Błonica skóry – co to za choroba? Przyczyny, objawy, leczenie błoniczego zakażenia skóry

Czym jest błonica skóry?

Błonica skóry to choroba zakaźna wywoływana przez toksyczne szczepy bakterii z rodzaju Corynebacterium diphtheriae (maczugowce błonicy). Schorzenie to jest rzadkie, najczęściej występuje   na obszarach o klimacie tropikalnym (w Afryce, Ameryce Południowej, Ameryce Środkowej, w Azji Centralnej i Południowo-Wschodniej, a także w południowej części Pacyfiku). W krajach wysokorozwiniętych niemal nie występuje ze względu na wysoki wskaźnik szczepień.

Zakażenie maczugowcem błonicy może objąć błony śluzowe górnych i dolnych dróg oddechowych oraz skórę. Rzadziej dochodzi do zajęcia przez bakterie innych narządów: oczu (spojówek), ucha środkowego czy narządów płciowych.

W błonicy skórnej wyróżnia się dwie postacie: pierwotną oraz wtórną, która rozwija się w czasie przebiegu innego zakażenia błonicą (obejmującego inne narządy), np. błonicy gardła. Mówi się także o błonicy przyrannej, czyli o nadkażeniu istniejących już zmian skórnych, występującym głównie u osób z deficytami odporności.

Błonica skóry – jak dochodzi do zakażenia?

Transmisja Corynebacterium diphtheriae odbywa się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z osobą chorą. Do zakażenia błonicą skóry może dojść także poprzez kontakt z przedmiotami, których osoba chora używała. Niektóre szczepy bakterii mogą być przenoszone przez zwierzęta domowe.

Warto wspomnieć, że zakażony bakterią błonicy zaraża innych jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów, a także od kilku dni do nawet trzech tygodniu po wyleczeniu.

Diagnostyka błonicy skóry odbywa na podstawie objawów klinicznych. Badania laboratoryjne służą przede wszystkim celom epidemiologicznym ze względu na długi czas hodowli bakterii.

Błonica skóry – objawy

Podstawowe objawy skórnej postaci błonicy to:

• bolesne, niegojące się owrzodzenia,

• rumień,

• miejscowy obrzęk skóry.

Duża część przypadków błonicy skórnej występuje u osób dożylnie zażywających narkotyki, nadużywających alkoholu oraz bezdomnych. Brak właściwej higieny, przeludnienie oraz niski status socjoekonomiczny są uznawane za czynniki ryzyka wystąpienia błoniczej choroby skóry.

Błonica skóry – leczenie

Podstawową metodą leczenia błonicy skóry jest antybiotykoterapia, dotyczy to wszystkich postaci choroby. Najczęściej stosowane są: erytromycyna, azytromycyna i klarytromycyna, a także benzylopenicyliny. Osoba chora musi być izolowana przez cały okres leczenia, a także kilka dni po jego zakończeniu (o dokładnym czasie pozostania w izolacji decyduje lekarz prowadzący).

Leczenie błoniczego zakażenia skóry może również obejmować podawanie antytoksyny błoniczej, jednakże w przypadku braku towarzyszących objawów ogólnoustrojowych, nie jest to wskazane.