Pierwsze objawy choroby jelita grubego często są mylące. Sprawdź, co powinno Cię zaniepokoić

Problemy z jelitami długo nie dają wyraźnych objawów

W przeciwieństwie do skóry czy mięśni, ściana jelita grubego jest słabo unerwiona bólowo. Oznacza to, że wiele procesów chorobowych – takich jak stany zapalne, polipy czy wczesne zmiany nowotworowe – może rozwijać się niemal niezauważenie, bez wyraźnego bólu czy alarmujących objawów. Zdarza się, że dopiero utrzymujące się wzdęcia, zmiany rytmu wypróżnień czy niewyjaśnione osłabienie skłaniają do wizyty u lekarza. Niestety, są to często sygnały, które pojawiają się dopiero w bardziej zaawansowanym stadium choroby.

Specjaliści podkreślają, że każda pozornie błaha, ale utrzymująca się przez kilka tygodni dolegliwość ze strony przewodu pokarmowego powinna być skonsultowana z lekarzem – zwłaszcza u osób po 50. roku życia, u których ryzyko zmian nowotworowych wzrasta. Wczesna diagnostyka, nawet przy subtelnych objawach, może znacząco zwiększyć szansę na skuteczne leczenie i uniknięcie poważnych powikłań.

Przeczytaj również: Jelita – nasz drugi mózg i tajemnica prawidłowego funkcjonowania organizmu

Kiedy jelito grube daje sygnały ostrzegawcze – na te objawy warto zwrócić uwagę

Jelito grube rzadko boli w sposób jednoznaczny – jego problemy objawiają się subtelniej, ale nie mniej istotnie. Choć wiele dolegliwości może mieć łagodną przyczynę, ich przewlekłość lub nawracający charakter powinny skłonić do czujności. Oto symptomy, których nie warto ignorować:

• Zmiana koloru stolca – szczególnie niepokojąca jest smołowata czerń, bardzo jasny, „gliniany” odcień lub obecność świeżej krwi. Każdy z tych sygnałów wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.
• Przewlekłe wzdęcia i uczucie pełności, które nie ustępują mimo lekkostrawnej diety, mogą świadczyć o zaburzeniach trawienia lub zwolnionej perystaltyce.
• Nawracający ból brzucha – zwłaszcza w okolicy dolnego odcinka pleców, promieniujący wzdłuż przebiegu jelita – to kolejny sygnał, że coś może zaburzać jego funkcjonowanie.
• Nagła zmiana rytmu wypróżnień – utrzymujące się zaparcia, biegunki lub naprzemienne ich występowanie zasługują na diagnostykę.
• Utrata masy ciała, przewlekłe osłabienie i niedokrwistość bez wyraźnej przyczyny – mogą być skutkiem niewidocznych zmian w obrębie jelita, które zaburzają wchłanianie lub prowadzą do mikroskopijnych krwawień.

Pojedynczy epizod nie musi oznaczać choroby, ale jeśli objawy trwają dłużej niż kilka tygodni lub powracają, to już wyraźny sygnał ostrzegawczy. Konsultacja z lekarzem rodzinnym lub gastroenterologiem pozwoli ocenić, czy konieczne są dalsze badania – takie jak morfologia, USG jamy brzusznej czy kolonoskopia. Wczesne rozpoznanie to klucz do skutecznego leczenia i spokoju na dłużej.

Przeczytaj: To nie choroba, tylko stres. Tak boli ciało, gdy psychika błaga o pomoc

Co zrobić, by jelito wróciło do formy

Postaw na błonnik i różnorodność 
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca co najmniej 400 g warzyw i owoców dziennie oraz ≥ 25 g naturalnego błonnika, głównie z pełnych ziaren, roślin strączkowych i orzechów. Błonnik działa jak miotełka: zwiększa objętość stolca i skraca czas kontaktu potencjalnych toksyn ze ścianą jelita.

Nawadniaj i ruszaj się
1,5–2 l wody dziennie plus minimum 150 minut umiarkowanego ruchu w tygodniu pobudza perystaltykę, ogranicza zaparcia i rozwój uchyłków.

Korzystaj z badań przesiewowych
Osoby w wieku 50–74 lat mogą wykonać bezpłatną kolonoskopię w ramach państwowego programu. Wczesne wykrycie zmian w jelicie grubym zwiększa szanse całkowitego wyleczenia nawet do 90 proc.

Pod ręką trzymać probiotyki i unikać używek
Probiotyczne jogurty czy kapsułki z Lactobacillus i Bifidobacterium wspierają mikrobiotę, a ograniczenie alkoholu i ultra­przetworzonej żywności zmniejsza stan zapalny śluzówki.

Sprawdź też: Cofa tłuszcz z brzucha. Pij codziennie do 12 + rób te 2 rzeczy

 

Źródła: WHO, Narodowy Instytut Onkologii, Pacjenci.pl