Pierwsze objawy raka płuc są nieoczywiste. Tylko 20 proc. diagnozuje się we wczesnym stadium

Najczęściej diagnozowany nowotwór złośliwy w Polsce

„Każdego roku na raka płuc umiera w Polsce 23 tys. osób. To jest praktycznie jedno małe miasto” – mówi lekarz Marek Skoczylas w filmie opublikowanym niedawno na kanale YouTube. Rak płuc jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym w Polsce (22 tys. zachorowań rocznie) oraz najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworu złośliwego. Odpowiada za 29 proc. wszystkich zgonów z powodu nowotworów złośliwych u mężczyzn i za około 17 proc. u kobiet.  

Co więcej, rak płuc należy do nowotworów o bardzo złym rokowaniu. Wynika to głównie z faktu, że choroba bardzo często zostaje rozpoznana za późno, a początkowe symptomy są często lekceważone przez samych pacjentów. Tylko 20 proc. przypadków diagnozuje się we wczesnym stadium choroby. Szanse na przeżycie 5 lat od momentu diagnozy w przypadku tego raka wynoszą jedynie około 14 proc.

Amalgamat u dentysty? Wykluczone, zakaz UE już od nowego roku Czytaj dalej Szykują się problemy dla pacjentów i lekarzy. Portal PUE/eZUS będzie niedostępny Czytaj dalej

Wczesne objawy raka płuc

„Szacuje się, że podjęcie leczenia w pierwszej fazie raka płuc, czyli w momencie, gdy guz w płucach ma mniej niż 3 cm wielkości, gwarantuje pięcioletnie przeżycie u ponad 80 proc. pacjentów. W drugim stadium, gdy guz ma więcej niż 5 cm, to pozwala na pięcioletnie przeżycie u około 70 proc. pacjentów” – wyjaśnia Marek Skoczylas.

We wstępnej fazie rak płuc może jednak przebiegać bezobjawowo i to jest największy problem. Trzeba trafu, żeby znaleźć go na tym etapie. Zwykle wykrywa się go przypadkowo w badaniu RTG wykonywanym w ramach badań okresowych lub z zupełnie innego powodu – np. przed jakimś zabiegiem. 

Najczęściej, na początku choroby pojawia się przewlekły kaszel i nawracające infekcje górnych dróg oddechowych. Co jeszcze?

• chrypka,
   
• duszność i trudności z oddychaniem – uczucie duszności, które wcześniej nie występowało, może wskazywać na obecność nowotworu w płucach. Czasem możemy przypisywać to zjawisko alergii, ale należy tu być czujnym,
   
• ból w klatce piersiowej – lub tylko dyskomfort, zwłaszcza podczas głębszego oddechu, kaszlu lub śmiechu, może być oznaką nacisku nowotworu na struktury wewnątrz klatki piersiowej,
   
• utrata masy ciała i apetytu – niewyjaśniona, niepowiązana ze stresem, zmianami w diecie czy aktywności fizycznej, 
   
• przewlekłe zmęczenie – ciągłe uczucie osłabienia, które nie mija mimo odpoczynku, 
   
• nawracające infekcje płuc i oskrzeli – zapalenie płuc lub oskrzeli, które często powraca lub jest trudne do wyleczenia, może sugerować obecność raka płuc,
   
• palce pałeczkowate – końcówki palców ulegają wyraźnemu zaokrągleniu. To efekt przewlekłego niedotlenienia tkanek, często wynikającego z chorób płuc, ale może również pojawiać się przy innych chorobach przewlekłych, jak niewydolność serca czy choroby zapalne jelit,
   
• zapalenie skórno-mięśniowe – w przypadku tego objawu dochodzi do osłabienia mięśni, natomiast w okolicy paznokci, stawów palców, pojawiają się grudki różnej wielkości, zwane grudkami Gottrona. „Natomiast na skórze pojawiają się rumieniowate plamy koloru fiołkowego. Plamy te pojawiają się na twarzy, szyi, w okolicach dekoltu, a charakterystyczne jest to, że łączą się ze sobą” – mówi Marek Skoczylas. 

Jakie są czynniki ryzyka zachorowania na raka płuc?

Jak czytamy w serwisie NFZ, przyczyny, dla których może rozwinąć się rak płuc, są następujące:

• czynniki środowiskowe oraz zanieczyszczenie powietrza – ekspozycja na promieniowanie jonizujące, ekspozycja na azbest, rakotwórcze substancje chemiczne oraz niektóre metale ciężkie, długotrwała ekspozycja na spaliny węgla i paliw płynnych,
   
• przyczyny genetyczne – dziedzicznie uwarunkowana jest przede wszystkim szczególna podatność na rakotwórcze działanie tytoniu,
   
• palenie tytoniu – czynne i bierne; 90 proc. chorych to osoby, które były narażone na działanie szkodliwych składników dymu tytoniowego,

„Ryzyko zachorowania na raka płuca dotyczy w równym stopniu osób palących papierosy i biernych palaczy. W tej grupie znajdują się także dzieci i młodzież przebywające w zadymionych pomieszczeniach”.

Profilaktyka raka płuc

Ponieważ palenie papierosów, zarówno czynne jak i bierne, odpowiada za aż 90 proc. zachorowań, w profilaktyce tej choroby najważniejsze jest niepalenie, nienarażanie dzieci na kontakt z dymem oraz rzucenie palenia w przypadku osób palących.

W ostatnim czasie podkreśla się także znaczenie w tej kwestii zanieczyszczenia środowiska. „Wydaje się, że istotny wpływ na zapadalność na raka płuca ma zanieczyszczenie środowiska. Chorują bowiem osoby, które niemal wyczynowo uprawiają sport, ćwiczą intensywnie przez cały rok, biegają w maratonach” – stwierdził w informacji przekazanej PAP Rodryg Ramlau, kierownik Katedry i Kliniki Onkologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

Źródła: nfz.gov.pl, mp.pl, zbadajraka.pl, wyleczraka.pl, 

Zobacz także: 

To mniej znany, lecz charakterystyczny objaw raka płuc. Występuje u 35 proc. pacjentów

To znak, że rak zajął płuca. Może dotyczyć nawet 70 proc. chorych

Polscy pacjenci przetestują szczepionkę na raka płuc. „To przełom”