Naczyniaki – przyczyny, objawy, leczenie
Naczyniaki skóry spotykane są przede wszystkim u niemowląt i małych dzieci. Pojawiają się tuż po urodzeniu lub w ciągu pierwszych tygodni lub miesięcy życia, nieco częściej u dziewczynek niż u chłopców. Charakteryzują się występowaniem okresu szybkiego wzrostu w pierwszym roku, po którym następuje okres kurczenia się guza (zwany inwolucją lub regresją). Czas, po jakim guz osiąga pełny rozmiar, a następnie kurczy się, jest bardzo różny, ale większość naczyniaków krwionośnych niemowlęcych kończy inwolucję zanim dziecko osiągnie okres dojrzewania.
Ponieważ naczyniaki krwionośne bardzo rzadko stają się złośliwe, większość z nich nie wymaga leczenia. Niektóre zmiany mogą powodować jednak oszpecenie lub problemy zdrowotne, zwłaszcza, gdy znajdują się w okolicy oczu lub uszu.
Naczyniaki – rodzaje
Wyróżnia się kilka rodzajów naczyniaków:
Naczyniak włośniczkowy (łac. haemangioma capillare) – jest to najczęstszy rodzaj naczyniaka krwionośnego, nazywa się go też powierzchniowym. Składa się on z małych naczyń włosowatych (o prawidłowej wielkości), ale są tak liczne, że tworzą guza. Naczyniaki włośniczkowe mają zazwyczaj kolor jasnoczerwony, mogą mieć różne rozmiary i struktury. Niektóre pojawiają się jako gąbczasta masa pokrywająca całą kończynę (nazywana są wówczas rozlanym naczyniakiem krwionośnym).
Naczyniak jamisty (łac. haemangioma cavernosum) – składa się z większych naczyń krwionośnych, które są poszerzone, a przestrzenie pomiędzy nimi wypełnia krew. Naczyniaki jamiste często określane są jako naczyniaki głębokie, mogą występować na całym ciele.
Ziarniniak ropotwórczy – to małe czerwone guzki często pojawiające się na dłoniach, twarzy i ramionach. Zbudowane są z wielu naczyń krwionośnych, przez co łatwo krwawią, często nawet przy delikatnym kontakcie z inną powierzchnią. Ten typ naczyniaka krwionośnego jest niekiedy określany jako guz ciążowy, ponieważ często pojawia się u kobiet w ciąży.
Wśród naczyniaków złośliwych znajdują się natomiast: śródbłoniak krwionośny złośliwy, obłoniak oraz mięsak Kaposiego.
Naczyniaki – przyczyny
Naczyniaki powstają, gdy dochodzi do nieprawidłowego rozrostu naczyń krwionośnych. Nie jest znana dokładna przyczyna tego mechanizmu. Naczyniaki początkowo mogą wyglądać jak niewielkie czerwone znamię.
Warto wiedzieć, że naczyniaki mogą występować nie tylko na skórze. Mogą się również rozwijać w tkance mięśniowej, kościach oraz narządach wewnętrznych, najczęściej w wątrobie i jelitach. Tego typu zmiany często wykrywane są przypadkowo, nie wymagają one żadnego leczenia, chyba że powodują nieprzyjemne objawy.
Naczyniaki – leczenie
Naczyniaki są charakterystycznymi i bezbolesnymi zmianami na skórze o czerwonawym zabarwieniu, przeważnie są miękkie w dotyku. Większość naczyniaków krwionośnych z czasem ustępuje bez żadnego leczenia. Jeśli jednak narośl stanowi duży defekt estetyczny bądź jest niekorzystnie zlokalizowana (np. w okolicy powieki), można zastosować różne metody usuwania guza.
Najczęściej jest to leczenie miejscowe (steroidoterapia), które ma za zadanie rozjaśnienie naczyniaka krwionośnego i spowolnienie jego wzrostu. Stosuje się je głównie w przypadku mniejszych powierzchownych naczyniaków krwionośnych. Sterydy można również przyjmować doustnie, lecz istnieje wówczas ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Leczenie chirurgiczne stosowane jest rzadziej, zazwyczaj gdy inne metody leczenia zawiodły.
