Ta grupa jest najbardziej narażona na nowotwór wątroby. Wielu Polaków jest zagrożonych
Osoby w wieku 60-70 lat najczęściej chorują na raka wątroby. To pokolenie, które w młodości było szczególnie narażone na zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby typu B i C. Skutki tamtej "epidemii strzykawek" odczuwamy dopiero dziś. Lekarze ostrzegają: wielu przypadkom można było zapobiec – i nadal możemy to zrobić.
- Największe ryzyko dotyczy roczników 1955–1965 zakażonych HBV/HCV w latach 70.
- Do 60 proc. przypadków raka wątroby można uniknąć, eliminując trzy kluczowe czynniki: wirusy HBV/HCV, stłuszczenie wątroby i alkohol.
- Choroba przez długi czas nie daje objawów, dlatego wczesna diagnostyka jest kluczowa.
- Proste badania, takie jak USG i oznaczenie enzymów wątrobowych, mogą uratować życie.
- Styl życia ma ogromny wpływ na ryzyko zachorowania – dieta i aktywność fizyczna mają znaczenie.
Największe ryzyko: roczniki 1955–1965
Eksperci zwracają uwagę na tzw. "efekt kohorty". W latach 70. osoby z roczników 1955–1965, wówczas młodzi dorośli, były szczególnie narażone na zakażenie HBV i HCV. Brak jednorazowych igieł w szpitalach oraz brak szczepionek przeciw HBV (wprowadzonych dopiero w latach 90.) przyczyniły się do szerzenia wirusów. Dziś ta grupa wiekowa wchodzi w okres największego ryzyka zachorowania na raka wątrobowokomórkowego.
Trzy główne czynniki ryzyka
Aż 60 proc. przypadków raka wątroby można byłoby uniknąć, eliminując trzy główne czynniki:
- przewlekłe zakażenie HBV i HCV,
- niealkoholowe stłuszczenie wątroby (MASLD),
- nadużywanie alkoholu.
Dodatkowe czynniki ryzyka to m.in. nadwaga, siedzący tryb życia, dieta bogata w cukry proste i tłuszcze trans, aflatoksyny zawarte w spleśniałej żywności, długotrwała hormonalna terapia oraz rzadkie choroby metaboliczne.
Wczesna diagnoza ratuje życie
Rak wątroby rozwija się bezobjawowo przez długi czas. Dlatego kluczowe znaczenie mają badania przesiewowe. Lekarze zalecają:
- coroczne badanie poziomu enzymów wątrobowych (AlAT, AspAT),
- USG jamy brzusznej,
- testy na przeciwciała HBV i HCV.
Rak wątroby w ponad połowie przypadków jest chorobą, której można zapobiec. Kluczowe działania profilaktyczne to:
- szczepienie przeciwko HBV,
- wczesne wykrywanie i leczenie HCV terapiami bezinterferonowymi,
- ograniczenie spożycia alkoholu,
- redukcja masy ciała poprzez zdrową dietę i regularny ruch.
Dr Maciej Kowalewski, chirurg i transplantolog z Centrum Medycznego SafiMed, zaleca regularne badania, które pozwalają wykryć zmiany w wątrobie, zanim rozwinie się choroba nowotworowa. Większa świadomość zagrożeń, szczepienia i zdrowe nawyki mogą powstrzymać rosnącą falę zachorowań. Pokolenie 60-latków ma jeszcze szansę na długie życie w dobrym zdrowiu.
Źródło:
medonet.pl
