Ten chleb to złoto. Dietetyk wskazuje, który najlepiej służy jelitom
Chleb to dla wielu z nas podstawa diety — jemy go na śniadanie, na kolację, do zupy, czasem jako szybką przekąskę w biegu. Choć wydaje się czymś oczywistym, jego wybór wcale nie powinien być przypadkowy. Bochenki i bułki różnią się nie tylko smakiem i wyglądem, ale przede wszystkim składem i wartościami odżywczymi. A to właśnie one mają ogromne znaczenie dla zdrowia, zwłaszcza dla kondycji jelit.
- Wybieraj pieczywo o prostym składzie, bez spulchniaczy i polepszaczy
- Unikaj lekkich, mocno przetworzonych bułek i chlebów o długiej dacie ważności
- Stawiaj na pieczywo, które wspiera mikroflorę jelitową i dostarcza błonnika
- Upewnij się, że wypiek powstał na prawdziwym zakwasie, a nie tylko z jego „dodatkiem”
- Traktuj chleb jako wartościowy element diety, a nie szybki wypełniacz
Polacy kochają kanapki
Nie ma wątpliwości — Polacy to prawdziwi „kanapkożercy”. Chrupiąca skórka, pachnące wnętrze i świeżość prosto z piekarni to coś, czemu trudno się oprzeć. Chleb towarzyszy nam od śniadania po kolację, często stanowiąc podstawę każdego posiłku.
Problem w tym, że najchętniej sięgamy po wypieki lekkie i miękkie, które z punktu widzenia zdrowia wcale nie są najlepszym wyborem. Zbyt jasne, puszyste bułki i chleby o krótkim czasie fermentacji mają niewiele wspólnego z tradycyjnym, odżywczym pieczywem.
– W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat jakość pieczywa pogorszyła się dość istotnie. Dawniej bowiem opierano się na naturalnych składnikach i długiej fermentacji na zakwasie, a obecnie coraz częściej proces ten zastępują polepszacze i sztuczne dodatki – zauważa dr Bartek Kulczyński, dietetyk.
Zamiast więc wybierać to, co najlżejsze i najbardziej miękkie, lepiej postawić na chleb cięższy, ale pełen wartości odżywczych.
Przeczytaj też: Czym zastąpić chleb, żeby schudnąć? Możliwości jest mnóstwo
Pełne ziarno i prawdziwy zakwas — duet idealny
Nie wszystkie chleby są sobie równe. Warto więc wiedzieć, co oznaczają etykiety, które widzimy na sklepowych półkach. „Razowy” to nie marketingowy chwyt, lecz konkretne określenie. Odnosi się do mąki pełnoziarnistej, w której zachowane są wszystkie części ziarna – otręby, bielmo i zarodek.
– Najlepiej wybierać chleb razowy, czyli przygotowany z mąki pełnoziarnistej zawierającej całe ziarno. Słowo „razowy” odnosi się właśnie do mąki pełnoziarnistej, […] Ważne jest też, żeby był to chleb na prawdziwym zakwasie, a nie jego udawanej wersji – wyjaśnia dr Kulczyński.
To właśnie naturalny zakwas sprawia, że chleb staje się bardziej przyjazny dla układu pokarmowego. Długa fermentacja poprawia strawność, rozkłada substancje antyodżywcze i wspiera równowagę mikroflory jelitowej.
Przeczytaj też: Takie zapasy robi mnóstwo osób. Ale czy mrożone pieczywo jest zdrowe?
Ten chleb naprawdę służy zdrowiu
Chleb razowy na zakwasie to bogactwo błonnika, witamin z grupy B oraz minerałów takich jak żelazo, magnez, potas, cynk i mangan. To także pieczywo o niższym indeksie glikemicznym, dzięki czemu zapewnia dłuższe uczucie sytości i stabilniejszy poziom cukru we krwi.
Regularne spożywanie takiego chleba wspiera pracę jelit, ułatwia trawienie i korzystnie wpływa na perystaltykę. Błonnik działa jak naturalna „miotła” – wspomaga usuwanie resztek pokarmowych i reguluje rytm wypróżnień. Dodatkowo zakwas dostarcza naturalnych probiotyków, które pomagają odbudować korzystną florę bakteryjną jelit.
Warto też wiedzieć, że chleb pełnoziarnisty na zakwasie ma lepszą biodostępność składników mineralnych – kwas mlekowy wytwarzany w procesie fermentacji rozkłada fityniany, które w innych produktach ograniczają wchłanianie minerałów.
Jak rozpoznać prawdziwy, wartościowy chleb?
Wybierając pieczywo, nie kieruj się tylko kolorem skórki. Chleb barwiony karmelem może wyglądać na razowy, choć wcale nim nie jest. Warto poświęcić chwilę i przeczytać etykietę.
| Najlepszy skład to: mąka pełnoziarnista (żytnia, pszenna, orkiszowa), woda, sól i zakwas. Bez konserwantów, drożdży i polepszaczy. Jeśli to możliwe, wybieraj wypieki ekologiczne — mają mniej pozostałości pestycydów. |
– Za najzdrowszy rodzaj pieczywa dietetycy uznają chleb orkiszowy pełnoziarnisty na zakwasie. To lepszy wybór niż jego odpowiednik z mąki pszennej, ponieważ orkisz zawiera nawet dwukrotnie mniej pozostałości pestycydów niż pszenica zwyczajna – podkreśla dr Kulczyński.
Dla osób, które unikają glutenu, alternatywą mogą być chleby z gryki, amarantusa czy komosy ryżowej — cięższe, ale bogate w składniki odżywcze i naturalnie bezglutenowe.
Prawdziwy chleb to nie tylko smak tradycji. To również realna inwestycja w zdrowie jelit, odporność i codzienne samopoczucie. Wystarczy, że sięgniesz po bochenek, który powstaje z pełnego ziarna i dojrzewa w rytmie natury.
Źródła:
https://www.kreatorzdrowia.com/chleb-zytni-na-zakwasie-dlaczego-warto-go-jesc
https://dietetykanienazarty.pl/b/czy-chleb-zytni-jest-zdrowy
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40492041/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25469393/
