Kiedy warto zbadać mikrobiom, a kiedy nie? Lekarz wyjaśnia, jak nie dać się naciągnąć
Diagnostyka mikrobiomu rozwija się dynamicznie, a na rynku pojawia się coraz więcej komercyjnych ofert badań. Czy jednak takie testy są rzeczywiście przydatne? Dr hab. n. med. Jarosław Biliński, specjalista ds. mikrobiomu, wyjaśnia, kiedy badanie ma sens, a kiedy może być jedynie kosztowną pomyłką.
Materiał powstał na podstawie rozmowy przeprowadzonej przez Ewę Basińską (Pacjenci.pl).
Mikrobiom a zdrowie: co już wiadomo?
Współczesna diagnostyka mikrobiomu nadal znajduje się w fazie intensywnych badań. Choć można już wysnuć pewne wnioski, to zastosowanie takich testów w praktyce klinicznej ma sens tylko wtedy, gdy badanie jest ukierunkowane na konkretne schorzenia.
– Jeśli pacjent liczy, że badanie mikrobiomu wskaże, czy jest lub będzie chory, ale nie wie, czego konkretnie szuka, to mamy do czynienia z "wyciąganiem pieniędzy" – mówi dr Biliński. – Natomiast gdy kierunek poszukiwań jest określony, np. predyspozycje do choroby Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego czy raka jelita grubego, badanie zyskuje realną wartość.
Specjalista zaznacza, że na ogólnym poziomie potrafimy już określić, czy mikrobiom jest względnie dobry czy zaburzony. W przypadku raka jelita grubego istnieją dowody na to, że niektóre bakterie lub ich toksyny mogą prowokować zmiany prowadzone do nowotworu.
Przyszłość mikrobiomu: AI i standaryzacja
Trwają prace nad zastosowaniem sztucznej inteligencji w analizie mikrobiomu. Badacze opracowują algorytmy pozwalające m.in. określić tzw. wiek biologiczny na podstawie składu mikroflory jelitowej oraz jej wpływ na procesy starzenia.
– Co miesiąc pojawiają się nowe doniesienia naukowe sugerujące, że diagnostyka mikrobiomu może w przyszłości stać się rutynowym badaniem, podobnie jak morfologia krwi – podkreśla dr Biliński.
Już dziś wiadomo, że obecność niektórych patogenów, np. Clostridium, zwiększa ryzyko poważnych infekcji, zwłaszcza przy obniżonej odporności. To jeden z przykładów, kiedy test może mieć konkretne zastosowanie.
Kluczowe: określony cel badania
Badanie mikrobiomu nabiera sensu dopiero wtedy, gdy służy odpowiedzi na konkretne pytanie medyczne. – Jeśli wiemy, czego szukamy i jakiej odpowiedzi oczekujemy, test może być bardzo pomocny – zaznacza ekspert.
Choć technologia posuwa się naprzód, mikrobiom nie jest jeszcze "uniwersalnym wskaźnikiem zdrowia". Bez wyraźnego kontekstu klinicznego badanie może okazać się nie tylko nieprzydatne, ale przede wszystkim kosztowne. Czytaj także: "Przestałam chodzić". Agata Młynarska o kulisach nieuleczalnej choroby
Źródło: Pacjenci
