie w diagnostyce raka żołądka. Pozwala wykryć zmiany chorobowe na bardzo wczesnym etapie, kiedy leczenie może być skuteczne i mniej inwazyjne. Bez niej pacjent pozostaje w błędnym kole domysłów, leczenia objawowego i niepotwierdzonych diagnoz.
Statystyki są nieubłagane: tylko ok. 30 proc. pacjentów w Polsce ma szansę na tzw. leczenie radykalne, czyli takie, które może doprowadzić do całkowitego wyleczenia. Reszta otrzymuje pomoc już w stadium przerzutów, gdzie możliwości terapeutyczne są znacznie ograniczone.
Helicobacter pylori – mikrob, który może zabić
Jednym z najlepiej udokumentowanych czynników ryzyka rozwoju raka żołądka jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Choć sama obecność tego mikroorganizmu w żołądku nie oznacza choroby nowotworowej, to przewlekłe zapalenie błony śluzowej, jakie wywołuje, może prowadzić do rozwoju zmian przedrakowych, a w konsekwencji — raka.
Oczywiście tylko część osób zakażonych tą bakterią zachoruje na raka żołądka – podkreśla dr Kawecki.
Warto jednak zaznaczyć, że eradykacja (czyli wyeliminowanie) Helicobacter pylori jest możliwa dzięki antybiotykoterapii. Dlatego lekarze coraz częściej apelują, by w przypadku nawracających problemów gastrycznych badać się w tym kierunku. Wczesne wykrycie bakterii i odpowiednie leczenie mogą być formą skutecznej prewencji raka żołądka — jednego z nielicznych nowotworów, któremu naprawdę da się zapobiegać. Przeczytaj: Zmęczenie, kaszel, to mogą być objawy raka. Organizm daje znać długo przed diagnozą
Nowe terapie dają nadzieję, ale nie w Polsce
Medycyna onkologiczna rozwija się dynamicznie. Coraz więcej badań wskazuje na skuteczność terapii celowanych i immunoterapii w leczeniu raka żołądka. W Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej pacjenci z dostępem do innowacyjnych leków mają realną szansę na wydłużenie życia, a nawet jego pełne uratowanie.
Przykładem jest badanie MATTERHORN, w którym połączenie chemioterapii z durwalumabem przyniosło poprawę wyników leczenia. Dobre efekty daje również trastuzumab derukstekan — lek przeznaczony dla pacjentów z HER2-dodatnim rakiem żołądka. Niestety, żaden z tych leków nie jest refundowany w Polsce.
Mam nadzieję, że Ministerstwo Zdrowia zdecyduje się sfinansować to leczenie, dzięki czemu chorzy otrzymają szansę na dłuższe życie – mówi Iga Rawicka z Fundacji EuropaColon Polska.
Jak dodaje dr Kawecki, chociaż sytuacja systematycznie się poprawia, wciąż wielu chorych nie może skorzystać z najnowocześniejszych terapii. A przecież w onkologii każdy miesiąc, każda nowa linia leczenia – to szansa na życie. Polecamy: Ten czynnik drastycznie zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór. Wywiad z prof. Pawłem Koczkodajem
źródło: PAP
