Badania okulistyczne – rodzaje i przebieg badań
Badania okulistyczne - badanie ostrości wzroku
Badanie ostrości wzroku jest podstawowym elementem badania okulistycznego i wykonywane jest zawsze podczas wizyty u okulisty. Polega na odczytywaniu literek, które są wyświetlane na specjalnej tablicy. Aby je odczytać, pacjent siada w odpowiedniej odległości od tablicy i ma zasłaniane najpierw jedno oko np. lewe i próbuje drugim okiem odczytać najmniejsze możliwe dla niego literki lub cyferki. A potem zasłania prawe oko i czyta je lewym. Jeśli pacjent nie spełnia normy widzenia z określonej odległości, wykonywane jest komputerowe badanie ostrości wzroku. Okulista sprawdza wtedy, jaka potencjalna moc szkieł byłaby odpowiednia dla danej osoby, tak żeby miała ona pełną ostrość widzenia. Później lekarz zakłada pacjentowi na nos oprawy próbne oraz szkła, które według danych komputerowego badania powinny dać pełną ostrość wzroku.
Badania okulistyczne - badanie ciśnienia w oku
Odpowiednie ciśnienie w oku jest niezbędne do utrzymania prawidłowego napięcia gałki ocznej, jak również jej uwodnienia i kształtu. Właściwe uwodnienie gałki ocznej jest z kolei warunkiem dobrej kondycji soczewki i rogówki, gdyż ciecz wodnista jest nośnikiem substancji odżywczych. Gdy ilość cieczy wodnistej jest wystarczająca a jej przepływ nie jest zakłócony, wówczas ciśnienie w oku mieści się w granicach między 10 a 21 mm Hg.
Do zbadania ciśnienia w oku służy urządzenie o nazwie tonometr. Tonometr Goldmana spłaszcza rogówkę używając siły i dokonując pomiaru tej siły, która niezbędna była do uzyskania spłaszczenia. Do badania tego typu tonometrem niezbędne jest znieczulenie oka. Tonometr komputerowy typu air-puff także spłaszcza rogówkę, ale czyni to przy pomocy podmuchu sprężonego powietrza. Z tego też względu do badania nie jest niezbędne znieczulenie oka. Tonometr Pascala jako jedna z nowocześniejszych metod mierzenia ciśnienia wykorzystuje do tego specjalny czujnik, a poza tym ma możliwość zbadania amplitudy tętna ocznego.
Badania okulistyczne - badanie dna oka
Badanie dna oka jest szczególnie wskazane u osób, u których pojawiło się podejrzenia jaskry, odklejenia siatkówki czy zapalenia nerwu wzrokowego. U nich to okulista przy pomocy przyrządu o nazwie oftalmoskop dokonuje wziernikowania oka. Oftalmoskop zaopatrzony jest w głowicę, która jest źródłem światła oraz specjalny system soczewek umożliwiający dokładne obejrzenie dna oka. Światło skupia się po kolei na poszczególnych elementach ciała szklistego, tarczy nerwu wzrokowego, naczyniach krwionośnych oraz obwodowej części siatkówki i plamce. Dzięki takiej kolejności, specjalista jest w stanie bardzo dokładnie obejrzeć oko. Badanie to jest całkowicie bezpieczne dla pacjenta. Mimo bliskiego kontaktu oftalmoskopu z okiem, nigdy nie dochodzi do jego bezpośredniego dotknięcia do oka. Oftalmoskopię powinno się wykonywać co 5 lat, jeśli nie przekroczyło się 40 roku życia. Po czterdziestce badanie powinno się powtarzać co 1-2 lata.
Badania okulistyczne - badanie refrakcji oka
Refrakcja oka jest to zdolność oka do załamywania promieni słonecznych i odczytywania odwróconego obrazu widzianych przedmiotów. Umiejętność akomodacji oka sprawia, że potrafi ono w ten sposób dojrzeć zarówno przedmioty, które znajdują się blisko, jak i te, które znajdują się w znacznej odległości. Badanie refrakcji oka, czyli skiaskopia (greckie „skia” = cień) pozwala na zaobserwowanie cienia poruszającego się po źrenicy po tym, jak oko zostało oświetlone. Do tego badania konieczne jest wcześniejsze zakropienie oczu atropiną. Są to krople, które pozwalają na całkowite porażenie akomodacji w oku. Po około 20 minutach od zakropienia, lekarz bada pacjenta w ciemni przy użyciu skiaskopu. Badanie to służy m.in. wykryciu krótkowzroczności lub nadwzroczności.
Uwaga! Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. Jeśli masz problemy ze zdrowiem, skonsultuj się z lekarzem.
Źródła:
M.Mulak, D. Szumny, Nowoczesna tonometria – więcej niż pomiar ciśnienia, „Ophtha Therapy” 2016, t.3, nr 4(12), s. 250-253. Dostęp online 09.10.2020:
http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.psjd-a4007737-0e40-49cb-bb51-0b1f8b6ff150
A.Przekoracka-Krawczyk, P.Nawrot, Zaburzenia wzrokowe u dzieci cz.II. Wady refrakcji i metody ich wyznaczania, „Optyka” 2012, nr 5(18), s. 26-31. Dostęp online 09.10.2020: https://www.researchgate.net/profile/Anna\_Przekoracka-Krawczyk/publication/265192956\_Zaburzenia\_wzrokowe\_u\_dzieci\_CzII\_Wady\_refrakcji\_i\_metody\_ich\_wyznaczania/links/540464800cf23d9765a62a7c.pdf.
