Jelita – nasz drugi mózg i tajemnica prawidłowego funkcjonowania organizmu

Dwukierunkowa autostrada: nerw błędny i układ enteryczny

„Jelita faktycznie nazywane są naszym drugim mózgiem — i to dobrze tłumaczy pewne zjawiska, które każdy z nas zna z własnego doświadczenia. Gdy jesteśmy zakochani, czujemy w brzuchu przysłowiowe motylki. Kiedy zbliża się matura albo egzamin licencjacki, nagle w jamie brzusznej pojawia się chaos i zastanawiamy się, czy nie czas odwiedzić toaletę. Wszystko zaczyna się w nas gotować. Podobnie, gdy bardzo się denerwujemy — pocą nam się dłonie. To wszystko są oznaki tego, że jelita i mózg są ze sobą ściśle połączone” – mówi Jakub Mauricz.

Połączenie to realizuje się poprzez enteryczny układ nerwowy i nerw błędny, stanowiąc dwukierunkową autostradę informacyjną.

Nerw błędny jest kluczowym elementem w komunikacji między jelitami a mózgiem. Tradycyjna medycyna chińska od dawna bazuje na tym połączeniu, a współczesne dowody naukowe jedynie potwierdzają jego znaczenie. Okazuje się, że to właśnie jelita odgrywają znaczącą rolę w regulacji funkcjonowania naszego układu nerwowego.

Co więcej, jelita są w stanie pięciokrotnie zwiększyć ilość produkowanej GABA (kwasu gamma-aminomasłowego). GABA to jeden z najważniejszych neuroprzekaźników o działaniu hamującym, który uspokaja układ nerwowy, pomagając nam funkcjonować i myśleć w określony sposób. 

Przeczytaj też: Nie daj się nabrać na pakiety jelitowe za setki złotych. Ekspertka: ‘To nieuczciwe wobec pacjenta"

Mikrobiom i jego wpływ na zdrowie psychiczne

Ostatnie lata przyniosły przełom w rozumieniu wpływu mikrobiomu jelitowego na nasz układ nerwowy, a co za tym idzie – na zdrowie psychiczne. Zaburzenia mikrobioty, czyli dysbioza, są wiązane z nasileniem problemów neurodegeneracyjnych, takich jak nerwica lękowa, depresja, ADHD czy ADD.

Niestety, rozwój technologiczny i wszechobecność bodźców, które przetwarzamy każdego dnia, sprawiają, że nasz układ nerwowy jest mocno przeciążony. Nie dziwi więc, że w ostatnich latach znacząco wzrosła liczba chorób związanych zarówno z zaburzonym stanem jelit, jak i z zaburzeniami neurodegeneracyjnymi. 

Przeczytaj też: Sekret Zdrowych Jelit: Klucz do hormonalnej równowagi i płodności według Dr Oleszczuka

Stres i niezdrowy styl życia to ciosy dla jelit i mózgu

Stresory, zarówno psychiczne (problemy w pracy, w domu), jak i fizyczne (zarwane noce, przewlekłe stany zapalne, problemy z higieną jamy ustnej, kontuzje), mają dewastujący wpływ na jelita i cały organizm. Kortyzol, hormon stresu, choć ma złą sławę, działa również przeciwzapalnie. Jednak jego ciągła, nadmierna aktywacja w walce z przewlekłym stanem zapalnym obciąża organizm. Nawet niedostateczna ilość snu (poniżej 5-6 godzin) jest poważnym problemem, zakłócając rytm dobowy i wpływając na poziom kortyzolu i melatoniny.

Wspieranie jelit staje się więc kluczowe dla zachowania zdrowia psychicznego i ogólnego dobrostanu. 

„Mikrobiom bardzo często nazywany jest generatorem zdrowia lub choroby — wszystko zależy od tego, czy panuje w nim eubioza, czyli porządek, czy też dysbioza, a więc swoiste jelitowe zamieszanie. Biorąc pod uwagę, że jelita są naszym drugim mózgiem i że wiele problemów, takich jak choroba afektywna dwubiegunowa, depresja czy nerwica lękowa, jest ściśle powiązanych ze stanem jelit, naprawdę warto je wspierać” – podsumowuje Jakub Mauricz.

Zapraszamy do obejrzenia całego wywiadu z naszym ekspertem na kanale Pacjenci.pl.