Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy i leczenie amebozy
Czym jest nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego?
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego to rodzaj zakaźnego zapalenia jelita grubego, które występuje najczęściej na obszarach tropikalnych i subtropikalnych, przypadki zgłaszane w Europie dotyczą imigrantów i osób powracających z podróży zagranicznych. Przyczyną choroby jest trofozoitowa forma pierwotniaka Entamoeba histolytica.
W większości przypadków cysta tego pełzaka żyje w okrężnicy jako postać komensalna (niewykazująca cech patogenności), a pacjenci pozostają bezobjawowi. Niekiedy jednak dochodzi do rozwoju piorunującego pełzakowego zapalenia jelita grubego, które jest (po malarii i schistosomatozie) trzecią najczęstszą przyczyną zgonów z powodu infekcji pasożytniczej na świecie.
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego – przyczyny
Entamoeba histolytica to inaczej pełzak czerwonki, pierwotniak pasożytniczy wywołujący nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego (amebozę, biegunkę amebową). W większości przypadków zakażenie przebiega bez wyraźnych objawów, jednak u 10% chorych pasożyt pokonuje barierę śluzówkową okrężnicy i atakuje blaszkę właściwą błony śluzowej jelita.
Nieleczona inwazyjna postać schorzenia może prowadzić do ciężkiego zapalenia jelita grubego i bardzo szybko rozwijającej się groźnej dla życia infekcji. Do zakażenia pasożytem dochodzi przeważnie na skutek spożycia skażonej żywności lub wody – głównie w krajach rozwijających się, o złych warunkach sanitarnych.
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego – objawy
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego objawia się przede wszystkim bólem brzucha i biegunką z dużą ilością śluzu oraz krwią w kale. Dodatkowo mogą temu towarzyszyć: znaczne zmniejszenie masy ciała, stany podgorączkowe, nadwrażliwość jelit.
Powikłania amebozy obejmują:
piorunujące martwicze zapalenie jelita grubego i perforację,
ostre rozdęcie okrężnicy,
kolagenowe zapalenie okrężnicy,
zapalny guz jelita – amebomę.
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego – diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie nieczerwonkowego pełzakowego zapalenia jelita grubego stanowi wyzwanie, a obecne metody są mało czułe. Pełzakowica jelit jest często diagnozowana poprzez identyfikację cyst w badaniu kału, wadą tej metody jest jednak niska czułość. Gdy w próbkach stolca nie znajduje się drobnoustrojów, wykonuje się badania serologiczne materiału genetycznego pierwotniaka.
Nieczerwonkowe pełzakowe zapalenie jelita grubego wymaga zastosowania terapii skojarzonej, a opcje leczenia obejmują różne środki przeciwpierwotniakowe, m.in.: metronidazol, chlorochinę, emetyny czy hydroksychinoliny. Operacja jest niezbędna w sytuacji, gdy stan pacjenta stanowi zagrożenie życia, np. przy ostrym rozdęciu okrężnicy lub martwiczym zapaleniu jelita.