Bóle głowy pochodzenia naczyniowego – przyczyny, diagnostyka, leczenie
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego – charakterystyka
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego to najczęstszy rodzaj bólu głowy, jaki występuje u populacji europejskiej – badania na ten temat mówią, że co drugi mieszkaniec Starego Kontynentu odczuwa przynajmniej raz w roku naczyniowy ból głowy.
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego pojawiają się na skutek zmian w naczyniach krwionośnych mózgu i opon mózgowo–rdzeniowych. Jeżeli dotyczą one niewielkich, drobnych naczyń, wówczas mamy do czynienia z bólem łagodnym bądź umiarkowanym – tzw. naczyniowym bólem głowy. Jego przyczynami są przeważnie: stres, przemęczenie, odwodnienie. Jeśli natomiast dochodzi do rozszerzenia większych rozgałęzień tętniczych, ból jest silny, pulsujący i dotyczy jednej połowy głowy – jest to migrena. Przyczyny migrenowych bóli głowy nie do końca zostały wyjaśnione, wymienia się wśród nich czynniki genetyczne oraz środowiskowe.
Naczyniowe bóle głowy dzieli się na:
naczynioruchowe (napięciowe) bóle głowy,
migreny,
bóle głowy w trakcie przekwitania u kobiet,
bóle głowy w nadciśnieniu i miażdżycy.
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego – przyczyny
Naczynioruchowe bóle głowy są często określane jako zwykłe bądź codzienne. I rzeczywiście, mogą pojawiać się podczas wykonywania codziennych czynności, zazwyczaj nie utrudniają normalnego funkcjonowania, niekiedy tylko wymagają przyjęcia środka przeciwbólowego. Są one rozlane, najczęściej lokalizują się z przodu głowy, w okolicy czoła oraz na skroniach. Razem z bólem głowy mogą wystąpić delikatne nudności czy ogólne zmęczenie.
Inaczej sprawa wygląda z migreną. Ten typ bólu głowy pochodzenia naczyniowego jest zdecydowanie bardziej nasilony, przeważnie na kilka dni wyłącza chorego z życia. Silnemu, pulsującemu bólowi głowy, który dotyczy jednej połowy czaszki towarzyszą objawy dodatkowe, takie jak: mdłości, wymioty, światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięki i zapachy, drętwienie kończyn, zaburzenia czucia. Leczenie migreny jest objawowe – polega na doraźnym przyjmowaniu silnych leków przeciwbólowych oraz profilaktyczne – w celu wydłużenia okresu pomiędzy kolejnymi atakami migreny i zmniejszenia nasilenia dolegliwości (stosuje się to głównie tryptany blokujące okołonaczyniowy proces zapalny i pobudzające receptory serotoninowe).
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego pojawiające się w okresie przekwitania są związane z czasowym poszerzaniem się naczyń krwionośnych. Dochodzi do nich wskutek gwałtownych, tzw. pulsacyjnych, zmian hormonalnych, których doświadcza każda kobieta w okresie menopauzy. Nasilenie i częstotliwość występowania tego typu dolegliwości są bardzo indywidualne, niemniej zazwyczaj mają one charakter zbliżony do migreny (łącznie z nudnościami, wymiotami czy światłowstrętem, które im towarzyszą).
Także bóle głowy w nadciśnieniu i miażdżycy mają związek z poszerzającymi się naczyniami krwionośnymi. Ból głowy odczuwany w tych schorzeniach ma przeważnie charakter pulsacyjny i jest umiejscowiony z tyłu głowy, w okolicy potylicy. Leczenie polega przede wszystkim na zmianie stylu życia i diety oraz przyjmowaniu leków obniżających ciśnienie krwi, poziom cholesterolu oraz trójglicerydów.
Bóle głowy pochodzenia naczyniowego – diagnostyka i leczenie
Diagnostyka wszystkich bólów głowy, w tym przy podejrzeniu bólów głowy pochodzenia naczyniowego, rozpoczyna się od zebrania dokładnego wywiadu lekarskiego, podczas którego specjalista może zapytać o:
dokładną lokalizację dolegliwości,
częstotliwość, z jaką się pojawiają,
charakter bólu głowy,
nasilenie bólu głowy,
jego powiązanie z czynnikami zewnętrznymi, np. zmęczeniem, zjedzeniem konkretnych produktów,
przyjmowane leki,
zdiagnozowane wcześniej choroby,
czy w bliskiej rodzinie występowały podobne problemy.
Pomocne w postawieniu rozpoznania mogą być: tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, RTG kręgosłupa szyjnego oraz podstawowe badania laboratoryjne.
Leczenie bólów głowy pochodzenia naczyniowego jest uzależnione od przyczyny, która go spowodowała. W doraźnym łagodzeniu dolegliwości stosuje się najczęściej niesteroidowe leki przeciwzapalne.