Nowa lista leków zagrożonych brakiem dostępności. Sprawdź, czego może brakować w aptekach

Czym jest „lista antywywozowa” i skąd się bierze

Wykaz powstaje na mocy art. 37av ustawy – Prawo farmaceutyczne. Gdy GIF stwierdzi, że preparatu brakuje w co najmniej 5% aptek, minister zdrowia publikuje obwieszczenie. Od tego momentu:

• wywóz preparatu poza granice Polski jest nielegalny (kary administracyjne mogą sięgać 5 mln zł),
• hurtownie muszą codziennie raportować stany,
• apteki mogą sprowadzać lek w trybie „zapobiegania brakom”, a resort – uruchomić import interwencyjny.

Mechanizm ma powstrzymać tzw. turystykę lekową – zjawisko odkupowania polskich opakowań i sprzedaży ich drożej w Europie Zachodniej. Wpis nie oznacza natychmiastowego zniknięcia leku z półek, lecz sygnał, że sieć dystrybucji wymaga stabilizacji.

Co znalazło się w aktualnym wykazie

Aktualny wykaz obejmuje przede wszystkim grupy leków, które mogą sprawiać pacjentom największe trudności:

• cukrzyca – insuliny i leki inkretynowe, przerwy w dostępności mogą prowadzić do wzrostu glikemii i kwasicy ketonowej,
• układ oddechowy – inhalatory i płyny do nebulizacji, brak może w ciągu godzin wywołać zaostrzenie astmy lub POChP,
• neurologia/psychiatria – leki na padaczkę, ADHD, schizofrenię, nagłe odstawienie grozi napadami drgawkowymi lub psychozą,
• immunologia – immunoglobuliny dożylnie i podskórnie, ich brak zwiększa ryzyko ciężkich infekcji u osób z niedoborami odporności,
• ból przewlekły/onkologia – opioidy i plastry fentanylowe, bez nich pacjenci paliatywni narażeni są na silny ból przebijający.

Przeczytaj też: Braki w aptekach i mafia lekowa. O co chodzi? Farmaceuta wyjaśnia | Pacjenci

Co to znaczy dla pacjentów i kiedy reagować

1. Zrób rezerwę, ale z umiarkowaniem. Eksperci diabetologii i pulmonologii radzą trzymać zapas na 14 dni, nie więcej – nadmierny popyt pogłębia braki.
2. Zapytaj lekarza o zamiennik. Wiele preparatów ma równoważne odpowiedniki, które farmaceuta może wydać na tej samej recepcie, jeśli zawiera nazwę międzynarodową.
3. Nie ma leku w aptece? Poproś personel o zgłoszenie deficytu do GIF; inspektorat może ściągnąć preparat z innego województwa lub uruchomić import docelowy w ciągu kilku dni.

Objawy alarmowe wymagające natychmiastowej pomocy (dzwoń 112 lub jedź do SOR):

• cukier > 300 mg/dl lub ketony w moczu,
• nasilona duszność mimo inhalatora ratunkowego,
• drgawki, omdlenia, ostry ból przebijający.

Śledź aktualizacje. Lista jest odświeżana co dwa miesiące i dostępna w serwisie MZ oraz w większości aplikacji aptecznych.

Materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady medycznej.

Przeczytaj też: Ważne zmiany w aptekach. Nowa lista refundacji | Pacjenci