9 objawów endometriozy. Nie, to nie jest "twoja uroda", tylko poważna choroba

1. Bolesne miesiączki

Bolesne miesiączki (dysmenorrhea) to jeden z najbardziej typowych objawów endometriozy. Ból może promieniować do pleców, ud czy miednicy i utrudniać – a czasami wręcz uniemożliwiać – normalne funkcjonowanie. Powodem silnego bólu jest jest obecność komórek endometrium poza jamą macicy – takie komórki reagują na hormony cyklu menstruacyjnego, podrażniając tkanki. Ból związany z endometriozą może pojawiać się już u nastolatek. Niestety, bardzo często jest bagatelizowany – pacjentki słyszą od lekarzy, że taka ich uroda. W rzeczywistości bolesne miesiączki zawsze są wskazaniem do dokładnej diagnostyki.

 2. Ból brzucha przed miesiączką

U kobiet z endometriozą ból może pojawiać się nie tylko w trakcie miesiączki, ale również przed nią. Pacjentki najczęściej skarżą się na ból w dolnej części brzucha nasilający się w miarę zbliżania okresu. Wynika to z tego, że komórki endometrium poza macicą ulegają tym samym zmianom hormonalnym, co blona śluzowa macicy, a więc pojawia się stan zapalny i podrażnienie. Taki ból może być rozpierający lub piekący – jeśli się powtarza powinien być zdiagnozowany, gdyż może wskazywać na endometriozę.

3. Bóle w nietypowych miejscach

Endometrioza może lokalizować się również poza miednicą. Skutkiem tego mogą myć bóle w nietypowych miejscach pozornie niezwiązanych z cyklem. Pacjentki mówią w tym kontekście o bólu nadbrzusza, pachwin czy lędźwi. Taki ból może występować nie tylko w trakcie okresu, ale przez cały miesiąc. Powodem jest migracja endometrium do innych obszarów ciała, jak np. jama otrzewna czy przepona. Przykre jest to, że taki ból bywa mylony z problemami trawiennymi, co opóźnia diagnozę.

Czytaj także: Najczęstsze choroby kobiece. Możesz nie wiedzieć, że je masz

4. Dyspareunia – bolesne stosunki seksualne

Ból podczas współżycia może być objawem endometriozy. Niestety, wiele pacjentek nie zgłasza go swoim lekarzom, uznając, że jest czymś normalnym. Taki ból pojawia się zazwyczaj przy głębokiej penetracji i jest związany z obecnością ognisk endometriozy w tylnej części pochwy, przegrodzie odbytniczo-pochwowej lub na więzadłach macicznych. Takie zmiany powodują bolesne napięcie tkanek podczas stosunku. Jeśli dojdzie do stanu zapalnego, ból może utrzymywać się dłużej. Pamiętajmy, żeby ból podczas współżycia zgłaszać ginekologowi – to może być pierwszy symptom endometriozy.

 5. Bolesne wypróżnianie

Jeśli komórki endometrium wszczepią się w okolice pęcherza moczowego lub odbytnicy, mogą powodować ból przy oddawaniu moczu bądź stolca, szczególnie w trakcie krwawienia. Te dolegliwości przypominają zapalenie pęcherza lub zaparcia, ale ich przyczyna jest zupełnie inna. Dodatkowe objawy mogą obejmować częste parcie na pęcherz czy wypróżnienia z krwią. Jeżeli są cykliczne, warto rozważyć diagnostykę endomertriozy. Szczególnie pomocne będą badania obrazowe, w tym USG jamy brzusznej.

 6. Obfite miesiączki

Kobiety z endometriozą często doświadczają bardzo obfitych miesiączek, które w skrajnych przypadkach mogą prowadzić nawet do anemii. Przyczyną są zmiany w budowie endometrium oraz nadaktywność ognisk endometrialnych, które dodatkowo krwawią. Zdarza się, że krwawienie jest niezwykle intensywne już od pierwszego dnia. Ponadto miesiączki mogą być dłuższe. Ten objaw – zwłaszcza jeśli towarzyszy mu silny ból – wymaga konsultacji z lekarzem. 

Czytaj także: Niedokrwistość (anemia) – przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

7. Plamienia

Plamienia kontaktowe mogą pojawić się, jesli endometrioza zlokalizuje się w obrębie szyjki macicy. Te delikatne krwawienia występują zwykle po stosunku płciowym lub badaniu ginekologicznym. Dochodzi do nich, ponieważ tkanka endometrialna jest delikatna i krucha, a kontakt fizyczny łatwo ją uszkadza. Ten objaw bardzo często jest mylony z nadżerką, dlatego trzeba go dokładnie zbadać. U jednych kobiet takie plamienia występują raz na jakiś czas, u innych po każdym badaniu czy stosunku – zawsze trzeba znaleźć ich przyczynę.

8. Niepłodność

Wciąż mówi się o tym za mało, ale endometrioza to jedna z głównych przyczyn niepłodności u kobiet – szacuje się, że trudności z zajściem w ciążę dotykają nawet do 50 proc. chorych. Dzieje się tak, ponieważ endometrioza może prowadzić do zrostów i niedrożności jajowodów oraz do zaburzeń owulacji – wszystko to utrudnia zapłodnienie. Wiele kobiet dowiaduje się o tym, że są chore dopiero w trakcie diagnostyki niepłodności. Im wcześniej choroba zostanie wykryta, tym większe szanse na skuteczne leczenie i zajście w ciążę.

9. Poronienia

U kobiet z endometriozą poronienia występują częściej niż w populacji ogólnej. Wpływa na to zaburzona równowaga hormonalna, stany zapalne i podrażnienia. Zrosty i nieprawidłowości anatomiczne mogą również wpływać na rozwój płodu w pierwszych tygodniach życia. Nie zawsze wiadomo, czy poronienie miało bezpośredni związek z endometriozą, ale wszystkie kobiety z endometriozą w trakcie ciąży i starań o dziecko powinny być objęte szczególną opieką.

źródła:

• 1. Miszczyk, K., Gonet, M., Kania, A., Lazar, M., Maj, P., Maternia, J., Mozer, P., Sergiel, N., Serwik-Trandasir, A., & Włodarczyk-Cybulska, K. (2023). Endometriosis as very common cause of chronic pelvic pain– overview of actual knowledge. Journal of Education, Health and Sport, 46(1), 368–381. https://doi.org/10.12775/JEHS.2023.46.01.026
• 2. Kędzia, M., Basta, P., Czajkowski, K., Gogacz, M., Spaczyński, R., Mroczkowska, B., Stojko, R., Szaflik, T., Szubert, M., Szyło, K., Zaborowski, M., & Sieroszewski, P. (brak daty). Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące postępowania w przypadku kobiet z endometriozą. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników.