Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Profilaktyka i leczenie > Nowe dane na temat witaminy D. Ma wpływ na depresję i demencję
Marta Uler
Marta Uler 11.10.2025 07:00

Nowe dane na temat witaminy D. Ma wpływ na depresję i demencję

demencja
Niedobór witaminy D oraz depresja mogą znacząco zwiększać ryzyko przedwczesnej demencji. Fot. Canva

Coraz więcej badań pokazuje, że o zdrowiu mózgu nie decydują wyłącznie geny. Ogromne znaczenie ma to, jak żyjemy, odżywiamy się i jak radzimy sobie ze stresem. Najnowsze analizy z Wielkiej Brytanii i Niderlandów, opublikowane w „JAMA Neurology”, wskazują, że niedobór witaminy D oraz depresja mogą znacząco zwiększać ryzyko przedwczesnej demencji – choroby, która coraz częściej dotyka osoby w sile wieku.

  • Wczesna demencja dotyczy coraz młodszych osób
  • Witamina D i nastrój wpływają na zdrowie mózgu
  • Styl życia może mieć większe znaczenie niż geny

Z czego wynika przedwczesna demencja?

Przedwczesna demencja to choroba otępienna, której objawy pojawiają się przed 65. rokiem życia. Powoduje zaburzenia pamięci, problemy z orientacją i rozpoznawaniem osób, a także zmiany zachowania. W Wielkiej Brytanii cierpi na nią już około 70 tysięcy osób, a liczba przypadków rośnie. To dramat nie tylko dla pacjentów, ale też ich rodzin – choroba często odbiera sprawność ludziom aktywnym zawodowo.

Nowe badanie objęło ponad 350 tysięcy Brytyjczyków poniżej 65. roku życia. 

„To największe, a zarazem najbardziej rzetelne badania w tym zakresie, jakie kiedykolwiek przeprowadzono” – podkreślił prof. David Llewellyn z Uniwersytetu w Exeter. 

Naukowcy odkryli, że u osób z niskim poziomem witaminy D i objawami depresji ryzyko demencji wzrastało znacząco. Oznacza to, że czynniki środowiskowe mogą mieć równie silny wpływ na mózg, co uwarunkowania genetyczne.

Przeczytaj też: Nowości i sprawdzone preparaty z aptek. Farmaceutka wyjaśnia, czym najlepiej wesprzeć odporność

Źródła witaminy D. Fot. Canva

Styl życia ważniejszy niż geny

Eksperci wskazują, że genetyka odpowiada jedynie za część przypadków, a o zdrowiu mózgu decyduje codzienność: ruch, dieta, sen i relacje społeczne. Zespół badaczy wymienia 15 czynników ryzyka, m.in. 

  • nadmierne spożycie alkoholu, 
  • izolację społeczną, 
  • zaburzenia słuchu,
  • choroby sercowo-naczyniowe. 

Z kolei aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie i regularne przebywanie na słońcu wspierają funkcje poznawcze.

Depresja okazała się szczególnie silnym czynnikiem ryzyka. 

"U wielu chorych z przedwczesną demencją nie wiemy, co jest jej przyczyną” – mówi dr Stevie Hendricks z Uniwersytetu Maastricht. – „Ale coraz więcej wskazuje na to, że depresja może nie tylko towarzyszyć chorobie, lecz także ją przyspieszać.”

Badacze podkreślają, że troska o psychikę i utrzymanie prawidłowego poziomu witaminy D to prosty, ale ważny element profilaktyki. Zbyt niski poziom tej witaminy przyspiesza starzenie się neuronów, a połączenie jej niedoboru z zaburzeniami nastroju działa wyjątkowo niekorzystnie na mózg.

Przeczytaj też: Koniec starego porządku. Witamina D od 11 września tylko na nowych zasadach

Nowe kierunki w badaniach nad demencją

Specjaliści apelują o dalsze analizy, które pozwolą lepiej zrozumieć, w jaki sposób niedobory witaminy D i depresja wpływają na rozwój chorób neurodegeneracyjnych. 

„Kolejne badania mogą wypełnić lukę w wiedzy na temat demencji i jej wczesnych mechanizmów” – zauważa dr Leah Mursaleen z Alzheimer’s Research UK.

Przedwczesna demencja rozwija się latami, dlatego tak ważne jest działanie zawczasu. Zdrowa dieta, ruch, kontakt z innymi ludźmi i dbałość o dobrostan psychiczny to najlepsza inwestycja w zdrowy mózg – niezależnie od wieku.

Źródła: PAP, JAMA Neurology, BBC News, Alzheimer’s Research UK

Jedzenie jako sposób kontroli życia. „To nie moda, to ciężka choroba”
Zaburzenia odżywiania
Zaburzenia odżywiania - wywiad z psycholożką
Zaburzenia odżywiania rzadko dotyczą samego jedzenia. Zwykle są próbą odzyskania kontroli nad życiem, łapaniem się czegokolwiek, na co można mieć realny wpływ. Znaczenie naszego zewnętrznego wyglądu zostało dziś także niebywale wypaczone przez media społecznościowe. Ale to, że stosunek do jedzenia staje się patologiczny, ma swoje głębsze źródło. O tym, skąd się biorą zaburzenia odżywiania, dlaczego tak długo pozostają niezauważone i jak rozpoznać ich pierwsze sygnały, opowiada nam psycholożka i psychoterapeutka Karolina Dzięgielewska-Mastalerz z Centrum Pomocy Psychologicznej w Piotrkowie Trybunalskim i w Warszawie.Do zniekształconego postrzegania własnego ciała mogą prowadzić: presja społeczna, oczekiwania rodziców i ideały promowane w mediach  Objawy zaburzeń odżywiania bywają długo ukrywane, dlatego rodziny zwykle reagują dopiero w zaawansowanej fazie choroby. Tymczasem to wczesna interwencja daje największe szanse na uniknięcie hospitalizacji i wyniszczenia organizmu Skutki zaburzeń odżywiania są poważne i dotyczą zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego Leczenie wymaga pracy całego zespołu specjalistów, a także tego, by w proces terapii zaangażowała się rodzina chorej osoby
Czytaj dalej
Po zachłyśnięciu się technologią, potrzebujemy zasad korzystania z niej
Dyskusje na temat młodzieży i technologii często obnażają nasze własne uprzedzenia. Dorośli, wychowani w świecie analogowym, nierzadko upraszczają perspektywę, sprowadzając problemy młodych do nadużywania smartfonów i zagrożeń płynących z sieci. Tymczasem dla pokolenia, które dorastało z internetem, nie ma już podziału na świat realny i wirtualny – to jedna, zintegrowana rzeczywistość. Ta fundamentalna różnica pokoleniowa leży u podstaw wyzwań, z jakimi mierzą się dziś rodzice, nauczyciele i sami młodzi ludzie. Takie wnioski popłynęły podczas panelu „Dojrzewanie w sieci. Kto pilnuje Twojego dziecka online?​”, który odbył się w trakcie Kongresu Zdrowe Miasta w Warszawie.Potrzebujemy zasad, a nie zakazów oraz mądrych reguł korzystania z narzędzi cyfrowych, tworzonych wspólnie przez szkoły, rodziców i uczniówTechnologia ujawnia różnice pokoleniowe. Dorośli często patrzą na świat młodych przez pryzmat własnych doświadczeń, nie rozumiejąc, że dla nich online i offline to jednoRolą dorosłych jest towarzyszenie, a nie kontrola. Młodzi potrzebują wsparcia w uczeniu się świadomego, zdrowego korzystania z technologii, a nie moralizowania czy zakazów
Czytaj dalej