Bruksizm – przyczyny, objawy, leczenie mimowolnego zaciskania i zgrzytania zębami
Czym jest bruksizm?
Bruksizm to nieświadome zgrzytanie zębami oraz zaciskanie zębów powodujące tarcie obu łuków zębowych o siebie. Taki niekontrolowany nacisk zębów żuchwy na zęby szczęki może być przyczyną wielu dolegliwości, z czego najczęściej nie zdajemy sobie sprawy. Bruksizm jest zaliczany do parasomni, czyli zaburzeń, w których dochodzi do występowania nieprawidłowych zachowań podczas snu lub tuż po przebudzeniu. Właśnie w nocy najczęściej dochodzi do pojawiania się objawów bruksizmu.
Bruksizm może pozostać niezauważony przez dłuższy czas, ponieważ jest to działanie nieświadome spowodowane przewlekłym stresem i nadmiernym napięciem. Najczęściej zgrzytanie zębami, zwłaszcza w nocy, zauważa partner osoby dotkniętej tym problemem. Nierzadko również do rozpoznania tej dysfunkcji dochodzi podczas rutynowej wizyty u stomatologa, który zauważa znaczne zniszczenie zębów.
Bruksizm – przyczyny
Szacuje się, że bruksizm dotyka nawet 70% społeczeństwa. Najczęściej są to osoby między 25. a 45. rokiem życia, choć cierpią na niego również dzieci.
Dokładne przyczyny bruksizmu nie są poznane, przyjmuje się jednak, że głównym powodem nieświadomego zgrzytania zębami i zaciskania szczęki jest stres oraz napięcie, które generuje. Dysfunkcję tę zalicza się do chorób cywilizacyjnych, bowiem dotyka głównie osoby prowadzące aktywne życie zawodowe, przepełnione licznymi wyzwaniami i sytuacjami mogącymi generować duże napięcie nerwowe. Zaciskanie żuchwy i zgrzytanie zębami jest pewnego rodzaju sposobem na odreagowanie trudów życia codziennego.
Inne przyczyny bruksizmu to:
wady zgryzu,
dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ),
nieprawidłowo przeprowadzone leczenie stomatologiczne, np. zbyt wysokie wypełnienia,
częste żucie gumy.
Bruksizm – objawy
Głównym i podstawowym objawem bruksizmu jest oczywiście zgrzytanie zębami, zwłaszcza w nocy oraz zaciskanie szczęki. Nie można jednak pominąć innych objawów, które mogą zwiastować bruksizm. Są one jednak na tyle nieswoiste, że często kojarzy się je z innymi schorzeniami:
bóle głowy,
bóle karku i szyi,
nadwrażliwość i krwawienie dziąseł,
bóle uszu,
problemy z żuciem,
„zużycie”, zniszczenie zębów, erozja szkliwa.
Bruksizm – leczenie
Bruksizm wymaga wizyt u kilku specjalistów. Pierwsze kroki należy skierować do stomatologa, który zdiagnozuje problem i ewentualnie zleci dalsze konsultacje, np. z ortodontą, chirurgiem szczękowo–twarzowym, fizjoterapeutą zajmującym się dysfunkcjami w obrębie stawu skorniowo–żuchwowego.
Pomocne może okazać się zakładanie na czas snu specjalnej szyny relaksacyjnej, jednak jest to leczenie objawowe, a kluczowe jest usunięcie lub zniwelowanie głównej przyczyny bruksizmu, czyli stresu. W tym celu często konieczna okazuje się wizyta u psychoterapeuty.
