Zapalenia zatok można uniknąć. Lekarz powiedział nam, co je wywołuje
Problemy z zatokami to jeden z częstych powodów wizyt lekarskich. Zatoki są to przestrzenie wokół nosa i oczu, w których znajduje się powietrze. Podgrzewają, oczyszczają i nawilżają powietrze trafiające do płuc. O zatoki trzeba dbać tak samo, jak o każdą inną część ciała. W przeciwnym wypadku pojawi się stan zapalny. Zapytaliśmy lekarza, co powoduję tę dolegliwość. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z magister farmacji Iloną Krzak.
Co wywołuje zapalenie zatok?
Zapalenie zatok jest to stan zapalny błony śluzowej zatok. Zatoki znajdują się w kościach twarzoczaski – ich zadaniem jest m.in. ochrona twarzoczaszki, ogrzewanie jej i nawilżanie powietrza. Wyróżniamy zatoki: czołowe, szczękowe, zatokę klinową i komórki sitowia – i w każdej z nich może dojść do stanu zapalnego.
„Zapalenie zatok często związane jest z etiologią wirusową. Fizjologicznie zatoki są wypełnione powietrzem. W sytuacji przeziębienia, wypełnia je wydzielina z nosa. Jeżeli będziemy mieć problem z usunięciem zalegającej wydzieliny, może dojść do zapalenia.” - powiedziała magister farmacji Ilona Krzak.
Gdy zatoki nie są prawidłowo wentylowane, sprzyja to powstawaniu stanów zapalnych. Jeśli ujście jest niedrożne, śluz zaczyna wolniej odpływać i tym samym staje się siedliskiem bakterii i wirusów – następstwem tego jest jego zmiana ropną wydzielinę.
Niedrożność ujścia zatok to prawdziwy raj dla bakterii. Jeśli ktoś jest nosicielem jakiegoś patogenu, który fizjologicznie nie stanowi zagrożenia, w sprzyjających warunkach i przy obniżonej odporności może wywołać chorobę. Stan zapalny czy katar bakteryjny może w takiej sytuacji wywołać zapalenie zatok”. - powiedziała magister farmacji Ilona Krzak.
Aby uniknąć zapalenia zatok, należy:
- w chłodne dni zawsze chodzić w czapce,
- nie wychodzić na dwór z morką lub wilgotną głową,
- w sezonie grzewczym warto używać nawilżaczy powietrza,
- wietrzyć mieszkanie, szczególnie sypialnie – nawet 10 min dziennie,
- nawadniać organizm,
- stosować inhalacje np. parę wodną z aromatem z ziół lub olejkiem eterycznym, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań.
- Unikać ekspozycji na dym i inne zanieczyszczenia powietrza.
Jak rozpoznać zapalenie zatok?
Wyróżniamy dwa charakterystyczne objawy zapalenia zatok:
„Aby rozpoznać zapalenie zatok, musimy mieć co najmniej dwa symptomy: niedrożność lub zatkanie nosa, wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła, ból twarzy, uczucie zwiększonego ciśnienia, całkowity lub częściowy zanik powonienia. W początkowej fazie ból jest tępy i zlokalizowany zwykle po jednej stronie. Jest to charakterystyczne przy ostrym zapaleniu zatok”. - powiedziała magister farmacji Ilona Krzak.
Oprócz wspomnianej niedrożności lub zatkania nosa, objawami choroby bywa uczucie rozpierania twarzy i brak węchu. Niekiedy mogą wystąpić również poniższe objawy:
- ból głowy,
- obrzęk powiek,
- złe samopoczucie,
- pogorszenie smaku,
- ból zębów (u chorych z zapaleniem zatok szczękowych),
- nieświeży oddech,
- gorączka.
„Mogą wystąpić również objawy takie jak podkrążone oczy, czy spuchnięte powieki. Przy zapaleniu zatok sitowych charakterystyczna jest lokalizacja bólu, za oczami. Warto wiedzieć, że u dzieci często zapalenie zatok ma podłoże alergiczne”. - powiedziała magister farmacji Ilona Krzak.
Aby rozpoznać zapalenie zatok, trzeba skonsultować się z lekarzem – badanie podmiotowe jest kluczowe. Następnie należy wykonać rynoskopię przednią, dzięki której można obejrzeć błony śluzowe nosa i czy śluzówka jest obrzęknięta lub, czy występuje wydzielina ropna. Gdy lekarz podejrzewa występowanie powikłań, może zlecić wykonanie badań obrazowych, a mianowicie:
- RTG,
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny.
Nieleczone zapalenie zatok to przyczyna wielu dolegliwości
Zarówno nieprawidłowe leczenie zapalenia zatok, jak i zaniedbanie leczenia powodują powikłania. W pierwszej kolejności nasilą się objawy takie jak ból głowy i gorączka. Chory zacznie odczuwać nasilający się ból głowy podczas pochylania. Wydzielina z nosa zmieni też kolor i stanie się zielonkawa.
„Ostre zapalenie zatok może też przejść w zapalenie przewlekłe. Głównie, jeżeli nie jest leczone lub jest leczone nieprawidłowo. Jeśli objawy utrzymują się powyżej 12 tygodni lub powtarzają się kilka razy w roku, wtedy mówimy o przewlekłym zapaleniu”. - powiedziała magister farmacji Ilona Krzak.
