Czterdzieści lat to już za późno na ciążę? Plusy i minusy późnego macierzyństwa

Kiedy jest najlepszy wiek na ciążę?

Z biologicznego punktu widzenia kobieta jest najbardziej płodna między 20. a 30. rokiem życia. To właśnie wtedy organizm najłatwiej radzi sobie z zapłodnieniem, ciążą i porodem, a ryzyko wad genetycznych u dziecka jest najmniejsze. Po 30. roku życia płodność zaczyna stopniowo spadać, a po 35. roku życia – gwałtowniej.

Nie oznacza to jednak, że kobieta w późniejszym wieku nie może zajść w ciążę. Coraz więcej kobiet decyduje się na macierzyństwo później – z powodów zawodowych, osobistych lub zdrowotnych. A współczesna medycyna wspiera je w tej decyzji – dostępne są badania prenatalne, diagnostyka przedimplantacyjna, a także metody wspomaganego rozrodu, które jeszcze kilkanaście lat temu były nieosiągalne.

Przeczytaj też: Jak przygotować się do ciąży? Przyszła mama może sporo zrobić dla zdrowia dziecka i własnego

Doda promuje suplementy na Hashimoto. Lekarze alarmują: Nieodpowiedzialne Czytaj dalej Tak rozpoznasz demencję u rodzica. Pierwsze objawy są mylące Czytaj dalej

Późniejsze macierzyństwo – większe ryzyko powikłań

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że ciąża po 35., a tym bardziej po 40. roku życia, obarczona jest dużo większym ryzykiem. Kobiety w tym wieku są bardziej narażone, przede wszystkim, na trudności z samym zajściem w ciążę, ze względu na niższą jakość i mniejszą liczbę komórek jajowych, ale także na:

• ciążę mnogą (zwłaszcza po leczeniu niepłodności),
• nadciśnienie ciążowe i stan przedrzucawkowy,
• cukrzycę ciążową,
• problemy z łożyskiem,
• poronienia i porody przedwczesne,
• konieczność rozwiązania ciąży przez cesarskie cięcie,
• większe ryzyko wad chromosomalnych u dziecka, m.in. zespołu Downa.

„Wiele czterdziestolatek choruje już przewlekle, np. na cukrzycę, nadciśnienie czy otyłość, co na samym wstępie komplikuje przebieg ciąży i okres okołoporodowy. Powikłania związane z samą ciążą też są częstsze. W tej grupie częściej rozpoznajemy cukrzycę ciążową, stan przedrzucawkowy, nieprawidłowości związane z łożyskiem, np. łożysko przodujące – wiążące się z koniecznością przedwczesnego rozwiązania ciąży i wcześniactwa. Zwiększa się też ryzyko występowania wad genetycznych wraz z zaawansowaniem wieku matki” – mówi w rozmowie z medonet.pl ginekolożka Gizela Jagielska.

A dlaczego w ogóle tak jest, że późna ciąża jest obarczona tym ryzykiem? Choćby dlatego, że komórki jajowe kobiety starzeją się z wiekiem:

„Są w tym samym wieku, co "właścicielki", bowiem rodzimy się z pewnym ich zapasem, który będziemy tracić z dnia na dzień — ten proces znacząco przyspiesza po 35. roku życia. Trzeba pamiętać, że duża część tych komórek może być uszkodzona, a uszczuplająca się pula będzie z czasem zawierać coraz więcej właśnie takich komórek” – wyjaśnia lekarka.

Przeczytaj też: Czy PCOS uniemożliwia ciążę? Tak twierdzi wielu lekarzy

Dobre strony późnego macierzyństwa

Z drugiej strony – starsze mamy zazwyczaj są bardziej świadome, odpowiedzialne i zaangażowane w przebieg ciąży. Częściej stosują się do zaleceń lekarza, prowadzą zdrowszy tryb życia i regularnie się badają. To wszystko przekłada się na większą dbałość o siebie i dziecko.

„Te pacjentki jednak częściej mają ustabilizowaną sytuację życiową, stać je na więcej, są w lepszej sytuacji ekonomicznej. Porównując kobiety "40 plus" z nastolatkami, rzeczywiście widzimy, że te pierwsze są bardziej zdyscyplinowanymi pacjentkami, często to ich jedyna ciąża, więc robią wszystko, żeby wszystko przebiegło najkorzystniej, a dziecko urodziło się zdrowe” – mówi Gizela Jagielska.

Przeczytaj też: Barbara Sienkiewicz o późnym i samodzielnym macierzyństwie. Została matką w wieku 60 lat

Czy 40 lat to już za późno?

Choć ciąża po czterdziestce wymaga większej troski i opieki lekarskiej, nie oznacza to, że jest niemożliwa – ani że skazana jest na komplikacje. Wiele kobiet w tym wieku rodzi zdrowe, silne dzieci – zarówno naturalnie, jak i z pomocą metod wspomagających. Przykłady mamy na tzw. „pierwszych stronach gazet”: 

• aktorka Małgorzata Kożuchowska urodziła synka w wieku 43 lat,
• Małgorzata Rozenek-Majdan – w wieku 42 lat,
• modelka Joanna Krupa – powitała na świecie córkę w wieku 40. lat,
• aktorka Katarzyna Figura urodziła córkę, gdy miała już skończone 40 lat.

Tych przykładów jest o wiele więcej. Kobiety mogą rodzić dzieci w późniejszym wieku i świetnie radzić sobie z macierzyństwem, to na pewno. 
Warto jednak pamiętać, że im później kobieta planuje ciążę, tym ważniejsza staje się wcześniejsza diagnostyka i profilaktyka. Konsultacja z ginekologiem, badania hormonalne, zdrowy styl życia – są podstawą, jeśli chodzi o przygotowania do późniejszego macierzyństwa.

A co na ten temat sądzą lekarze? 

„Uważam, że lekarz nie jest od odradzania, tylko od skrupulatnego przedstawienia faktów — co wiąże się z konkretnym wyborem, jakie są ewentualne ryzyka. Jednak decyzja należy do pacjentki, czy chce w ciążę zachodzić, czy nie” – mówi lekarka.

Ciąża po 40. roku życia to nie tylko wyzwanie – to także świadoma decyzja, dojrzałość emocjonalna i ogromna radość, która często pojawia się wtedy, gdy kobieta naprawdę tego pragnie. Wsparcie lekarza, bliskich i samej siebie – to wszystko sprawia, że czterdziestka w metryce nie musi oznaczać końca marzeń o dziecku.