Mikrosporydiozy – przyczyny, objawy, leczenie zakażenia

Mikrosporydiozy to grupa inwazyjnych pierwotniaków, które wywołują rozsiane wielonarządowe schorzenia. Grzyby z rodzaju Microsporum są groźne przede wszystkim dla osób ze znacznie obniżoną odpornością, np. nosicieli wirusa HIV. Jak wygląda leczenie zakażenia?
Czym są mikrosporydiozy?
Mikrosporydiozy to grupa grzybów wewnątrzkomórkowych z rodzaju Microsporum wywołujących wielonarządowe schorzenia oraz wiele innych groźnych powikłań.
Pierwszy gatunek mikrosporydiów odkryto w XIX w. jako przyczynę tzw. choroby pieprzowej, która przyczyniła się do utraty olbrzymich ilości upraw rolnych i przemysłowych. Obecnie znanych jest ponad 1200 gatunków tych pierwotniaków, ich nosicielami są przede wszystkim zwierzęta dzikie oraz domowe. Najbardziej charakterystyczną i inwazyjną postacią mikrosporydiów jest spora – jednokomórkowy organizm, który ma zdolność do przebywania poza komórką żywiciela. Zagrożenie dla człowieka stanowi 7 gatunków mikrosporydiów, najczęściej u ludzi wykrywane są gatunki:
- Enterocytozoon bieneusi,
- Encephalitozoon spp.,
- Encephalitozoon intestinalis,
- Encephalitozoon cuniculi,
- Encephalitozoon hellem.
Mikrosporydiozy – przyczyny zakażenia
Do zakażenia mikrosporydiami dochodzić może różnymi drogami. Głównym źródłem zakażeń są woda oraz żywność.
Do transmisji mikrosporydiów dochodzi przeważnie:
- drogą pokarmową,
- drogą oddechową,
- drogą płciową (głównie u osób homoseksualnych),
- poprzez kontakt bezpośredni (np. śluzówka oka),
- na skutek urazów (np. poprzez otwarte rany).
Mikrosporydiozy są najczęściej wykrywane u osób z poważnymi niedoborami odporności, np. u nosicieli wirusa HIV, chorych na AIDS, u osób po przeszczepach narządów. Zakażenie może mieć przebiegać bezobjawowo lub objawowo.
Mikrosporydiozy – objawy choroby
Mikrosporydiozy mogą powodować szereg objawów ze strony różnych narządów i układów. Choroba najczęściej atakuje:
- układ pokarmowy (chroniczne biegunki),
- układ moczowy (zapalenie pęcherza moczowego, rozsianie inwazji na nerki),
- oczy (zapalenie rogówki, spojówki),
- drogi oddechowe (zapalenie płuc, zapalenie zatok, zajęcie śluzówki nosa),
- ośrodkowy układ nerwowy,
Mikrosporydiozy – diagnostyka i leczenie
Ze względu na swój rozmiar mikrosporydiozy są trudne do wykrycia, w tym celu przeprowadza się analizę rozmazów kału. Rutynowo do oceny materiału wykorzystywany jest mikroskop świetlny, fluorescencyjny i elektronowy. Jedną z bardziej skutecznych metod w wykrywaniu pierwotniaków jest zmodyfikowana metoda barwienia chromotropem 2R według metody Weber, w której spory zabarwiają się na intensywny różowy kolor.
Leczenie mikrosporydiozy jest uzależnione od gatunku grzyba, który został wykryty w badaniu. Najczęściej stosuje się leki zawierające albendazol i fumagilin, a także metronidazol, atowakwon, nifedipin, azytromycynę czy furazolidon.
Następny artykuł