Choroba Osgood-Schlattera – objawy, zalecane badania, rehabilitacja

Choroba Osgood-Schlattera – czym jest?

Choroba Osgood-Schlattera najczęściej dotyka bardzo aktywnych fizycznie dzieci między 10. a 15. rokiem życia. Nastolatki w tym wieku szybko rosną,  a zmiany takie jak chociażby wzrost kości, zachodzą u nich dynamicznie. Nie zawsze proces kościotworzenia nadąża za intensywnym trybem życia młodego człowieka. Kości rosną szybciej niż mięśnie czy więzadła, co sprawia, że ścięgna zbyt mocno pociągają za nasadę kości, prowadząc do jej przeciążenia. Tak właśnie dzieje się w chorobie Osgood-Schlattera - dochodzi do złamania guzowatości kości piszczelowej na skutek jej nadwyrężenia. Kość piszczelowa pociągana jest przede wszystkim za więzadła rzepki oraz ścięgna mięśnia czworogłowego uda, które odpowiedzialne są m.in za prostowanie nogi w kolanie. Dla sportowców bieganie, przysiady czy inne ćwiczenia z udziałem mięśni czworogłowych uda to codzienność, dlatego na tym tle dochodzi do przeciążeń i oderwania fragmentu kości piszczelowej, co powoduje ból a następnie wytworzenie się stanu zapalnego. A jeśli uwzględnimy przy tym słabsze kości, oczywistym staje się, że zbyt mocne pociąganie mięśnia i więzadła za osłabioną kość, może spowodować jej złamanie.

Choroba Osgood-Schlattera – objawy

Głównym objawem choroby Osgood-Schlattera jest ból i obrzęk kolana. W okolicy przeciążonego kolana odczuwa się wzmożone ciepło, a samo kolano jest tkliwe i sprawia ból w momencie próby jego wyprostowania. Ból nogi nasila się po wysiłku fizycznym takim jak np. bieganie, dłuższe spacerowanie czy wchodzenie po schodach. Jeśli dziecko i rodzice zlekceważą te dolegliwości, a dziecko nadal będzie aktywnie uprawiało sport, wówczas może dojść do znacznego osłabienia mięśnia czworogłowego uda (widoczne będzie przy tym zmniejszenie obwodu uda) oraz pogrubienia guzowatości kości (które może być zacząć widoczne gołym okiem). Będą to ewidentne oznaki przeciążenia kolana.

Choroba Osgood-Schlattera: diagnostyka

Jeśli chcemy zdiagnozować u dziecka chorobę Osgood-Schlattera w pierwszej kolejności powinniśmy się udać do ortopedy. Specjalista za pomocą manualnego badania jest w stanie doszukać się źródła bólu. Konieczne będzie też wykonanie badania RTG, które pokaże stopień zaawansowania zmian w przeciążonej nodze. Nie zawsze jednak RTG da nam pełen obraz choroby, bo jeśli jest to jej początkowa faza, wówczas zmiany mogą nie być jeszcze widoczne. Pomocne będzie wtedy badanie USG. Wówczas lekarz jest w stanie dostrzec zarówno obrzękniętą tkankę, jak również zwiększone ukrwienie kaletki podrzepkowej oraz więzadła właściwego rzepki.

Choroba Osgood-Schlattera – leczenie

Leczenie choroby Osgood -Schlattera polega przede wszystkim na zaprzestaniu uprawiania  sportu. Zwykle zalecana przerwa trwa około pół roku, choć oczywiście zależne jest to indywidualnego przypadku. Nieprzestrzeganie ograniczeń w intensywnej aktywności fizycznej  skutkować będzie tym, że jądro kostnienia nie będzie mogło się domknąć (a jest to niezbędne dla zakończenia etapu kostnienia kości), przez co kość będzie cały czas nadwątlona oraz narażona na przeciążenia.

Na szczęście coraz częściej odchodzi się od modelu całkowitego ograniczania dziecku aktywności fizycznej. Wybiera się dla niego te czynności, które nie sprawiają mu bólu i nie narażają kolan na przeciążenie. Jeśli np. dziecko czuje przeciążenie podczas długotrwałych spacerów, ten czas można skrócić. Przy czym nie warto rezygnować całkowicie z ruchu, gdyż może mieć to niekorzystne skutki dla całego organizmu, szczególnie takiego, który wcześniej przyzwyczajony był do dużej aktywności fizycznej.

Oprócz ograniczenia intensywnych ćwiczeń w powrocie do zdrowia pomocna będzie rehabilitacja, masaże, stosowanie maści przeciwzapalnych oraz kinesiotaping. W czasie rehabilitacji specjalista pracujący z dzieckiem będzie wprowadzał np. ćwiczenia korygujące zaburzenia biomechaniczne czy też dysbalans w pracy mięśni. Zadba też o zmniejszenie napięcia mięśnia czworogłowego uda, co przyniesie dużą ulgę w dolegliwościach bólowych. 

Uwaga! Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. Jeśli masz problemy ze zdrowiem, skonsultuj się z lekarzem.