Mikrosporydiozy – przyczyny, objawy, leczenie zakażenia

pixabay.com

Mikrosporydiozy to grupa inwazyjnych pierwotniaków, które wywołują rozsiane wielonarządowe schorzenia. Grzyby z rodzaju Microsporum są groźne przede wszystkim dla osób ze znacznie obniżoną odpornością, np. nosicieli wirusa HIV. Jak wygląda leczenie zakażenia?

Czym są mikrosporydiozy?

Mikrosporydiozy to grupa grzybów wewnątrzkomórkowych z rodzaju Microsporum wywołujących wielonarządowe schorzenia oraz wiele innych groźnych powikłań.

Pierwszy gatunek mikrosporydiów odkryto w XIX w. jako przyczynę tzw. choroby pieprzowej, która przyczyniła się do utraty olbrzymich ilości upraw rolnych i przemysłowych. Obecnie znanych jest ponad 1200 gatunków tych pierwotniaków, ich nosicielami są przede wszystkim zwierzęta dzikie oraz domowe. Najbardziej charakterystyczną i inwazyjną postacią mikrosporydiów jest spora – jednokomórkowy organizm, który ma zdolność do przebywania poza komórką żywiciela. Zagrożenie dla człowieka stanowi 7 gatunków mikrosporydiów, najczęściej u ludzi wykrywane są gatunki:

• Enterocytozoon bieneusi,
• Encephalitozoon spp.,
• Encephalitozoon intestinalis,
• Encephalitozoon cuniculi,
• Encephalitozoon hellem.

Mikrosporydiozy – przyczyny zakażenia

Do zakażenia mikrosporydiami dochodzić może różnymi drogami. Głównym źródłem zakażeń są woda oraz żywność.

Do transmisji mikrosporydiów dochodzi przeważnie:

• drogą pokarmową,
• drogą oddechową,
• drogą płciową (głównie u osób homoseksualnych),
• poprzez kontakt bezpośredni (np. śluzówka oka),
• na skutek urazów (np. poprzez otwarte rany).

Mikrosporydiozy są najczęściej wykrywane u osób z poważnymi niedoborami odporności, np. u nosicieli wirusa HIV, chorych na AIDS, u osób po przeszczepach narządów. Zakażenie może mieć przebiegać bezobjawowo lub objawowo.

Mikrosporydiozy – objawy choroby

Mikrosporydiozy mogą powodować szereg objawów ze strony różnych narządów i układów. Choroba najczęściej atakuje:

• układ pokarmowy (chroniczne biegunki),
• układ moczowy (zapalenie pęcherza moczowego, rozsianie inwazji na nerki),
• oczy (zapalenie rogówki, spojówki),
• drogi oddechowe (zapalenie płuc, zapalenie zatok, zajęcie śluzówki nosa),
• ośrodkowy układ nerwowy,

Mikrosporydiozy – diagnostyka i leczenie

Ze względu na swój rozmiar mikrosporydiozy są trudne do wykrycia, w tym celu przeprowadza się analizę rozmazów kału. Rutynowo do oceny materiału wykorzystywany jest mikroskop świetlny, fluorescencyjny i elektronowy. Jedną z bardziej skutecznych metod w wykrywaniu pierwotniaków jest zmodyfikowana metoda barwienia chromotropem 2R według metody Weber, w której spory zabarwiają się na intensywny różowy kolor.

Leczenie mikrosporydiozy jest uzależnione od gatunku grzyba, który został wykryty w badaniu. Najczęściej stosuje się leki zawierające albendazol i fumagilin, a także metronidazol, atowakwon, nifedipin, azytromycynę czy furazolidon.