Rewolucja w opiece zdrowotnej! 30 dni na zwrot z NFZ za prywatne leczenie
W czerwcu Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy opublikował najnowszy raport „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2025”. Wnioski z raportu są przygnębiające: coraz mniej z nas ocenia dobrze swoje zdrowie i coraz częściej jesteśmy zmuszeni do korzystania z prywatnej opieki medycznej. Czy ta sytuacja może się zmienić?
- Publiczna służba zdrowia nie radzi sobie z rosnącym zapotrzebowaniem na świadczenia medyczne
- Posłowie Konfederacji i Wolnych Republikanów złożyli projekt ustawy przewidującej przewiduje możliwość zwrotu kosztów prywatnych wizyt specjalistycznych
- Nowe przepisy mają skrócić czas oczekiwania na diagnozę i leczenie
- Ministerstwo Zdrowia wskazuje na ryzyka związane z wdrożeniem ustawy
Coraz więcej Polaków poza NFZ
Z raportu wynika jasno – publiczna służba zdrowia nie radzi sobie z rosnącym zapotrzebowaniem na świadczenia medyczne. Aż 63% Polaków przyznaje, że korzysta z prywatnej opieki zdrowotnej przynajmniej okazjonalnie, a niemal 1/4 – regularnie lub wyłącznie. Co ciekawe, największy odsetek pacjentów prywatnych to osoby młode, z wyższym wykształceniem.
Mimo wszystko blisko 1/3 tych pacjentów przyznaje, że prywatne leczenie stanowi dla nich poważne obciążenie finansowe. Szczególnie dotkliwie odczuwają to osoby w gorszej sytuacji ekonomicznej oraz te, które już zmagają się z przewlekłymi chorobami.
Czekasz na wizytę ponad 60 dni? NFZ może oddać pieniądze
Punktem zwrotnym ma być projekt ustawy, który przewiduje możliwość zwrotu kosztów prywatnych wizyt specjalistycznych, jeśli pacjent nie uzyska świadczenia w ciągu 60 dni w ramach NFZ. Projekt, przygotowany przez posłów Konfederacji i Wolnych Republikanów, zakłada, że:
• pacjent będzie mógł złożyć wniosek do NFZ o zwrot poniesionych kosztów;
• fundusz będzie miał 30 dni na wypłatę należności;
• NFZ nie będzie mógł zrzucać odpowiedzialności na placówki, które nie udzieliły świadczenia w terminie.
To realna nadzieja dla tysięcy pacjentów, którzy dziś zmuszeni są do samodzielnego finansowania pilnych wizyt. Przeczytaj też: 100 zł za minutę konsultacji lekarskiej. Przedstawiciel RPO oburzony
Korzyści dla pacjentów i systemu
Projektodawcy podkreślają, że nowe przepisy mogą przynieść wiele pozytywnych skutków. Przede wszystkim – skrócą czas oczekiwania na diagnozę i leczenie, co pozwoli wcześniej wykrywać choroby i ograniczać ich rozwój. To z kolei może zmniejszyć wydatki NFZ na leczenie zaawansowanych przypadków.
Co więcej, szybszy dostęp do specjalistów mógłby pomóc w ograniczeniu nierówności społecznych w ochronie zdrowia, wyrównując szanse osób z mniejszych miejscowości czy niższymi dochodami. To nie tylko kwestia sprawiedliwości społecznej, ale i zdrowia publicznego.
Opóźnienia są normą, a nie wyjątkiem
Z danych PZH wynika, że ponad połowa pacjentów doświadczyła opóźnień w dostępie do świadczeń NFZ. Najczęściej dotyczy to wizyt u lekarzy specjalistów, badań diagnostycznych, opieki szpitalnej czy psychologicznej. Dla wielu osób oznacza to konieczność płacenia „z własnej kieszeni”, nawet jeśli ledwo wiążą koniec z końcem.
Usługi najczęściej finansowane prywatnie to konsultacje ze specjalistami – aż 15,7% mężczyzn i 18,2% kobiet przyznało, że w ostatnim roku korzystało z takich wizyt wyłącznie prywatnie. Także lekarze POZ i stomatolodzy coraz częściej są wybierani poza systemem NFZ.
Przeczytaj też: 900 zł na dentystę z NFZ? To możliwe – Polacy nadal nie korzystają
Poważne obciążenie dla Funduszu
Ministerstwo Zdrowia podchodzi do projektu z rezerwą. Wskazuje na zagrożenie nadużyciami, utratą płynności finansowej NFZ i ryzykiem wzrostu cen usług w sektorze prywatnym. Trudno jednak nie zauważyć, że to właśnie brak działań i odwlekanie reform pogłębia obecny kryzys dostępności.
Projekt ustawy (druk sejmowy nr 1080) jest obecnie w toku prac sejmowych. 18 marca 2025 roku trafił do pierwszego czytania w komisjach. Czy zostanie przyjęty i zrealizowany – pozostaje kwestią politycznej woli i nacisku społecznego.
Źródła: NFZ
