Kiedy zmiana czasu na zimowy? W tym roku nastąpi wcześniej niż zwykle

Weekend, który skraca październik – dlaczego tym razem szybciej?

Październik 2025 ma tylko cztery pełne weekendy, dlatego ostatnia niedziela miesiąca wypada już 26 października. To stąd wrażenie, że cofamy zegarki wcześniej niż zwykle. Formalnie nic nie przyspieszono: unijna dyrektywa nakazuje wprowadzać czas zimowy zawsze w ostatnią niedzielę października, bez względu na to, które to dokładnie dni miesiąca. Zyskujemy jaśniejsze poranki, ale po zachodzie słońca szybciej zapada zmrok, skracając dzień pracy w naturalnym świetle nawet o pełną godzinę.

4 konsekwencje zmiany czasu dla zdrowia

Zegar biologiczny – niewielkie jądro nadskrzyżowania wzrokowego – synchronizuje się głównie ze światłem słonecznym. Gdy nagle zmieniamy rytm światło-ciemność, potrzeba kilku dni, by organizm „nadgonił” nową rutynę.

Układ krążenia 

Badania szwedzkie z lat 1987–2006 wykazały średni 5-procentowy wzrost zawałów serca w pierwszym tygodniu po zmianie. W Stanach Zjednoczonych kardiolodzy notują podobny efekt, szczególnie w poniedziałek po przestawieniu zegarków.

Sen i koncentracja 

Amerykańska Akademia Medycyny Snu alarmuje, że do 35% osób skarży się wtedy na bezsenność, ospałość i niższą produktywność. Poziom melatoniny wraca do normy po 3–5 dniach.

Zdrowie psychiczne i bezpieczeństwo 

Duńskie dane populacyjne wskazują na ok. 8-procentowy wzrost diagnoz depresyjnych w pierwszym miesiącu po zmianie. Równocześnie analizy z University of Colorado wykazały ok. 6% więcej śmiertelnych wypadków drogowych, zwłaszcza w pierwszych ciemnych popołudniach.

Metabolizm 

Zakłócenie rytmu dobowego utrudnia gospodarkę glukozową i może podnosić ciśnienie krwi, szczególnie u osób z nadwagą.

Lekarze radzą, by przez trzy-cztery dni poprzedzające zmianę kłaść się i wstawać o ok. 15 minut wcześniej, unikać kofeiny po godz. 15:00 i zjeść lekką kolację. Chorzy na serce lub z nadciśnieniem powinni bezwzględnie trzymać się stałych pór przyjmowania leków i obserwować samopoczucie.

Przeczytaj też: Ta grupa przy zmianie czasu cierpi najbardziej. Nie chodzi o chorych | Pacjenci

Kiedy skończymy z przestawianiem zegarków?

W 2018 r. aż 84% uczestników unijnych konsultacji poparło zniesienie sezonowych zmian czasu. Europarlament przyjął stosowny projekt w 2019 r., lecz w Radzie UE zabrakło jednomyślności: część państw woli na stałe czas letni, inne zimowy, a nikt nie chce kontynentu podzielonego na „łaty” stref. 

Komisja Europejska obiecała powrót do tematu w 2025 r., jednak nawet gdyby kompromis zapadł natychmiast, przepisy muszą przejść dwuletni okres przejściowy. Realnie więc zegarki przestaniemy przestawiać najwcześniej po 2026 r. – o ile politycy w ogóle porozumieją się co do ostatecznej godziny.

Materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady medycznej.

 

Źródła:

Janszky, I., & Ljung, R. (2012). Daylight saving time shifts and incidence of acute myocardial infarction: A Swedish nationwide study. Sleep Medicine, 13(3), 237–242. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2011.07.019

European Commission. (2018, 12 września). Public consultation on EU summertime arrangements: Summary results. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/api/files/document/print/en/ip_18_5302/IP_18_5302_EN.pdf

Timeanddate.com. (2025). Daylight Saving Time 2025 in Poland. Pobrano 1 września 2025 z https://www.timeanddate.com/time/change/poland?year=2025

American Academy of Sleep Medicine. (2024). Q&A: What’s keeping you up at night? University of Virginia News. https://news.virginia.edu/content/qa-whats-keeping-you-night