Choroba małych naczyń mózgowych to częsta przyczyna udaru. Jakie daje objawy?
To schorzenie odpowiada nawet za 30 procent udarów niedokrwiennych mózgu, dlatego absolutnie nie bagatelizować jego objawów. Są to, np. zaburzenia koncentracji, zaburzenia poznawcze, a nawet depresja.
Choroba małych naczyń mózgowych rozwija się jednak w wyniku innych chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze, czy cukrzyca, które uszkadzają małe tętnice mózgowe. Jak widać, w zapobieganiu chorobie małych naczyń mózgowych, a co za tym idzie, również udarowi, ogromne znaczenie ma to, by zadbać o ogólne nasze zdrowie, w tym prawidłowy poziom glukozy we krwi oraz ciśnienie.
Czym jest choroba małych naczyń mózgowych?
Choroba małych naczyń mózgowych (ang. Cerebral Small Vessel Disease, CSVD) to schorzenie polegające na uszkodzeniach małych tętnic, tętniczek, żył i naczyń włosowatych w mózgu. Uszkodzenia te prowadzą do zaburzeń w przepływie krwi i niedotlenienia tkanki mózgowej, co może skutkować różnymi problemami neurologicznymi. Choć choroba może rozwijać się bezobjawowo, w dłuższej perspektywie często przyczynia się do poważnych schorzeń, takich jak udar niedokrwienny – odpowiada aż za 30 proc. udarów niedokrwiennych – czy otępienie.
Najczęstszą przyczyną CSVD są przewlekłe choroby układu krążenia, np. nadciśnienie tętnicze, czy miażdżyca. Czynnikami ryzyka są także:
- cukrzyca,
- podwyższony poziom cholesterolu,
- palenie papierosów.
Zmiany związane z CSVD można zaobserwować np. w badaniu rezonansem magnetycznym (MR) – w postaci białych zmian w istocie białej mózgu.
Choroba małych naczyń mózgowych dotyka przede wszystkim osoby starsze, ale może dotknąć również młodszych pacjentów z czynnikami ryzyka. Warto zatem podkreślić, że zdrowy styl życia oraz kontrola chorób przewlekłych mogą znacznie opóźnić rozwój tego schorzenia.
Pracujesz w porze nocnej? Sprawdź, jaki otrzymasz dodatek od 1 stycznia 2025 r. To ostatni moment na szczepienie przeciwko grypie. Wzrasta ilość zachorowańChoroba małych naczyń mózgowych – objawy
Lekarz Marek Skoczylas na swoim kanale na YouTube wymienia niepokojące objawy, które mogą zwiastować udar. Mogą to być, np.:
- zaburzenia koncentracji,
- uczucie splątania,
- uczucie rozproszenia.
A te objawy wynikają właśnie z choroby małych naczyń mózgowych. Co niezmiernie ważne, te objawy mogą narastać stopniowo, dlatego łatwo stracić czujność i przypisać je innym problemom zdrowotnym. CSVD może objawiać się również:
- trudnościami z pamięcią krótkotrwałą,
- spowolnieniem procesów myślowych,
- drażliwością,
- obniżeniem nastroju, a nawet depresją.
Innymi częstym symptomami są zaburzenia ruchowe, które mogą objawiać się:
- niestabilnością chodu,
- trudnościami z utrzymaniem równowagi,
- drobnymi upadkami.
W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się objawy neurologiczne, takie jak drżenia, osłabienie siły mięśniowej czy parastezje. Choroba może prowadzić do przejściowych epizodów niedokrwienia, które niekiedy poprzedzają pełnoobjawowy udar.
Choroba małych naczyń mózgowych – leczenie i zapobieganie
Objawy CSVD mogą być subtelne, ale to bardzo ważne, by ich nie bagatelizować. Wczesne rozpoznanie i leczenie choroby może przecież znacząco poprawić jakość życia pacjenta, a przede wszystkim zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań, takich jak otępienie, czy trwałe uszkodzenia neurologiczne.
Leczenie choroby małych naczyń mózgowych polega przede wszystkim na kontrolowaniu czynników ryzyka. Nie należy zatem palić papierosów, ani pić alkoholu, a za to dbać o prawidłowe ciśnienie tętnicze, poziom glukozy we krwi oraz cholesterol. W praktyce oznacza to stosowanie odpowiedniej diety, regularną aktywność fizyczną oraz przyjmowanie leków przepisanych przez lekarza.
Ważne jest także regularne wykonywanie badań kontrolnych, takich jak pomiar ciśnienia tętniczego, poziomu lipidów i glukozy, aby w porę wykryć ewentualne nieprawidłowości. W przypadku osób z już rozpoznaną chorobą konieczna jest ścisła współpraca z lekarzem neurologiem oraz stosowanie się do zaleceń.
Źródło: „Choroby małych naczyń mózgowych — nazewnictwo i charakterystyka radiologiczna”, Marta Marek, Ewa Nawrocka-Laskus, Anna Laskus, Jerzy Walecki, Ewa Kluczewska, Katedra i Zakład Radiologii Lekarskiej i Radiodiagnostyki Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Zakład Diagnostyki Radiologicznej i Obrazowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Zobacz także:
Ten objaw udaru mózgu pojawia się u kobiet. Wiele z nich go ignoruje
Ryzyko udaru rośnie o 22 procent, gdy pijesz te napoje regularnie
Nowe wytyczne dotyczące zapobiegania pierwszemu udarowi. Takie są konkretne zalecenia
