Zdrowa ciąża zależy też od taty. Oto jakie badania powinni zrobić mężczyźni, którzy marzą o potomstwie
Kobieta, która chce zostać mamą, przygotowując się do ciąży, robi badania, zmienia dietę, rzuca używki – to oczywiste. A co z przyszłym ojcem? Przecież jego stan zdrowia też ma znaczenie dla dziecka.
Coraz więcej badań pokazuje, że jakość męskiego materiału genetycznego ma wpływ nie tylko na samo zapłodnienie, ale też na rozwój zarodka, przebieg ciąży, a nawet zdrowie dziecka w przyszłości. Dlatego jeśli planujesz zostać tatą – czas spojrzeć na swoje zdrowie nieco szerzej niż tylko przez pryzmat „czy wszystko działa”.
- Mężczyzna przekazuje 50% materiału genetycznego dziecku – jego zdrowie ma bezpośredni wpływ na rozwój zarodka, przebieg ciąży i zdrowie malucha
- Jakość nasienia zależy od wielu czynników: hormonów, poziomu stresu, niedoborów witamin, stanu zapalnego czy chorób przewlekłych
- Proste badania mogą ujawnić zaburzenia, które da się skorygować – dietą, suplementacją lub leczeniem
Nie tylko od kobiety zależy zdrowie jej dziecka
Jeszcze do niedawna główny ciężar przygotowań do ciąży spoczywał niemal wyłącznie na kobietach. To one przechodziły przez szereg badań, suplementowały kwas foliowy, dbały o wagę, poziom hormonów i eliminację toksyn z organizmu. Mężczyźni natomiast najczęściej ograniczali się do... trzymania kciuków.
Tymczasem mężczyzna przekazuje przecież dokładnie 50% materiału genetycznego swojemu dziecku. Od jakości plemników zależy m.in. ryzyko mutacji DNA, powodzenie zapłodnienia, a nawet podatność dziecka na niektóre choroby. Co więcej – słaba jakość nasienia może być objawem głębszych problemów zdrowotnych, takich jak przewlekłe stany zapalne, zaburzenia hormonalne, niedobory czy cukrzyca.
Przeczytaj też: Niedobór witaminy D u noworodka zwiększa ryzyko autyzmu i ADHD. Ustalenia naukowców
Wielkie zmiany w przychodniach. Takie skierowanie wystawi teraz lekarz POZJakie badania warto zrobić przed staraniami o dziecko?
Nie wszystkie problemy widać gołym okiem. Czasem wystarczy prosty pakiet badań laboratoryjnych, by wykryć potencjalne zagrożenia i im zapobiec. Oto lista najważniejszych badań, które powinien wykonać przyszły tata. Podaje ją Ania Kurzyńska - Dietetyka - Płodność (@selectaneo na TikTok):
- Morfologia z rozmazem – wykrywa anemię, infekcje, stany zapalne i ogólne osłabienie organizmu,
- Lipidogram – wysoki cholesterol wpływa nie tylko na serce, ale i na produkcję hormonów płciowych,
- Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP) – pokazują, czy wątroba radzi sobie z metabolizmem leków i toksyn. To ważne dla zdrowia hormonalnego i odporności,
- Żelazo i ferrytyna – wpływają na poziom energii, dotlenienie tkanek i sprawność metaboliczną,
- Witamina B12 – niedobory mogą prowadzić do zaburzeń neurologicznych i osłabienia funkcji rozrodczych,
- Kwas foliowy – wspiera prawidłowe dojrzewanie plemników i redukuje ryzyko uszkodzeń DNA,
- Homocysteina – podwyższony poziom wiąże się z większym ryzykiem uszkodzeń komórkowych i chorób naczyniowych,
- Witamina D (25(OH)D3) – jej niedobór wiąże się z niższym poziomem testosteronu i pogorszoną jakością nasienia,
- Albumina i SHBG – wpływają na dostępność wolnego testosteronu, a więc na płodność, libido i masę mięśniową,
- Testosteron – jego niski poziom może oznaczać zaburzenia hormonalne, które wpływają na produkcję nasienia,
- Panel tarczycowy (TSH, FT3, FT4) – zaburzenia tarczycy mogą skutkować spadkiem energii, zmęczeniem i obniżeniem płodności,
- Insulina i glukoza na czczo – wykrywają insulinooporność lub początek cukrzycy typu 2. Oba stany są związane z zaburzeniami hormonalnymi i pogorszeniem jakości nasienia,
- Badanie nasienia (spermiogram) – wreszcie podstawowe badanie, które każdy mężczyzna planujący dziecko powinien wykonać – niezależnie od tego, czy czuje się zdrowy, czy nie. Ocena liczby, ruchliwości i budowy plemników pozwala wykryć nieprawidłowości i rozpocząć ewentualnie leczenie. Jakość nasienia można poprawić – ale tylko wtedy, gdy wiadomo, że coś jest nie tak.
Przeczytaj też: Jak przygotować się do ciąży? Przyszła mama może sporo zrobić dla zdrowia dziecka i własnego
Kiedy zrobić badania?
Planowanie dziecka to wspólna droga, trzeba wreszcie zdać sobie z tego sprawę. Tak samo, jak kobieta przygotowuje swoje ciało do ciąży, tak mężczyzna powinien zadbać o to, by materiał genetyczny, który przekaże, był możliwie najlepszy. Tu chodzi o odpowiedzialność, świadomość i minimalizowanie ryzyka.
Wykonanie pakietu badań to ważny krok w stronę zdrowego rodzicielstwa. Najlepiej zrobić to 3–6 miesięcy przed rozpoczęciem starań. To wystarczająco dużo czasu, by wprowadzić zmiany, uzupełnić niedobory lub wdrożyć leczenie, jeżeli coś wymaga korekty.
Przeczytaj też: Czterdzieści lat to już za późno na ciążę? Plusy i minusy późnego macierzyństwa
