Fibrynogen – za co odpowiada, jakie są normy?
Fibrynogen – co to jest?
Fibrynogen jest to białko osocza krwi, które wytwarzane jest przez wątrobę. Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi. Przekształcany jest w białko fibrylarne inaczej fibrynę, która współtworzy skrzep krwi. Fibrynogen zalicza się do białek ostrej fazy. Fibrynogen ma wpływ na szybkość krzepnięcia krwi i pojawienie się tak zwanego strupa. Pod względem chemicznym fibrynogen jest dimerem. Niedobór fibrynogenu może być powodem dłuższego krwawienia przy skaleczeniu lub ranie. Niedobór ten może być spowodowany zmniejszoną syntezą bądź nadmiernym zużyciem. Takie przypadki zdarzają się podczas marskości wątroby, hipofibrogenemii czy zespole rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego. Zaś nadmiar fibrynogenu może być spowodowany chorobą wieńcową, zespołem nerczycowym, ostrym stanem zapalnym, zawałem serca, udarem lub naturalnie podczas trwania ciąży. Nadmiar fibrynogenu może powodować zakrzepicę. Aby skrzep powstał prawidłowo, niezbędna jest odpowiednia liczba płytek krwi oraz czynników krzepnięcia.
Fibrynogen – kto powinien wykonać badanie?
Badanie poziomu fibrynogenu u pacjenta wykonywane jest w przypadkach, gdy u osób w rodzinie występował wrodzony niedobór fibrynogenu, aby wykluczyć lub potwierdzić tą przypadłość. Badanie zleca się także wtedy, gdy występują przewlekłe krwawienia, nadmierne zakrzepy, w przypadku zaobserwowanego przedłużonego lub skróconego czasu krzepnięcia krwi lub przy badaniu ryzyka rozwoju chorób serca. Dodatkowo, badanie poziomu fibrynogenu wykonywane jest dla potwierdzenia stężenia wystarczającego, aby krzepnięcie krwi następowało w odpowiednim czasie od powstania rany. Fibrynogen może być także uważany na wskaźnik stanów zapalnych jako białko ostrej fazy. Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać, wystarczy pójść na pobranie krwi na czczo. Zazwyczaj badanie fibrynogenu zlecane jest przez lekarza równolegle przy innych badaniach. W warunkach laboratoryjnych aktywność fibrynogenu mierzy się po dodaniu odpowiednio standardowej ilości trombiny do osocza. Po tym następuje reakcja, która pozwala ocenić zdolność przekształcenia fibrynogenu w fibrynę.
Fibrynogen – interpretacja wyniku
Wynik stężenia fibrynogenu we krwi określa zdolność krzepnięcia krwi. W przypadku obniżenia stężenia może doprowadzić do upośledzenia tworzenia skrzepu. Zdarzają się przypadki, w których poziom fibrynogenu zachowany jest w prawidłowej postaci, ale nadal występują problemy z odpowiednim czasem krzepnięcia krwi, wtedy jest podejrzenie rzadkiego zaburzenia funkcji fibrynogenu, spowodowanego zespołem wrodzonym z nieprawidłowym genem odpowiedzialnym za produkcję fibrynogenu przez organizm człowieka. Jest to tak zwana dysfibrynogenemia. Obniżenie stężenia może być spowodowane brakiem syntezy – hipofibrynogenemii lub chorobami związanymi z niewydolnością wątroby. Obniżony poziom fibrynogenu powoduje intensywne krwawienia. Fibrynogen jest białkiem ostrej fazy, jego stężenie może mieć różny poziom w przypadku występowania stanów zapalnych i innych schorzeń w organizmie. Przykładowe stany zapalne to udar mózgu, zawał serca, ostre infekcje, nowotwór, zapalenie stawów, zapalenie kłębuszków nerkowych, urazy, choroba Hodgkina, zespół DIC. Prawidłowy wynik stężenia fibrynogenu może być zakłócony także w przypadkach przetoczenia, które miało miejsce nawet kilka miesięcy wstecz. Niektóre leki przyjmowane przez pacjenta mogą spowodować spadek poziomu fibrynogenu, takie jak urokinaza lub streptokinaza. Spadek może powodować także przyjmowanie sterydów anabolicznych, androgenów, barbituranów. Wręcz odwrotnie na poziom fibrynogenu działa palenie papierosów, ciąża, przyjmowanie środków antykoncepcyjnych, estrogeny.
