Wstydliwy problem - wszawica. Jak pozbyć się wszy?

Wszy i wszawica - charakterystyka

Wszawica to choroba pasożytnicza wywołana przez wesz ludzką bytującą na owłosionej skórze głowy. Problem wszawicy jest bardzo powszechny, przy czym bynajmniej nie ma on związku z brakiem higieny. Do zarażenia się wszawicą może dojść w każdym wieku i niezależnie od płci, chociaż zdecydowanie częściej do zarażenia dochodzi u dzieci. Dzieje się tak dlatego, że dzieci nie zachowują dystansu, bawią się wspólnie w placówkach opiekuńczych (żłobek, przedszkole, na koloniach), często wymieniają się gumkami do włosów czy spinkami, przytulają się do pluszaków, zakładają nie swoje czapki. Do zakażeń może też dojść u fryzjera lub na sali zabaw. 

Wszawica (inaczej pedikuloza) nie jest chorobą skóry, ale chorobą pasożytniczą i wymaga interwencji. Wszy same z siebie nie znikną - kiedy znajdą już żywiciela szybko się namnażają. Wesz głowowa ma do 3,5 mm długości, żyje około 1 miesiąca, ale w tym czasie potrafi złożyć od 200 do 300 jaj, które dojrzewają w ciągu 2-3 tygodni. Jaja, tzw. gnidy, przytwierdzone są do włosa, wyglądem przypominają nasiona siemienia lnianego, chociaż są dużo mniejsze. 

Wyróżniamy jeszcze wesz łonową oraz wesz odzieżową. Nie ma możliwości, aby wszy bytujące na głowie rozprzestrzeniły się na okolice narządów rodnych. Mogą za to przenieść się dość łatwo na pozostałych domowników. 

Jak rozpoznać wszawicę? Pierwsze objawy

Wśród pierwszych objawów wszawicy należy wymienić przede wszystkim intensywny świąd głowy. Wszy żywią się krwią, a kąsając swojego żywiciela powodują mikrorany, które z kolei mogą ulec nadkażeniom bakteryjnym, zwłaszcza na skutek drapania. Mogą występować tzw. przeczosy oraz zaczerwienienie skóry głowy. 

Wszy można zaobserwować - szczególnie widoczne będą jaja wszy, zlokalizowane tuż przy skórze głowy, na włosach. W przypadku zaobserwowania pasożytów należy podjąć leczenie przy czym powinno się zgłosić problem w placówce, do której dziecko uczęszcza. Warto także wdrożyć nawyk przeglądania skóry głowy dziecka codziennie po kąpieli. 

Leczenie wszawicy

Leczenie wszawicy powinno objąć całą rodzinę. Konieczne jest stosowanie preparatów przeznaczonych dla ludzi, które zabijają wszy. Najczęściej są to preparaty w postaci szamponów lub żelów, dostępne bez recepty w aptekach. Ich działanie opiera się w dużej mierze na odcinaniu wszom dostępu do powietrza (dimetikon lub cyklometykon), dlatego ważne jest pozostawienie ich na głowie przez zalecany przez producenta czas. Warto przy tym pamiętać, że terapię należy powtórzyć - raz lub więcej razy, gdyż gnidy wylęgają się w ciągu 7 dni, a nie każdy preparat działa też na nie. 

Po zastosowaniu preparatu na wszy należy wyczesać włosy gęstym grzebieniem, co pomaga pozbyć się gnid. Grzebień należy wyparzyć po takim użyciu. 

Ważne jest przestrzeganie higieny - ozdoby do włosów, gumki czy spinki należy wyrzucić lub wygotować (ewentualnie wymrozić przez 2 doby), można także zamknąć je w szczelnym pojemniku na 7 dni, bez dostępu powietrza. Pościel i pluszaki należy wyprać w temperaturze co najmniej 60 stopni, najlepiej także wyprać pokrowiec na materac lub przynajmniej wyprasować go. Rzeczy, których nie można wyprać należy spryskać preparatem owadobójczym, a potem umyć. Należy także dokładnie odkurzyć podłogę. 

Warto pamiętać, że wszy ludzkie nie przeniosą się na zwierzęta, dlatego nie należy ich uwzględniać w leczeniu. 

Najczęstsze mity dotyczące wszy

• Wszy skaczą. Otóż nie, wszy nie skaczą. Można je przenieść tylko poprzez kontakt z rzeczami, na których się znajdują. 
• Warto obciąć włosy osobie z wszawicą. Nie jest to prawdą - wystarczy stosować odpowiednie preparaty do pozbycia się wszy.
• Wszy ludzkie mogą być na zwierzętach. Wszy ludzkie nie przechodzą na zwierzęta i odwrotnie. Nie wolno stosować preparatów na wszy przeznaczonych dla ludzi na zwierzętach, podobnie jak nie wolno stosować preparatów dla zwierząt u ludzi. 
• Wszy potrafią pływać. Nie potrafią pływać, ale mogą unosić się na wodzie przez pewien czas. Jeśli znajdą nowego żywiciela w trakcie swojego dryfowania, skorzystają z tego.
• Wystarczy umyć głowę, żeby pozbyć się wszy. Nie wystarczy - gnidy przeczepione są do włosów specjalną wydzieliną, która nie rozpuszcza się w wodzie. Z kolei wszy przyczepiają się do włosów i nie dadzą się wypłukać podczas mycia włosów. Zwykły szampon nie pomoże na problem wszawicy.