Cukrzyca to jedna z chorób cywilizacyjnych, należąca do grupy chorób metabolicznych i autoimmunologicznych (w przypadku cukrzycy typu 1). W zależności od rodzaju cukrzycy, charakteryzuje się ona całkowitą lub częściową niezdolnością organizmu do produkcji insuliny, wobec czego chory cierpi na hiperglikemię. Jest to stan, w którym poziom cukru we krwi osoby znacznie przekracza normy właściwe dla zdrowego człowieka. Nieleczona lub źle prowadzona cukrzyca jest stanem groźnym dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.
Cukrzyca jest jedną z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych. Według danych WHO na całym świecie chorych na cukrzycę jest aż 440 milionów ludzi – w samej Polsce są to 3 miliony, jednak dane te mogą być nieco zaniżone z uwagi na nieoczywisty przebieg niektórych rodzajów choroby.
Istnieje kilka rodzajów cukrzycy, z czego do podstawowych zaliczamy jej dwa typy. Jest to cukrzyca typu 1 oraz cukrzyca typu 2. Cukrzyca typu 1 jest zdecydowanie najgroźniejsza dla życia i zdrowia człowieka, objawia się nagle, a jej początek zwykle jest ostry i wymaga podjęcia natychmiastowego leczenia. Przyczyny jej powstawania nie są znane – uznaje się, że mogą ją warunkować czynniki genetyczne, wirusy o nieznanej etiologii, a nawet czynniki psychiczne.
Z cukrzycy typu 1 nie można się wyleczyć, ponieważ trzustka chorego ulega stopniowej degradacji, aż do całkowitego uszkodzenia wysp trzustkowych. Pacjent zmuszony jest do częstego badania poziomu cukru we krwi i suplementowania insuliny przy pomocy zastrzyków, zgodnie z potrzebami dietetycznymi (terapia insulinowa).
Zdecydowanie mniej groźna ale też i trudniejsza w wykryciu jest cukrzyca typu 2. Trzustka chorych w tym przypadku jest zdrowa, ale pacjenci wykazują insulinooporność, a więc znacznie mniejszą wrażliwość na insulinę. Cukrzyca typu 2 stanowi 80% zachorowań na cukrzycę. Terapia insulinowa zazwyczaj jest niepotrzebna – wystarczy odpowiednia dieta i aktywność fizyczna, których brak (wraz z otyłością) stanowi główną przyczynę cukrzycy.
Do innych rodzajów cukrzycy może należeć cukrzyca ciążowa (przemijająca w trakcie połogu) czy szereg innych chorób, mających zazwyczaj podłoże genetyczne lub środowiskowe.
Cukrzyca, a w szczególności cukrzyca typu 1, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Zbyt wysoki stan hiperglikemii może doprowadzić do śpiączki, a w konsekwencji śmierci – podobnie może zadziałać hipoglikemia, a więc zbyt niski poziom cukru we krwi (pojawiający się na przykład w przypadku niewłaściwej podaży insuliny zewnętrznej).
Nieleczona lub źle prowadzona cukrzyca może doprowadzić także do rozmaitych powikłań. Wśród nich wymienia się takie jak: niewydolność serca, udar mózgu, retinopatia cukrzycowa, uszkodzenie nerwów, uszkodzenie nerek, choroby dziąseł i zębów czy podatność na infekcje.
Pokaż więcej
W Polsce cukrzyca i stan przedcukrzycowy dotyczą milionów osób, a wiele przypadków pozostaje niewykrytych. Dlatego warto znać pierwsze objawy i wiedzieć, kiedy poprosić o badania. Poniżej wyjaśniamy, na co zwracać uwagę w codziennym funkcjonowaniu i dlaczego szybka reakcja ma znaczenie.Cukrzyca to cicha i podstępna chorobaJakie objawy mogą wskazywać na cukrzycę?Kiedy iść do lekarza?
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której wczesne objawy można zauważyć w codziennych sytuacjach, nawet podczas wizyty w łazience. W artykule wyjaśniamy, jakie objawy powinny zaniepokoić i przypominamy, że nieleczona cukrzyca może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet do utraty zdrowia lub życia.Czym jest cukrzyca?Jakie są pierwsze objawy choroby?Co powinno zaniepokoić w łazience?
Pusty kubek wody tuż po przebudzeniu, ciągłe ziewanie w pracy i wrażenie, że ostatni kilogram zniknął jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki? Twój organizm potrafi wysyłać subtelne sygnały, zanim poziom glukozy we krwi przekroczy bezpieczną granicę. Sprawdź pięć najczęstszych znaków ostrzegawczych i dowiedz się, kiedy krótkie badanie krwi może oszczędzić ci poważnych kłopotów.Ponad 3 mln dorosłych Polaków żyje z cukrzycą, a blisko co piąty nie ma o tym pojęciaWynik badania glukozy na czczo otrzymasz w ciągu jednego poranka – trwa krócej niż parzenie kawyW tekście znajdziesz konkretne wskazówki, kiedy wystarczy zmiana stylu życia, a kiedy potrzebna jest szybka wizyta u lekarza
Stan przedcukrzycowy to etap, w którym poziom glukozy we krwi jest już podwyższony, ale jeszcze nie spełnia kryteriów cukrzycy typu 2. To ostrzeżenie od organizmu, że czas na zmiany w stylu życia – inaczej ryzyko rozwoju choroby wzrasta kilkukrotnie. Wiele objawów można przeoczyć, ale niektóre są widoczne gołym okiem.Stan przedcukrzycowy często nie daje wyraźnych objawów, ale istnieje sześć sygnałów ostrzegawczych.Zmiany na skórze mogą być pierwszą wskazówką, że gospodarka cukrowa organizmu nie działa prawidłowo.Wczesne rozpoznanie i proste działania – dieta, ruch, kontrola masy ciała – mogą odwrócić proces prowadzący do cukrzycy.
Palenie papierosów jest jednym z najbardziej zgubnych nałogów, a lista chorób, które wywołuje, wciąż się wydłuża. Choć najczęściej kojarzymy je z rakiem płuc, chorobami serca i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), coraz więcej badań wskazuje na to, że nałóg ten ma znacznie szerszy, destrukcyjny wpływ na nasz organizm.Najnowsze doniesienia ze Szwecji rzucają nowe światło na dotychczas nieznany związek między paleniem a cukrzycą, co stawia pod znakiem zapytania stare przekonania na temat tej choroby.Palenie tytoniu zwiększa ryzyko zachorowania na cztery rodzaje cukrzycy typu 2Osoby palące mają ponad dwukrotnie wyższe ryzyko cukrzycy insulinoopornejNałóg przyczynia się do ponad jednej trzeciej przypadków najcięższego podtypu cukrzycy
Insulina reguluje poziom glukozy we krwi, ale gdy jej stężenie przez dłuższy czas utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie, organizm zaczyna wysyłać subtelne sygnały ostrzegawcze. Większość z nich nie kojarzy się bezpośrednio z gospodarką węglowodanową, dlatego łatwo je zignorować.Wysoki poziom insuliny może przez długi czas nie dawać oczywistych objawów, ale organizm wysyła subtelne sygnały ostrzegawczeDo najczęstszych należą m.in. senność po posiłkach, przyrost tłuszczu brzusznego, ciemne plamy na skórze i napady głoduWczesna diagnoza i zmiana stylu życia (dieta, aktywność fizyczna) pomagają obniżyć insulinę i zapobiec powikłaniom
Po raz pierwszy w swojej historii Barbie pojawia się w odsłonie, która odzwierciedla codzienność dzieci chorujących na cukrzycę typu 1. Firma Mattel wprowadza wyjątkowy model lalki, która ma na celu reprezentację dzieci zmagających się z tą chorobą, ale również budowanie świadomości i empatii. Dzięki współpracy z Breakthrough T1D nowa lalka została wyposażona w realistyczny sprzęt medyczny, a jej obecność w świecie zabawek niesie ważny przekaz.Barbie po raz pierwszy została przedstawiona jako osoba z cukrzycą typu 1Lalka powstała we współpracy z organizacją Breakthrough T1DTo kolejny krok w kierunku większej inkluzywności w serii Barbie Fashionistas
Życie z cukrzycą wymaga od chorego dużej samodyscypliny. Oprócz przestrzegania właściwej diety i dbania o aktywność fizyczną konieczne jest regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi. Najczęściej w tym celu używa się glukometru – niewielkiego urządzenia, które szybko analizuje poziom glukozy we krwi z nakłucia palca.Codzienne, dokładne pomiary glukozy są kluczowe w skutecznym leczeniu cukrzycy i zapobieganiu powikłaniom Mimo niedogodności związanych z nakłuwaniem palca, tylko glukometry i systemy CGM zapewniają wiarygodne wyniki Urządzenia reklamowane jako „nieinwazyjne” (np. opaski, zegarki, nakładki) nie są w stanie dokładnie mierzyć poziomu cukru we krwi Eksperci ostrzegają: nie daj się nabrać na marketing – brak igieł to często brak rzetelnych danych i realne zagrożenie dla zdrowia
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) regularnie aktualizuje standardy diagnostyczne dotyczące poziomu glukozy we krwi. Najnowsze wytyczne na 2025 rok opierają się na aktualnych wynikach badań. Jak wyglądają i co się zmieniło? Wyjaśniamy.Prawidłowy poziom glukozy na czczo powinien wynosić 70–99 mg/dl (czyli 3,9–5,5 mmol/l). Przy wartościach 125 mg/dl (7 mmol/l) diagnozuje się cukrzycęW doustnych testach obciążenia glukozą (OGTT) za prawidłowy uznaje się wynik poniżej 140 mg/dl (7,8 mmol/l). Wynik powyżej 200 mg/dl (11,1 mmol/l) jasno wskazuje na cukrzycę– Na cukrzycę choruje około 3 mln Polaków – mówi prof. dr hab. n. med. Irina Kowalska, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Cukrzyca typu 2. to choroba, która coraz częściej dotyka osoby aktywne, czynne zawodowo, wychowujące dzieci. Współczesna medycyna daje nadzieję na długie życie z cukrzycą bez powikłań – pod warunkiem, że pacjent zacznie modyfikować swój styl życia i ma dostęp do nowoczesnego leczenia. Niestety, w Polsce dostęp do terapii zgodnych z aktualną wiedzą naukową jest mocno ograniczony. O konsekwencjach ograniczeń refundacyjnych, najczęstszych powikłaniach cukrzycy i potrzebach pacjentów rozmawiamy z Moniką Kaczmarek, prezeską Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków i pacjentką, która sama żyje z tą chorobą.
Cukrzyca to choroba, która bardzo często daje objawy na skórze. Pewne symptomy mogą świadczyć o tym, że choroba się rozwija, co jest sygnałem dla pacjenta, że czas wykonać badania i udać się do lekarza. Osoby ze zdiagnozowaną cukrzycą mogą z kolei dopasować pielęgnację skóry pod swoje potrzeby.
Cukrzyca typu 2 wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych, a ryzyko to rośnie wraz z postępem choroby. U wielu pacjentów objawy podwyższonego poziomu glukozy we krwi nie występują do momentu, kiedy właśnie pojawiają się powikłania. Chorzy, u których choroba występuje, powinni mieć dostęp do jak najnowocześniejszych metod leczenia, zwłaszcza do inhibitorów SGLT-2 (flozyn) oraz analogów GLP-1 (inkretyn). Co na to Ministerstwo Zdrowia? Dodajmy tylko, że Polskie Stowarzyszenie Diabetyków apeluje o umożliwienie leczenia wszystkim pacjentom, którzy według wytycznych towarzystw naukowych powinni stosować te leki, czyli o rozszerzenie obecnych wskazań refundacyjnych. Obecna refundacja obejmuje jedynie wąską grupę pacjentów. Co istotne, nowoczesne leki znacznie ograniczają ryzyko wystąpienia powikłań i kosztów ich leczenia i jak wskazują eksperci, powinny być stosowane na możliwie jak najwcześniejszym stadium choroby.
Prof. dr hab. med. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz jest kierownikiem Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Oddziału Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Szpitala Miejskiego w Poznaniu. Przez lata zaangażowana w działalność Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, w latach 2019–2023 pełniła funkcję prezesa tej organizacji. Rozmawiamy o powikłaniach cukrzycy typu 2, możliwościach ich zapobiegania oraz potrzebie dostępu do nowoczesnych terapii.
Cukrzyca to jedna z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych. W Polsce zmaga się z nią już ponad 3 miliony osób, a liczba ta stale rośnie. Nieleczona cukrzyca prowadzi do poważnych powikłań, zwłaszcza ze strony serca i nerek. W ostatnich latach medycyna poczyniła ogromny postęp w leczeniu tej choroby, a jednym z najważniejszych osiągnięć są flozyny – leki, które zrewolucjonizowały podejście do terapii cukrzycy typu 2.Podczas kwietniowego Forum Liderów Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków eksperci debatowali nad przyszłością polskiej diabetologii, a przede wszystkim pacjentów z cukrzycą. Jednym z ważniejszych tematów poruszanych na forum była kwestia dostępności nowoczesnych terapii, w tym leczenia flozynami.
Chorych na cukrzycę przybywa w lawinowym tempie. To najgroźniejsza choroba cywilizacyjna XXI wieku. Na szczęście nie jesteśmy wobec niej bezradni. Do walki z cukrzycą mamy różne narzędzia edukacyjne, jak i nowoczesne, bezpieczne i skuteczne leki. Niestety dla wielu chorych wciąż niedostępne, choć chronią przed groźnymi powikłaniami.Podczas VI Forum Liderów Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków dyskutowano o flozynach i palącej kwestii, jaką jest ich refundacja. Niestety, nie każdy pacjent może z niej skorzystać. Czy coś się zmieni na tym polu? Zapytaliśmy kluczowych uczestników Forum.
Gdy za oknem jest zimno, marznięcie nie jest niczym dziwnym. W chłodniejszych miesiącach to nasza częsta przypadłość. Jeśli jednak ten objaw utrzymuje się niezależnie od temperatury otoczenia, warto zastanowić się, czy nie wynika z innych schorzeń. Może to być kwestia słabszego krążenia, ale w niektórych przypadkach zimne kończyny mogą też sygnalizować poważniejsze problemy zdrowotne.
W związku ze wzrostem płacy minimalnej od 2025 roku wzrastają również kwoty niektórych świadczeń. Z 2988 zł do 3287 zł wzrosło świadczenie pielęgnacyjne. To znaczy, że osoby, które zajmują się stale osobą wymagającą opieki, dostaną prawie 300 zł więcej. Jakie warunki trzeba spełnić, żeby otrzymać świadczenie na opiekę nad chorym na cukrzycę?Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 listopada 2024 r., opublikowanym w Monitorze Polskim (M.P. z 2024 r., poz. 967), od 1 stycznia 2025 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 3287 zł miesięcznie. Wzrost ten stanowi podwyżkę o 10% w porównaniu do poprzedniej kwoty 2988 zł, co jest zgodne z coroczną waloryzacją tego świadczenia, powiązaną ze wzrostem płacy minimalnej.
14 członków sekty religijnej z Brisbane w Australii usłyszało wyrok w sprawie zabójstwa ośmioletniej dziewczynki. Rodzice małej Elizabeth oraz osoby z ich najbliższego otoczenia śpiewali i modlili się, kiedy dziewczynka umierała. Nikt z dorosłych nie zdecydował się podać jej leku ani wezwać pomocy.Elizabeth Struhs cierpiała na przewlekłą chorobę, ale nie musiała umierać. Leczenie jest proste i pozwala skutecznie kontrolować objawy schorzenia. Jednak jej rodzice wierzyli, że konwencjonalna medycyna jest zbędna. Ich małą córeczkę miał uzdrowić Bóg. Kiedy umarła, członkowie sekty uwierzyli w jej wskrzeszenie.
Kilka miesięcy temu Roksana Węgiel wyznała, że wykryto u niej cukrzycę typu pierwszego. Jak mówi, początkowo zbagatelizowała tę diagnozę. W najnowszym wywiadzie opowiedziała, jak teraz się czuje. Młoda wokalistka apeluje do swoich fanów, by dbali o siebie: „Zdrowie jest najważniejsze!”.
Święta Bożego Narodzenia to czas rodzinnych spotkań, pysznych potraw i odpoczynku. Niestety bogate w węglowodany dania, dłuższe posiłki i zmieniony rytm dnia mogą stanowić dla wielu cukrzyków nie lada wyzwanie. Jak przygotować się do świąt, aby były one zarówno smaczne, jak i bezpieczne dla zdrowia?
Specjaliści są zdania, że na pacjentów z problemami kardiologicznymi trzeba patrzeć w szerszym kontekście i badać ich także pod kątem cukrzycy oraz chorób nerek. Z kolei pacjentom z cukrzycą, czy schorzeniami nerek, należy badać serce. Te trzy grupy schorzeń zawierają się bowiem w zespole sercowo-nerkowo-metabolicznym CRM, a mechanizmy, które leżą u ich podstaw, są ze sobą powiązane. Czym jest to schorzenie?Zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny to zaburzenie ogólnoustrojowe, które charakteryzuje się patofizjologicznymi interakcjami pomiędzy metabolicznymi czynnikami ryzyka, przewlekłą chorobą nerek a układem sercowo-naczyniowym. Te interakcje prowadzą do dysfunkcji wielu narządów i wysokiego ryzyka rozwoju niekorzystnych powikłań sercowo-naczyniowych.
To schorzenie odpowiada nawet za 30 procent udarów niedokrwiennych mózgu, dlatego absolutnie nie bagatelizować jego objawów. Są to, np. zaburzenia koncentracji, zaburzenia poznawcze, a nawet depresja.Choroba małych naczyń mózgowych rozwija się jednak w wyniku innych chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze, czy cukrzyca, które uszkadzają małe tętnice mózgowe. Jak widać, w zapobieganiu chorobie małych naczyń mózgowych, a co za tym idzie, również udarowi, ogromne znaczenie ma to, by zadbać o ogólne nasze zdrowie, w tym prawidłowy poziom glukozy we krwi oraz ciśnienie.
Mąka pszenna może powoli odchodzić do lamusa. Coraz więcej osób chce się zdrowo odżywiać, a ten biały, rafinowany produkt do najzdrowszych z pewnością nie należy. To źródło węglowodanów prostych, które błyskawicznie podnoszą poziom cukru we krwi. Choćby tylko z tego względu produkty z pszennej mąki nie są polecane przy cukrzycy.Czym zatem zastąpić tę najpopularniejszą mąkę? Wybór jest naprawdę szeroki. Możemy sięgnąć po mąkę ryżową, kukurydzianą, gryczaną, owsianą, a na szczególną uwagę zasługuje mąka kokosowa. Właśnie tą zainteresować powinni się cukrzycy.
Osoby chore na cukrzycę typu 1 co miesiąc może dostawać 215 zł, lecz są pewne warunki. Pieniądze przekazywane są w ramach zasiłku pielęgnacyjnego. 1 listopada 2025 rozpoczyna się nowy okres zasiłkowy, choć jak warto zaznaczyć, wysokość zasiłku nie zmieni się.
Ministerstwo Zdrowia ogłosiło, że od 1 października będzie obowiązywał nowy wykaz leków refundowanych, w którym zabraknie ważnego leku dla diabetyków. Mowa o preparacie Trulicity, który znika z listy leków refundowanych. Czy inne leki na cukrzycę będą dostępne?
Ministerstwo Zdrowia informuje, że nie będzie refundowało ważnego leku na cukrzycę. Lek bez refundacji będzie kosztował prawie 200 zł. Resort zdrowia zaznacza, że dostępne są alternatywne preparaty, ale – jak ustaliliśmy – brakuje ich w aptekach. Sprawdziliśmy, jak ta zmiana wpłynie na życie pacjentów.
O zasiłku pielęgnacyjnym słyszało mnóstwo osób. To dodatek dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Nie wszyscy jednak wiedzą, że uprawnionymi do otrzymywnia tego zasiłku są osoby chore na cukrzycę typu 1. Jego wysokość to 215, 84 zł miesięcznie i jest ono przyznawane na czas nieokreślony, ale też wypłacane bez względu na dochód gospodarstwa domowego. Czym wyróżnia się cukrzyca typu 1?
Cukrzyca jest cywilizacyjną chorobą metaboliczną, która charakteryzuje się podwyższonym stężeniem cukru we krwi. Najbardziej znane rodzaje tej choroby to cukrzyca typu 1 i typu 2. Niewielu słyszało zaś o niezwykle rzadkiej cukrzycy typu MODY. Czym się charakteryzuje i jak ją rozpoznać? MODY to rzadki typ cukrzycy, który spowodowany jest mutacją genu odpowiadającego za wydzielanie insuliny. Najczęściej dotyka młodych ludzi i choć jest niezwykle rzadka, to charakteryzuje się łagodnym przebiegiem choroby. Niestety, jej rozpoznanie nie jest jednak proste.