Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Dieta przy dnie moczanowej - co jeść, a czego unikać?
Joanna Kamińska
Joanna Kamińska 15.05.2023 21:35

Dieta przy dnie moczanowej - co jeść, a czego unikać?

dieta
canda.com

Dna moczanowa nazywana była niegdyś chorobą królów, ponieważ występowała głównie u osób zamożnych, które miały większy dostęp do tłustego jedzenia, zwłaszcza mięsa. Dolegliwości występujące przy dnie moczanowej są bardzo uciążliwe, a jednym ze sposobów ich eliminacji jest wprowadzenie odpowiedniej diety.  Co jeść, a czego unikać? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą chorób wewnętrznych i reumatologiem lek. Agatą Skwarek-Szewczyk. 

Jakie są przyczyny i objawy dny moczanowej?

Dna moczanowa  jest przewlekłą chorobą stawów spowodowaną nadmiernym stężeniem kwasu moczowego we krwi. Krążący po organizmie kwas moczowy gromadzi się w tkankach i stawach, tworząc złogi moczanowe i prowadząc do rozwoju stanów zapalnych. „Groźnym poziomem stężenia kwasu moczowego, które prowadzi do odkładania się wspomnianych złogów, jest stężenie powyżej 7 mg/dl . Najczęściej na dnę moczanową chorują mężczyźni oraz kobiety po menopauzie.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk. 

Dna moczanowa jest chorobą wieloczynnikową, na której rozwój wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe (egzogenne), czyli związane z naszym stylem życia. Do czynników egzogennych zaliczamy m.in. nieprawidłową dietę, otyłość czy przyjmowanie niektórych leków. Należy wspomnieć również o pokarmach, które zwiększają stężenie kwasu moczowego w organizmie, a także o chorobach prowadzących do upośledzenia jego wydalania.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

Głównym objawem dny moczanowej jest ból i obrzęk stawów. „Najczęściej na początku dotyczy pierwszego stawu śródstopno – paliczkowego, czyli wielkiego palucha u stopy, czego objawami są: zaczerwienienie, zapalenie, bolesność, obrzęk, trudności w zginaniu.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

Projekt bez nazwy (42).png

Dieta w chorobie refluksowej - główne zasady. Co radzi lekarz? Dieta w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy – najważniejsze zasady

Jakie produkty spożywcze zwiększają stężenie kwasu moczowego?

Dawniej dna moczanowa nazywana była chorobą królów, ponieważ reprezentanci wyższych sfer mieli większy dostęp do tłustego jedzenia, szczególnie do mięs. Przez lata nic się nie zmieniło i wciąż dnę moczanowa powoduje głównie mięso, szczególnie czerwone, podroby, tatar oraz alkohol.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.

Produkty spożywcze zwiększające stężenie kwasu moczowego w organizmie:

  • czerwone mięso, podroby, tatar
  • zupy na wywarach mięsnych 
  • alkohol (zwłaszcza piwo i mocne alkohole) 
  • owoce morza 
  • szpinak 
  • szparagi 
  • kalafior 
  • brokuł 
  • brukselka 
  • por

Zasady diety przy dnie moczanowej

Pamiętajmy, że borykając się z dną moczanową, niezależnie od tego, czy jesteśmy w trakcie zaostrzenia jej objawów, czy też ich cofnięcia, zmiany żywieniowe powinniśmy wprowadzić na stałe. Zaleca się stosowanie diety niskopurynowej, czyli z ograniczeniem produktów zawierających duże ilości puryn. Puryny, które wraz z pożywieniem dostają się do organizmu, przekształcają się w kwas moczowy, a wzrost jego stężania może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego. 

Przy dnie moczanowej możemy spożywać produkty zbożowe, ryż, większość warzyw i owoców. Badania wykazały, że wiśnie mają właściwości obniżające stężenie kwasu moczowego w organizmie. Jeśli chodzi o źródła białka, powinny przeważać produkty pochodzenia roślinnego a nie zwierzęcego. Jeżeli chcemy spożywać mleko, wybieramy to nisko tłuszczowe.” - powiedziała owiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk. 

Główne zasady diety przy dnie moczanowej: 

  • Unikanie produktów bogatych w związki purynowe (m.in. czerwone mięso, podroby, ryby, owoce morza, alkohol);
  • Spożywanie większej ilości tłuszczów roślinnych (oleje roślinne, orzechy, pestki) i unikanie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego;
  • Zwiększenie ilości spożywanych warzyw i owoców; 
  • W sytuacji nasilenia objawów choroby, ograniczenie spożycia nasion roślin strączkowych oraz warzyw, takich jak: szpinak, brukselka, brokuł, por oraz nasion roślin strączkowych; 
  • Wybieranie produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu;
  • Spożywanie niskoprzetworzonych produktów zbożowych (np. kasze gruboziarniste, makaron pełnoziarnisty, chleb razowy); 
  • Odpowiednie nawadnianie organizmu.
Czym jest dna moczanowa i jak jej zapobiegać? Lekarz odpowiada na najczęstsze pytania
dna-moczanowa
Dna moczanowa jest chorobą zapalną, w której dochodzi do odkładania się kryształków moczanu sodu w stawach i narządach. Jej typowym objawem jest ból i obrzęk stawów. Jakie są przyczyny dny moczanowej? Jakie leki i produkty spożywcze mogą powodować zwiększenie stężenia kwasu moczowego w organizmie? Jakie są objawy dny moczanowej? Jak powinna wyglądać dieta przy dnie moczanowej? Co jeść, a czego unikać? Jak leczyć dnę moczanową? Na te i inne pytania odpowiada dr Agata Skwarek-Szewczyk, specjalista reumatolog i specjalista chorób wewnętrznych. 
Czytaj dalej
Reumatoidalne zapalenie stawów - objawy, leczenie, czynniki ryzyka. Wywiad z ekspertem
stawy
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła choroba o podłożu immunologicznym, która atakuje nasze stawy. Najwięcej zachorowań przypada na 4. i 5. dekadę życia, jednak nierzadko chorują osoby około trzydziestki. Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów? Jakie są przyczyny rozwoju choroby? Jak wygląda leczenie? Czy istnieją nowoczesne, skuteczne metody terapii? Czy jest to choroba przewlekła? Na te i inne pytania odpowiada dr Agata Skwarek-Szewczyk, specjalista reumatolog i specjalista chorób wewnętrznych. Co to jest reumatoidalne zapalenie stawów?Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła choroba o podłożu immunologicznym, która atakuje nasze stawy. Najczęściej są to drobne stawy rąk i stóp, ale może także objąć duże stawy obwodowe. Pacjent może się wtedy skarżyć m.in.na bóle kolan i łokci. Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów? Jakie mogą być wczesne objawy? Często objawy są zupełnie niecharakterystyczne. Choroba może zaczynać się podstępnie, np. pacjent może odczuwać zmęczenie, tracić na wadze. Objawem, który powinien nas zaniepokoić jest ból i obrzęk stawów. Zazwyczaj są to stawy śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowe bliższe. Stawy międzypaliczkowe dalsze nie są zajęte, jak w przypadku innych chorób reumatologicznych. Pacjenci często skarżą się na sztywność poranną, która trwa powyżej godziny. Kolejnymi objawami są zmiany w układzie krążenia i w układzie oddechowym. Jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy, powinniśmy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który będzie mógł to zweryfikować i odesłać nas do specjalisty, czyli do reumatologa. Czy reumatoidalne zapalenie stawów jest zależne od wieku? Absolutnie nie. Najwięcej zachorowań przypada na 4. i 5. dekadę życia. Reumatoidalne zapalenie stawów to również choroba młodych ludzi i nierzadko chorują osoby około trzydziestki. Należy również podkreślić, że u kobiet rozwija się trzy razy częściej niż u mężczyzn. Jakie są przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów?Przyczyny nie są znane. Możemy wyróżnić czynniki infekcyjne (wirusowe, bakteryjne, mykoplazmatyczne), immunologiczne, genetyczne i środowiskowe, takie jak palenie papierosów. Zaburzenia mikrobioty jelit, czyli wszystko to, co dzieje się w naszych jelitach może mieć wpływ na rozwój choroby. Ponadto najnowsze badania wykazują zależność między chorobami przyzębia a rozwojem reumatoidalnego zapalenia stawów. Jeżeli w naszej rodzinie, u krewnych pierwszego stopnia wystąpiło reumatoidalne zapalenie stawów, istnieje ryzyko, że również u nas wystąpi ta choroba. Czy reumatoidalne zapalenie stawów jest uleczalne? Czy jest to choroba przewlekła? Jest to choroba przewlekła. Potrafimy ją jednak świetnie leczyć i doprowadzić do remisji, tak aby jej objawy były niedostrzegalne i mniej uciążliwe dla pacjenta. Musimy pamiętać, że reumatoidalne zapalenie stawów to choroba, która się rozwija. Jeśli więc pacjent w porę nie uda się do lekarza, zmiany w stawach będą postępować i dojdzie do ich destrukcji, a w konsekwencji do niepełnosprawności pacjenta. Jak wygląda leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów? Czy istnieją nowoczesne, skuteczne metody? Terapia polega głównie na zahamowaniu dalszego rozwoju choroby. W pierwszej kolejności podaje się leki w formie tabletek. Obecnie mamy nowoczesne metody leczenia, gdy w porę zadziałamy, szybko uzyskamy pożądany efekt. Coraz częściej stosuje się leczenie biologiczne. Czy istnieją zastrzyki na reumatoidalne zapalenie stawów?Jak najbardziej. W sytuacji, kiedy pacjent ma dolegliwości z przewodu pokarmowego i nie toleruje tabletek, alternatywą jest podawanie leku podskórnie. Zastrzyki są także wykorzystywane w terapii biologicznej. Stosuje się leczenie dożylne i podskórne, w zależności od potrzeb. Czy istnieje skuteczna maść na reumatoidalne zapalenie stawów?Można stosować maści, które mają łagodne działanie przeciwzapalne. Są to jedynie środki wspomagające. Pamiętajmy, że reumatoidalne zapalenie stawów to choroba o podłożu immunologicznym. Niezbędna jest tu terapia lekami systemowymi.Czy istnieją domowe sposoby leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów? Odradzałabym leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów na własną rękę. Należy udać się do specjalisty, który ustali indywidualną terapię, dostosowaną do każdego pacjenta.Jaką dietę stosować przy reumatoidalnym zapaleniu stawów?Dieta powinna wspomagać leczenie. Trzeba pamiętać, że w reumatoidalnym zapaleniu stawów okresowo stosuje się sterydy. Są to leki, które mogą powodować osteoporozę, dlatego ważna jest zbilansowana dieta. Należy unikać produktów wysoko przetworzonych. Warto też uzupełniać niedobory kwasu foliowego (z pokarmem i w tabletkach), gdyż przez leczenie jego poziom w naszym organizmie będzie trochę obniżony. Bogatym źródłem kwasu foliowego są m.in. brokuły, orzechy włoskie, drób, wątróbka. Czy przy reumatoidalnym zapaleniu stawów należy unikać alkoholu i papierosów? Tak jak wcześniej wspomniałam, reumatoidalne zapalenie stawów nie lubi papierosów. Ludzie palące papierosy mają predyspozycje do chorób reumatycznych. Jeśli chodzi o alkohol, niestety wchodzi w interakcję z naszymi lekami.Z Joanną Kamińską rozmawiała dr Agata Skwarek-Szewczyk, specjalista reumatolog i specjalista chorób wewnętrznych, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pełni funkcję starszego asystenta w Klinice Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii Centralnego Szpitala Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, a także przyjmuje pacjentów w Mokotowskim Centrum Osteoporozy w Warszawie. Specjalizację odbywała w Klinice Wczesnego Zapalenia Stawów Narodowego Instytutu Reumatologii i Geriatrii w Warszawie. Jest współautorem wielu publikacji w zakresie zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej.
Czytaj dalej