We Francji zakazany, Polacy łykają na potęgę. Ten suplement zagraża zdrowiu i życiu
Smukła talia bez diety i ćwiczeń? Tak reklamowane są kapsułki z Garcinia cambogia. We Francji, po ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa, praktycznie już zniknęły z rynku. W Polsce nadal można je kupić – również w popularnych sklepach internetowych. Sprawdzamy, jak działają, jakie niosą ryzyko i dlaczego to nie jest niewinna „roślina na odchudzanie”.
- Garcinia cambogia ma słabe i krótkotrwałe działanie odchudzające, a jej skuteczność jest znacznie mniejsza niż sugeruje marketing
- Stosowanie suplementu może prowadzić do poważnych działań niepożądanych, w tym ostrego uszkodzenia wątroby wymagającego przeszczepu
- We Francji suplementy z HCA zostały praktycznie wycofane z rynku po licznych zgłoszeniach toksyczności, w Polsce nadal są dostępne
- Suplementy diety, w tym „spalacze tłuszczu”, często nie przechodzą rygorystycznych badań, a ich skład bywa niezgodny z deklaracjami producentów
Jak działa Garcinia cambogia?
Głównym składnikiem suplementów jest kwas hydroksycytrynowy (HCA), pozyskiwany ze skórki owocu. Według producentów HCA ma:
• hamować enzym ATP-cytrynian liazę, który bierze udział w tworzeniu tłuszczu w wątrobie,
• zmniejszać apetyt (często pada też hasło o „wpływie na serotoninę”, czyli neuroprzekaźnik związany m.in. z uczuciem sytości).
Brzmi obiecująco, lecz badania u ludzi pokazują co innego. Meta-analizy wskazują, że spadek masy ciała jest niewielki i krótkotrwały. Dodatkowo w wielu próbach stosowano małe grupy, różne dawki i dodatkowe składniki (kofeinę, chrom, zieloną herbatę), co utrudnia ocenę skuteczności konkretnego składnika.
Co to znaczy w praktyce? Marketing jest znacznie silniejszy niż dowody naukowe. Jeśli Garcinia działa, to jedynie w minimalnym stopniu, jako dodatek do diety z deficytem kalorycznym i aktywności fizycznej.
Garcinia cambogia: skutki uboczne i ciężkie powikłania
Najpoważniej udokumentowanym zagrożeniem jest uszkodzenie wątroby – od zapalenia po ostrą niewydolność wymagającą przeszczepu. Opisywano także przypadki nadciśnienia, zaburzeń nastroju (w tym manii), dolegliwości żołądkowo-jelitowych i kołatań serca. Ryzyko wzrasta, gdy suplement zawiera mieszankę kilku „spalaczy tłuszczu”.
Przykłady z dokumentacji medycznej:
• W 2009 r. amerykańska FDA wycofała serię suplementów po kilkudziesięciu zgłoszeniach ciężkiego uszkodzenia wątroby, w tym jednym zgonie. W części preparatów kluczowym składnikiem była właśnie Garcinia cambogia.
• W literaturze medycznej opisano pacjentów stosujących wyłącznie ten ekstrakt, którzy trafiali na listę przeszczepową z powodu piorunującej niewydolności wątroby.
Objawy alarmowe po suplementach odchudzających:
• silny ból w prawym podżebrzu, żółtaczka, ciemny mocz, jasny stolec,
• uporczywe nudności lub wymioty, osłabienie, gorączka,
• kołatanie serca, nagły niepokój, bezsenność.
W razie wystąpienia ww. objawów należy natychmiast przerwać suplementację i skonsultować się z lekarzem.
Przeczytaj też: Tak wątroba komunikuje Ci, że jest chora! Nie pomiń tego
Dlaczego Francja zakazała sprzedaży suplementu?
Francuska agencja bezpieczeństwa żywności (ANSES) po serii zgłoszeń toksyczności zarekomendowała wycofanie suplementów z HCA. W praktyce oznacza to ich zakaz na tamtejszym rynku.
W Unii Europejskiej brak jednolitego zakazu – decyzje podejmują poszczególne państwa. Eksperci unijni nie zatwierdzili żadnych oświadczeń zdrowotnych dotyczących odchudzania dla Garcinii. Trend w UE zmierza jednak w stronę zaostrzenia kontroli nad suplementami: lepszego monitorowania działań niepożądanych, częstszych kontroli składu i ograniczeń dawek.
Problem szerszy niż jedna roślina
Sprawa Garcinii zwraca uwagę na większy problem z suplementami na odchudzanie. Część tzw. spalaczy tłuszczu bywa zanieczyszczona substancjami farmakologicznymi – m.in. lekami na otyłość wycofanymi z powodu ryzyka sercowego. Niestety suplementy diety nie podlegają tak rygorystycznym badaniom jak leki, a ich skład nie zawsze odpowiada deklaracjom producentów.
Jak kupować i stosować ostrożnie?
• Nie traktuj suplementu jako zamiennika leczenia nadwagi i otyłości – podstawą jest dieta, ruch i zmiana nawyków.
• Sprawdzaj ostrzeżenia publikowane przez krajowe inspekcje.
• Unikaj mieszanek „na energię i spalanie”.
• Nie łącz kilku preparatów odchudzających.
• Nie stosuj ich w chorobach wątroby, serca, w ciąży i w okresie karmienia piersią.
• Każdy niepokojący objaw ze strony wątroby wymaga natychmiastowej przerwy i konsultacji lekarskiej.
Przeczytaj też: Wystarczy to jeść i kilogramy same spadają. 5 top produktów
Garcinia cambogia nie jest cudownym antidotum na otyłość, lecz suplementem o słabym działaniu odchudzającym i potencjalnie poważnych skutkach ubocznych. Francja wybrała ostrożność i wycofała te produkty z obrotu, w Polsce wciąż pozostają w sprzedaży. Jednak zanim połkniesz kapsułkę, zadaj sobie proste pytanie: czy minimalny, niepewny efekt jest wart realnego ryzyka zdrowotnego? W większości przypadków – nie.
Źródła:
Golzarand M, Omidian M, Toolabi K. Effect of Garcinia cambogia supplement on obesity indices: A systematic review and dose-response meta-analysis. Complement Ther Med. 2020 Aug;52:102451. doi: 10.1016/j.ctim.2020.102451. Epub 2020 May 23. PMID: 32951714.
foodcomplianceinternational.com
livescience.com
medonet.pl
