Cholesterol w normie, a lekarz mówi o ryzyku zawału? Nowe badanie - lipoproteina (a)
W nowym programie profilaktycznym Moje Zdrowie bezpłatnie dostępne jest badanie poziomu lipoproteiny(a). Warto, by każdy człowiek wykonał je przynajmniej raz w życiu. To bardzo ważne badanie, które określa ryzyko sercowo-naczyniowe. Wyjaśniamy, czym jest lipoproteina(a) i za co odpowiada w naszym organizmie.
- Lipoproteina(a) to czynnik genetyczny – nie obniżysz jej dietą ani ćwiczeniami, ale możesz zbadać i kontrolować jej wpływ na zdrowie
- Wysoki poziom Lp(a) znacznie zwiększa ryzyko miażdżycy, zawału serca czy udaru – nawet u osób, które prowadzą zdrowy tryb życia i mają prawidłowy poziom cholesterolu
- Badanie Lp(a) można zrobić bezpłatnie w ramach programu „Moje Zdrowie” – warto przynajmniej raz w życiu
Lipoproteina(a) – co to takiego?
Lipoproteina(a), czyli Lp(a), to tzw. „złośliwy cholesterol”, bo budową przypomina zły cholesterol LDL. Tę cząsteczkę wyróżnia obecność apolipoproteiny A, która zwiększa jej szkodliwość. To właśnie Lp(a) może odpowiadać za rozwój miażdżycy, nawet jeśli inne parametry lipidowe – jak LDL czy HDL – są w normie.
Poziom Lp(a) jest niemal całkowicie uwarunkowany genetycznie – ustala się około 5. roku życia i pozostaje względnie stały przez całe życie. Dlatego Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca, by każdy człowiek oznaczył ją przynajmniej raz w życiu.
Normy Lp(a):
- <30 mg/dl – poziom prawidłowy
- 30-50 mg/dl – umiarkowane ryzyko sercowo-naczyniowe
- 50-180 mg/dl – wysokie ryzyko
- 180 mg/dl – bardzo wysokie ryzyko
Podwyższony poziom Lp(a) może prowadzić do:
- miażdżycy tętnic (wieńcowych, szyjnych, obwodowych),
- udaru mózgu,
- zawału serca,
- stenozy aortalnej (zwężenia zastawki aortalnej),
- niewydolności serca.
I co najważniejsze – może to dotyczyć także osób młodych, aktywnych i zdrowo się odżywiających.
Przeczytaj także: Nie tylko cytologia. Te badania powinnaś wykonywać raz w roku
Nowe możliwości w leczeniu raka płuca Jaki jest związek między suplementacją witaminą D a rakiem piersi? Naukowcy już wiedząLipoproteina(a) – jak obniżyć?
Ponieważ poziom Lp(a) wynika z genów, nie reaguje na dietę, aktywność fizyczną ani leki obniżające cholesterol LDL. Nie oznacza to jednak, że nic nie da się zrobić.
Jeśli wynik badania wskazuje na wysoki poziom Lp(a), należy:
- zredukować inne czynniki ryzyka miażdżycy – dbać o ciśnienie, glikemię, wagę, cholesterol LDL,
- całkowicie odstawić używki: papierosy, alkohol,
- prowadzić zdrowy styl życia, by odciążyć układ sercowo-naczyniowy.
Przy bardzo wysokich wartościach (>180 mg/dl) możliwe jest leczenie specjalistyczne:
- afereza lipoproteinowa – zabieg polegający na mechanicznym usuwaniu Lp(a) z krwi (2–3 godziny, kilka razy w miesiącu),
- udział w badaniach klinicznych – testowane są nowe leki (olpasiran, zerlasiran, muwalaplin), które pozwalają zmniejszyć stężenie Lp(a) nawet o 65–100%.
Przeczytaj też: Jak rozpoznać wysoki cholesterol? Lekarz wyjawia: To trochę jak z nowotworem
Fot. Canva/Gustavo Fring/Pexels
Warto zrobić badanie – przynajmniej raz w życiu
Badanie poziomu Lp(a) jest dostępne bezpłatnie w ramach programu Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej. Przeznaczone jest dla osób między 20. a 40. rokiem życia, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by wykonać je także później – szczególnie jeśli w rodzinie były przypadki wczesnych zawałów lub udarów.
Jak skorzystać?
- Wejdź na Internetowe Konto Pacjenta (IKP).
- Wypełnij prostą ankietę zdrowotną.
- Twoja przychodnia otrzyma informację automatycznie i sama się z tobą skontaktuje w ciągu 30 dni.
To badanie wykonuje się tylko raz w życiu – ale może powiedzieć więcej niż zwykły lipidogram.
Przeczytaj też: Program „Moje zdrowie” wystartował. Od maja można skorzystać z darmowych badań profilaktycznych
Źródło: mojezdrowiewpoz.pl
