Tyroksyna (T4) - co to jest? Rola w organizmie. Kiedy wykonać badanie?

Tyroksyna (T4) - co to jest i jaka jest jej rola w organizmie?

Tyroksyna znana także jako tetrajodotyronina (T4) jest jednym z hormonów, które wytwarzane są w pęcherzykach gruczołu, jakim jest tarczyca. Jak każdy hormon produkowany przez tarczycę, ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. 

Przede wszystkim, tyroksyna wpływa na rozwój i działanie układu nerwowego, oddziałuje na mięśnie i siłę mięśniową. Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową (układ kostny) oraz działanie gruczołów płciowych i układu płciowego. 

Bierze udział w wielu procesach zachodzących w ciele człowieka, do których należą:

• regulowanie płodności,

• produkowanie somatotropiny i glikokortykoidów,

• wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego,

• regulowanie laktacji,

• pobudzanie utleniania w komórkach,

• pobudzanie rozpadu tłuszczów.

Hormon tyroksyna uwalniany jest pod wpływem działania hormonu TSH. W laboratoriach jest ona określana symbolem T4, a pod pojęciem tym kryje się ogólna  zawartość tyroksyny, natomiast symbol FT4 oznacza wolne frakcje tyroksyny. 

Celem badania stężenia FT4 jest pozyskanie informacji na temat poziomu tyroksyny wytwarzanej przez tarczycę. W przypadku diagnozowania chorób, samo wykonanie oznaczenia FT4 nie wystarczy, należy także sprawdzić parametry FT3, FT4, TSH, które dadzą pełny obraz sytuacji. 

Badanie stężenia tyroksyny - kiedy wykonać?

Badanie poziomu stężenia tyroksyny jest pomocne w rozpoznawaniu schorzeń tarczycy, a także w innych przypadkach. Kiedy wykonać badanie stężenia tyroksyny:

• choroba Hashimoto,

• podejrzenie niedoczynności lub nadczynności tarczycy,

• guzki tarczycy,

• diagnozowanie niepłodności u kobiet,

• monitorowanie procesu leczenia chorób tarczycy,

• monitorowanie leczenia nowotworu tarczycy,

• schorzenia przysadki.

Jakie są objawy niedoczynności i nadczynności tarczycy?

O przebiegu niedoczynności tarczycy sygnalizować mogą objawy, takie jak: suchość skóry, obniżony apetyt, zaparcia, brak energii, wahania nastroju, otępienie, osłabienie, apatia. 

Przyczynami niedoczynności tarczycy są najczęściej choroby autoimmunologiczne, w przebiegu których komórki tarczycy są niszczone przez własne przeciwciała. Aby zmniejszyć negatywne skutki zaburzeń hormonalnych, należy stosować dietę bogatą w produkty o wysokiej zawartości jodu.

Nadczynność tarczycy natomiast objawia się: utratą masy ciała, nadmierną potliwością oraz brakiem motywacji, ospałością, niechęcią, podenerwowaniem, osłabieniem organizmu oraz przewlekłym zmęczeniem.

FT4 - przygotowanie do badania oraz jego przebieg 

Do badania należy przystąpić na czczo - nie należy jeść co najmniej 8 godzin przed pobraniem surowicy. Należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, zwłaszcza tych stosowanych przewlekle. Szczególnie ważna jest informacja, czy pacjent stosuje terapię hormonalną, bowiem ma ona wpływ na wynik badania.

Materiałem do badania FT4 jest krew, którą pobiera się z żyły łokciowej pacjenta. Próbkę wysyła się do analizy, a na wynik trzeba poczekać około 24 godzin. 

Norma dla frakcji wolnej wynosi od 10 do 31 pmol/l (0,9-2,4 ng/dl).