Skazy krwotoczne płytkowe – przyczyny, objawy, leczenie

Skazy krwotoczne płytkowe – rodzaje i przyczyny występowania

Skazy krwotoczne płytkowe dzielą się na małopłytkowość pierwotną oraz małopłytkowość wtórną.Istotą małopłytkowości pierwotnej jest samoistny, znaczny niedobór płytek krwi, który w konsekwencji prowadzi do poważnych zaburzeń krzepnięcia. Niedobór ten może wynikać zarówno z wrodzonej skłonności do wytwarzania płytek krwi o nieprawidłowej budowie, jak i z immunologicznych procesów, skierowanych na niszczenie ich za pomocą produkowanych przez organizm przeciwciał. Ten rodzaj małopłytkowości występuje zazwyczaj u dzieci, młodzieży i młodych osób dorosłych.Małopłytkowość wtórna z kolei charakteryzuje się obrazem klinicznym analogicznym jak przy postaci pierwotnej, jednak jest ona wtórnym objawem innych chorób, które wiążą się z niedoborem płytek krwi. Może wynikać z uszkodzenia szpiku kostnego (substancjami chemicznymi lub promieniowaniem jonizującym), braku komórek macierzystych w płytkach bądź niszczenia komórek macierzystych płytek w szpiku kostnym, a także nadmiernego niszczenia krwinek przez powiększoną śledzionę (np. podczas marskości wątroby).Choroby, z którymi najczęściej współwystępuje, to np. zwłóknienie szpiku kostnego, nowotwór szpiku kostnego, zespół hemolityczno-mocznicowy, zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego oraz alkoholizm.

Skazy krwotoczne płytkowe – objawy

Objawy małopłytkowości pierwotnej oraz wtórnej nie różnią się od siebie.Niezależnie od przyczyny niedoboru płytek krwi, skazy krwotoczne płytkowe powodują skłonność do samoistnych lub pourazowych sińców (niewspółmiernych do nabytego urazu), krwawienia z nosa (nierzadko trudne do zahamowania), krwawienia dziąseł, nadmiernie wydłużone i bardzo obfite miesiączki, podskórne wybroczyny, występowanie krwi w kale i moczu, a także nadmierne krwawienie po skaleczeniach oraz zabiegach chirurgicznych. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się krwotoki do narządów wewnętrznych.Warto pamiętać, że objawy skaz krwotocznych płytkowych nie muszą występować od razu z dużym nasileniem. Bardzo często przebiegają przewlekle, okresowo ulegając samoistnej remisji.

Skazy krwotoczne płytkowe – diagnostyka

W celu rozpoznania skaz krwotocznych płytkowych lekarz zleca przede wszystkim wykonanie morfologii krwi z oceną rozmazu krwi obwodowej. W przypadku występowania małopłytkowości morfologia wykazuje obniżoną ilość płytek oraz niemieszczącą się w normie średnią ich objętość (parametr MPV). W rozmazie mogą znajdować się również płytki o nieregularnej wielkości.Jeżeli mamy do czynienia z małopłytkowością wtórną, niekiedy w celu określenia jej przyczyny oraz dobrania odpowiedniego leczenia wykonuje się również biopsję szpiku kostnego.Z kolei przy podejrzeniach występowania małopłytkowości o podłożu immunologicznym lekarz może skierować pacjenta na test wykrywający przeciwciała przeciwko glikoproteinom płytkowym (test MAIPA).Kiedy zaś małopłytkowość jest skutkiem innego schorzenia, najważniejsze jest jak najszybsze jego rozpoznanie oraz wdrożenie właściwego leczenia.

Skazy krwotoczne płytkowe – leczenie

Leczenie poszczególnych rodzajów małopłytkowości różni się w zależności od przyczyn ich występowania.W przypadku małopłytkowości pierwotnej leczenie polega na przywróceniu takiego poziomu trombocytów, jaki zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego. W tym celu stosuje się kortykosteroidy, leki z grupy agonistów receptora trombopoetyny lub zabiegi przetaczania koncentratu krwinek płytkowych.W przypadku skaz krwotocznych płytkowych wtórnych terapia skupia się głównie leczeniu objawowym oraz wyeliminowaniu wszelkich czynników, które mogą mieć szkodliwy wpływ na szpik kostny. Podstawą jest również leczenie choroby podstawowej, która wywołała małopłytkowość. W przypadku kiedy wynika ona z krwiogubnego działania powiększonej śledziony, może być konieczne usunięcie tego narządu.