Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Jak wygląda demencja? 20 sygnałów ostrzegawczych, że to już się dzieje
Izabela Nestioruk-Narojek
Izabela Nestioruk-Narojek 25.04.2025 12:11

Jak wygląda demencja? 20 sygnałów ostrzegawczych, że to już się dzieje

Jak wygląda demencja?
fot. Proxima Studio/Canva

Demencja to cichy złodziej pamięci, a co za tym idzie – normalności. Choroba, której boi się wielu, bo odbiera człowiekowi zdolność do samodzielnego funkcjonowania. Mimo postępu medycyny wciąż bywa zbyt późno diagnozowana. Przedstawiamy więc 20 sygnałów, które powinny nas zaniepokoić. 

Demencja – choroba starszych. Statystyki są porażające

Demencja, czyli zespół otępienny, to poważny problem zdrowotny, który dotyka miliony ludzi na całym świecie. Jak podaje Biuletyn Informacji Publicznej RPO, szacuje się, że w Polsce choruje na nią około 400-500 tysięcy osób, a liczba zwiększa się wraz ze starzeniem się populacji. Na świecie, według prognoz, do 2030 roku liczba osób z demencją może wzrosnąć do 82 milionów. Najczęściej diagnozowaną formą demencji jest choroba Alzheimera, która stanowi około 60-70% przypadków.

Tak bolą nogi w trakcie udaru. Masz 5 minut na reakcję Bardzo groźny i rzadki rak. Nie daje szans, ryzyko rośnie nawet o 90 proc.

Jak zmniejszyć ryzyko demencji? Warto zadbać o to wcześniej

Zmniejszenie ryzyka demencji jest możliwe. Ważne jest, by odpowiednio o siebie dbać. Przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia – m.in. regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, kontrola ciśnienia krwi i poziomu cukru oraz unikanie palenia tytoniu i innych używek, to szansa na utrzymanie dobrego zdrowia. 

Projekt bez nazwy (47).png
fot.Willowpix/Getty Images Signature, Demencja dotyka nie tylko osoby starsze

Ważne są też regularne aktywności umysłowe, takie jak nauka nowych umiejętności, granie w gry wymagające logicznego myślenia, które mogą pomóc w utrzymaniu sprawności umysłowej. Ogromną rolę odgrywają też wsparcie rodziny oraz regularne spotkania towarzyskie i unikanie izolacji społecznej. Przeczytaj: Te 3 rzeczy prowadzą do demencji. Nowe wyniki badań

 

Najczęstsze sygnały ostrzegawcze demencji. 20 oznak, że to może być ta choroba

Problemy z pamięcią krótkotrwałą to jeden z ważniejszych sygnałów, że dzieje się coś złego. Zwykle objawia się zapominaniem niedawnych rozmów, spotkań czy gdzie zostały położone przedmioty. Badania wskazują, że takie problemy z pamięcią mogą pojawić się nawet na 9 lat przed postawieniem diagnozy choroby Alzheimera .

Trudności z planowaniem lub rozwiązywaniem problemów to kolejny sygnał, który powinien nas zaniepokoić. Zwykle takie problemy zrzucamy na zmęczenie lub brak koncentracji, jednak źródło może być inne. 

Osoby z demencją mogą mieć też problem z nazywaniem przedmiotów lub wyrażaniem myśli. Często prowadzi to do problemów z komunikacją i irytacji osoby chorej. Pojawiają się pauzy na wyszukanie odpowiednich słów lub z ust chorego płyną nieodpowiednie słowa.

Dezorientacja w czasie i przestrzeni, czyli problem z zapamiętywaniem dat, pór roku czy trudności w orientacji w znanych miejscach mogą wskazywać na wczesne stadium choroby.

Zaburzenia w wykonywaniu rutynowych czynności, jak ubieranie się czy przygotowywanie posiłków to kolejny sygnał, że pojawia się demencja. 

U osób z demencją często pojawiają się też problemy z porozumiewaniem się. Chodzi nie tylko o wcześniej wspomnianą trudność w dobieraniu słów, ale też gubienie wątku w rozmowie lub pisaniu.

Projekt bez nazwy (48).png
fot.LightFieldStudios/ Getty Images, Tak wygląda demencja

Zgubione rzeczy i brak umiejętności ich odnalezienia – to może być kolejny objaw demencji. Chowanie przedmiotów w dziwnych miejscach i niepamiętanie, gdzie się je zostawiło, jest typowe dla tej choroby.

U osób z demencją obserwuje się też zaburzenie oceny sytuacji – tzn. ubieranie się nieadekwatnie do pogody, trudność w ocenie ryzyka lub niebezpieczeństw i bezmyślne wydawanie pieniędzy. Osoby te podchodzą do wielu spraw beztrosko, co może skończyć się tragedią. 

Zmiany nastroju i osobowości i są bardzo częste. Towarzyszą im nagle pojawiające się stany lękowe, depresyjne, drażliwość lub podejrzliwość. Jak wykazują badania, apatia może być wczesnym objawem przejścia od łagodnych zaburzeń poznawczych do choroby Alzheimera.

Utrata inicjatywy to kolejny niepokojący objaw, które nie należy lekceważyć. Objawia się brakiem chęci do podejmowania nowych działań lub rozpoczęcia czegokolwiek i łatwo pomylić go z początkami depresji.

Do sygnałów demencji zaliczamy też powtarzalność zachowań. Wielokrotne zadawanie tych samych pytań lub wykonywanie tych samych czynności może świadczyć, że pojawiła się choroba. 

Częste są też problemy z orientacją przestrzenną. Trudność w ocenie odległości lub poruszaniu się w znanym miejscu to typowy dla demencji objaw. Przeczytaj: Demencja Bruce'a Willisa postępuje. Nie rozpoznaje Demi Moore

Lekarze wskazują również na zmienioną percepcję wzrokową. Mylenie kolorów, trudność w czytaniu lub ocenie kontrastów. Często wśród osób starszych wywołuje to ogromną frustrację.

Nieumiejętność śledzenia rozmowy grupowej to sygnał, który można bardzo szybko wykryć. U osób z zalążkami demencji lub demencją pojawia się szybka dezorientacja podczas rozmów z kilkoma osobami naraz.

Traktowanie bliskich osób jak obcych lub nadawanie im innych tożsamości to bardzo bolesny objaw – szczególnie dla rodziny. Niestety, pojawia się bardzo często.

Częste są też zaburzenia snu. Bezsenność, nocne wędrówki lub nadmierna senność w ciągu dnia mogą świadczyć właśnie o demencji. 

Mogą pojawić się też urojenia i halucynacje. Tzn. seniorom może wydawać się, że widzą lub słyszą rzeczy, które nie istnieją. Stają się też bardziej podejrzliwi.  

Trudności z uczeniem się nowych rzeczy i doskonaleniem umiejętności również są objawem demencji. To niezwykle frustrujące dla seniorów, którzy do tej pory byli bardzo aktywni. 

Zaniedbywanie higieny osobistej to objaw zaawansowanego stadium demencji - rzadkie mycie się, nieregularne zmienianie ubrań. 

Problemy z liczeniem pieniędzy i płatnościami to kolejny problem. Gubienie się przy płatnościach, zapominanie o rachunkach, problemy na zakupach.