To może nie być zawał serca tylko atak paniki. Lekarz wskazuje, czym się różnią
Atak paniki jest ostrą formą lęku. Pojawia się jako odpowiedź na zagrożenie fizyczne, lecz może pojawić się także bez powodu. Objawy które powoduje sprawiają, że bywa mylony z zawałem serca. Dziś wyjaśniamy, jak rozpoznać obydwa stany. O pomoc poprosiliśmy kardiologa. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z kardiologiem sportowym, prof. dr hab. n. med. Łukaszem Małkiem
Zawał serca i atak paniki – kluczowe różnice
Atak paniki może zostać zinterpretowany jako zawał serca – takie wrażenie mają często osoby doświadczające pierwszego z nich. Przyczyną tego toku myślenia jest stres wywołany przez napad paniki: „Powinniśmy zwrócić uwagę, na ile w danej sytuacji jesteśmy zestresowani. Osoby, które miewają napady paniki, często są już świadome, że coś takiego im grozi. Oczywiście za pierwszym razem diagnostyka różnicowa może być trudna”. - powiedział kardiolog sportowy, prof. dr. Hab. n.med. Łukasz Małek.
Zawał serca od ataku paniki odróżnia:
- miejsce mrowienia – podczas zawału mrowienie bywa odczuwane w lewym ramieniu. Z kolei atak paniki powoduje mrowienie całego ciała.
- szybszy oddech – zawał serca często nie powoduje zwiększonej wentylacji płuc, ale pojawia się ona podczas ataku paniki.
- wymioty – występowanie wymiotów jest oznaką zawału serca. Osoby z atakiem paniki rzadko wymiotują.
- ból w klatce piersiowej – zawał serca powoduje, że w klatce piersiowej pojawia się uczucie gniecenia, mogące być niezwykle silne. Podczas ataku paniki bólu tego nie ma.
„W czasie ataku paniki zazwyczaj pojawiają się też inne nietypowe dla zawału objawy. Mogą to być m.in. symetryczne drętwienie kończyn dolnych lub górnych, zaburzenia widzenia, szybkie bicie serca (tachykardia)”. - powiedział kardiolog sportowy, prof. dr. hab. n.med. Łukasz Małek.
Na SOR często trafiają osoby w celu wykluczenia zawału serca. Wtedy wykonuje się badania podstawowe. O występowaniu ataku paniki mówi się, gdy wykluczone zostanie podłoże dla zawału: „ kolejne epizody należy raczej wiązać z atakami paniki i udać się do psychiatry bądź psychologa. Zmiany miażdżycowe, czy też choroby wrodzone nie rozwijają się tak szybko z dnia na dzień, więc ich wykluczenie oznacza, że ryzyko zostaje zniwelowane”. - powiedział kardiolog sportowy, prof. dr. n.med. Łukasz Małek.
Zawał serca – pierwsza pomoc
W pierwsze kolejności należy zadzwonić na pogotowie, by chory mógł skorzystać z koronarografii, by tętnica wieńcowa odzyskała drożność: „Czas ma tu kluczowe znaczenie. Im dłużej krew nie dopływa do mięśnia sercowego, tym więcej go obumiera. Im szybciej podejmiemy działanie, tym większa szansa na to, że zawał będzie mniejszy. Dobrą, często stosowaną praktyką jest podanie aspiryny (jednej tabletki 300 -500 miligramów). Oczywiście trzeba cały czas monitorować sytuację, czy nie doszło do zatrzymania krążenia, aby niezwłocznie podjąć akcję reanimacyjną”. - powiedział kardiolog sportowy, prof. dr. Hab. n.med. Łukasz Małek.
Gdy chory jest przytomny, powinno się go ułożyć w pozycji półsiedzącej lub posadzić – dzięki temu łatwiej mu będzie oddychać. Koniecznie należy poluzować zbyt ciasną odzież np. kołnierzyk lub krawat. Jeśli do zawału dojdzie w zamkniętym pomieszczeniu, trzeba otworzyć okno, by do środka wleciało świeże powietrze.
Jeśli chory jest nieprzytomny, konieczna jest resuscytacja. Należy odgiąć głowę chorego do tyłu i wykonać: 2 oddechy i 30 ucisków klatki piersiowej, aż powróci tętno lub przyjedzie pomoc medyczna.
Atak paniki – pierwsza pomoc
Objawy ataku paniki są najbardziej nasilone po ok. 10 minutach. Pierwsza pomoc w tym przypadku polega na uspokojeniu zarówno ciała, jak i umysłu osoby w tym stanie. Są to działania stosowane w terapii poznawczo-behawioralnej. Podczas ataku paniki przydatne jest wykonanie prostych ćwiczeń oddechowych, dzięki którym oddech znów może stać się regularny. Gdy już się uda osiągnąć ten stan, dalsze działania powinny koncentrować się na utrzymaniu go.
Pomocne będzie także rozluźnienie mięśni, które w trakcie ataku paniki się napinają. Można rozluźnić niektóre z nich lub zająć się rozluźnieniem całego ciała.
