Problemy z jelitami i obniżony nastrój? To może być niedobór tej substancji
Deficyt tego hormonu może prowadzić do bezsenności oraz zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy nerwica lękowa, ale nie tylko. Niedobór tej substancji przyczynia się do zaburzeń pracy jelit, a także powoduje zwiększoną ochotę na słodycze. Ma również znaczący wpływ na libido.
O jakim hormonie mowa? Jakie są skutki jego niedoboru i nadmiaru? Wyjaśniamy.
Rola serotoniny w organizmie
Serotonina jest ważnym hormonem, który odpowiada głównie za nasz nastrój, sen i libido. Wpływa też na pracę jelit, krzepnięcie krwi oraz gęstość kości. Powstaje w mózgu, gdzie pełni swoje funkcje, jednak 95% serotoniny znajduje się w układzie pokarmowym i płytkach krwi.
Funkcje serotoniny:
- Uczestniczy w przesyłaniu impulsów między komórkami układu nerwowego.
- Wpływa na stany emocjonalne, wywiera korzystny wpływ na nastrój i pozwala odczuwać szczęście.
- Redukuje uczucie niepokoju i lęku.
- Wpływa na prawidłowe libido.
- Pomaga w utrzymaniu równowagi między temperaturą ciała i oddechem.
- Kontroluje prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.
- Bierze udział w procesach krzepnięcia krwi, przyspiesza gojenie się ran.
- Reguluje sen i czuwanie.
- Wpływa na apetyt.
Serotonina ma wpływ na prawidłowe libido, jednak jej nadmiar może skutkować trudnościami w osiągnięciu orgazmu. Taki skutek uboczny został zaobserwowany u pacjentów chorych na depresję, przyjmujących leki podnoszące poziom serotoniny w organizmie.
Ma to związek z relacją serotoniny z innym „hormonem szczęścia" - dopaminą. Kiedy poziom serotoniny wzrasta, poziom dopaminy spada. Z tego powodu przy wysokim poziomie serotoniny ochota na seks jest większa, jednak osiągnięcie orgazmu trudniejsze.
Jak wykupić receptę bez podania numeru PESEL? Tej formalności można uniknąć Labioplastyka i waginoplastyka - czym się różnią i dla kogo są przeznaczone? Lekarz wyjaśniaSerotonina a dopamina - jaki jest związek między nimi?
Dopamina to siostra serotoniny. Oba te związki współpracują ze sobą, aby utrzymać dobry nastrój i równowagę organizmu. Serotonina odpowiada za samopoczucie i wpływa na odczuwanie szczęścia. Z kolei dopamina działa motywująco i odpowiada za uczucie przyjemności. Oba związki regulują uczucie głodu: serotonina działa hamująco, a dopamina pobudzająco.
Funkcje dopaminy:
- Jest odpowiedzialna za koordynację ruchową i regulację napięcia mięśni.
- Wpływa na stan emocjonalny i relacje z innymi ludźmi.
- Motywuje do działania, działa na koncentrację i zapamiętywanie.
- Reguluje wydzielanie innych ważnych hormonów, np. prolaktyny.
- Zmniejsza ilość wydzielanej insuliny przez komórki beta w trzustce.
Neurony wydzielające dopaminę są aktywowane przez sytuacje „nagradzające”, czyli przyjemne dla naszego mózgu. Czynnikami pobudzającymi wzrost dopaminy są np. smaczne jedzenie, zakochanie się, seks, rozrywka, zakupy, gry hazardowe, czy używki. Substancje uzależniające, np. narkotyki zwiększają uwalnianie dopaminy, co wywołuje efekt pożądania danej substancji przez organizm, prowadząc do uzależnień.
Skutki niedoboru serotoniny
Wydzielanie serotoniny w organizmie może zostać zaburzone z powodu braku pewnych składników odżywczych, takich jak:
- witamina B6,
- witamina D,
- tryptofan (aminokwas obecny w jedzeniu).
Zdarza się również, że organizm nie jest w stanie odpowiednio gospodarować wytworzoną serotoniną. Dzieję się tak w sytuacji, kiedy w mózgu brakuje receptorów odbierających sygnały od serotoniny, lub receptory te działają niepoprawnie. Niedobór serotoniny może powodować różne dolegliwości, przede wszystkim o podłożu psychicznym.
Skutki niedoboru serotoniny:
- obniżony nastrój, spadek samooceny, przygnębienie i depresja,
- niepokój i stany lękowe,
- rozdrażnienie,
- napady agresji,
- problemy ze snem,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- bóle głowy,
- zwiększona ochota na słodycze,
- zaburzenia pracy jelit.
- Należy podkreślić, że każdy stres może prowadzić do różnych zaburzeń. Mój doktorat mówi o tym, że zaburzenia czynności przewodu pokarmowego związane są z brakiem serotoniny. Mamy dwa mózgi, jeden w głowie, a drugi w brzuchu i trzeba leczyć je oba - powiedziała w rozmowie dla Pacjentów dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości, diabetolog.
Do produkcji serotoniny w organizmie potrzebny jest tryptofan - aminokwas obecny w pożywieniu. Produkty bogate w tryptofan to między innymi:
- ser żółty,
- orzechy,
- banany,
- czekolada.
- Niektórzy pacjenci zajadają stres i ja jako lekarz często sięgam po leki pomagające poprawić nastrój. Stosuję leki z tzw. grupy SSRI, czyli leków, które podnoszą poziom serotoniny, tak zwanego hormonu szczęścia. Przy jego braku, najczęściej dochodzi do spożycia pewnych produktów bogatych w tryptofan. Jest to aminokwas, potrzebny do produkcji serotoniny w organizmie - podkreśliła dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly.
Zobacz też: Jeśli zobaczysz to na orzechach, lepiej uważaj. Dietetyk ostrzega, mało kto ma o tym pojęcie
Skutki nadmiaru serotoniny
Nie tylko niedobór, ale również nadmiar serotoniny może być bardzo szkodliwy dla naszego zdrowia. Zbyt wysoki poziom serotoniny w organizmie to najczęściej skutek nieprawidłowo przyjmowanych leków przeciwdepresyjnych lub stosowania substancji stymulujących obwodowy układ nerwowy, np. amfetaminy.
Nadmiar serotoniny może być także spowodowany obecnością w organizmie rakowiaków – guzów neuroendokrynnych, które wpływają na wzrost stężenia tego hormonu. Najczęściej pojawią się w jelicie cienkim, trzustce, wyrostku robaczkowym i okrężnicy.
Skutki nadmiaru serotoniny:
- silne, nieustępujące bóle głowy,
- dreszcze i drgawki,
- nudności i wymioty,
- biegunki,
- wzrost temperatury ciała,
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- arytmia,
- rozszerzenie źrenic,
- halucynacje.
Aby sprawdzić stężenie serotoniny w organizmie, wykonuje się badanie krwi lub moczu. Hormon ten cechuje się zmiennością dobową, dlatego należy zachowywać porę pobierania krwi. Przed pobraniem krwi trzeba odstawić niektóre leki, o czym pacjent powinien zostać poinformowany przez lekarza.
Źródła: pacjenci.pl. cefarm24.pl
Przeczytaj też:
Czy leki na trądzik mogą wywołać depresję? Dr hab. n. med. Grzegorz Opielak wyjaśnia (pacjenci.pl)
