Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Jelita

Jelita

Jelita – czym są i jakie pełnią funkcje?

Jelita to jedna z elementarnych części przewodu pokarmowego, niezbędna dla zapewnienia prawidłowego procesu trawienia. U człowieka jelita dzielą się na jelito grube i jelito cienkie. Jelito cienkie dzieli się na dwunastnicę, jelito czcze, oraz jelito kręte. Jelito grube z kolei dzieli się na kątnicę, wstępnicę, poprzecznicę, zstępicę, esicę, oraz odbytnicę, zakończoną odbytem. Jelito człowieka (oraz innych kręgowców) jest najdłuższym elementem przewodu pokarmowego.

Leczeniem chorób związanych z jelitami zajmuje się gastrolog (bardziej fachowa nazwa to gastroenterolog). Konsultantem krajowym w tej dziedzinie jest prof. dr hab. Jarosław Reguła, zaś w przypadku gastroenterologii dziecięcej – prof. dr hab. Mieczysława Czerwionka – Szaflarska.

Po czym poznać chore jelita? Kiedy iść do lekarza z jelitami?

Choroby jelit są w nowoczesnym społeczeństwie coraz powszechniejsze, na co wpływa przede wszystkim mała ilość snu, siedzący tryb życia, długotrwały stres oraz źle zbilansowana dieta. Choroby jelit mogą swoich źródeł upatrywać także w zażywaniu niektórych leków. Regularne badania profilaktyczne stanowią podstawę dla zachowania zdrowia.

Istnieje kilka alarmujących czynników, które powinny nakłonić nas do pilnej konsultacji z gastrologiem. Objawy chorych jelit to przede wszystkim krew w stolcu, częste zaparcia i biegunki, nieregularne wypróżnienia, bóle brzucha i wzdęcia, uczucie pełności w brzuchu i zaburzenia łaknienia, ale także ogólne osłabienie organizmu i znaczna, nagła utrata masy ciała.

Zdrowe jelita – jak o nie zadbać?

Skuteczna profilaktyka jest podstawą pozostawania w zdrowiu w większości przypadków. Dbanie o zdrowe jelita powinno odznaczać się holistycznym podejściem. Aktywność fizyczna i dobrze zbilansowana dieta to absolutna podstawa. To jednak nie wszystko. Warto postarać się o wyeliminowanie z naszego życia stres i używki, takie jak papierosy czy alkohol. Warto także zadbać o prawidłową higienę snu. 

Co jeść by zadbać o zdrowe jelita? Przede wszystkim należy pić dużo wody i spożywać dużo błonnika (kasze, otręby owsiane, pieczywo żytnie i razowe, ryż, czy płatki owsiane). Zdrowe jelita zapewnią nam także probiotyki, obecne w takich produktach jak kefir, kwaśne mleko, maślanka czy jogurt, oraz produkty kiszone. 

Pokaż więcej

Jakub Mauricz
15.09.2025 09:49 Jelita – nasz drugi mózg i tajemnica prawidłowego funkcjonowania organizmu

Czy wiesz, że stan Twoich jelit ma ogromny wpływ na nastrój, zdolność koncentracji, a nawet na to, jak radzisz sobie ze stresem? Coraz więcej badań potwierdza, że jelita są naszym "drugim mózgiem", a ich zdrowie jest nierozerwalnie związane z kondycją całego organizmu. Odczuwanie "motylków w brzuchu" podczas zakochania, czy też dolegliwości żołądkowe w stresujących chwilach, takich jak egzamin, to tylko niektóre z namacalnych dowodów tej niezwykłej relacji. Opowiedział nam o tym dietetyk Jakub Mauricz w programie „Zdrowo przegadane” na kanale Pacjenci.plJelita to nasz "drugi mózg", ściśle powiązany z układem nerwowym i naszym samopoczuciemWspółczesny styl życia, dieta i nadużywanie leków stanowią główne zagrożenie dla ich zdrowiaPrawidłowa suplementacja probiotykami i świadome nawyki żywieniowe mogą znacząco poprawić kondycję jelit

Jakub Mauricz
12.09.2025 10:43 Probiotyki i prebiotyki. Jak wybrać odpowiedni preparat? Wyjaśnia dietetyk

W obliczu rosnącej świadomości o znaczeniu mikrobiomu dla zdrowia, probiotyki i prebiotyki stały się nieodłącznym elementem wsparcia organizmu. Jednak rynek oferuje ogromną różnorodność produktów, co może przyprawić o zawrót głowy. Jak wybrać te właściwe i jak je stosować, by przyniosły oczekiwane korzyści? Dietetyk Jakub Mauricz, w rozmowie z Pacjenci.pl, rozwiewa wątpliwości i dostarcza praktycznych wskazówek dotyczących skutecznej probiotykoterapii.Wybór odpowiedniego probiotyku powinien być świadomy, ponieważ jego skuteczność jest "szczepozależna"Probiotyki są bezpieczne i mogą być stosowane od wczesnego dzieciństwa, a ich dawka terapeutyczna to zazwyczaj minimum 1 miliard CFUSkuteczna probiotykoterapia wymaga co najmniej 3-5 miesięcy stosowania, możliwe jest również stosowanie pulsacyjne i sezonowe dostosowanie szczepów

owoc wężowy
26.08.2025 11:50 Wygląda dziwnie? Przełam się i spróbuj – ten owoc jest doskonały dla serca i jelit

Niepozorna, łuskowata skórka odstrasza, ale pod nią kryje się chrupkie, aromatyczne wnętrze. Salaka – zwana „owocem wężowym” – dostarcza błonnika i cennych mikroelementów wspierających pracę serca oraz prawidłową perystaltykę jelit. Sprawdź, dlaczego warto się odważyć i jej spróbować.Już 1-2 owoce dziennie poprawiają trawienie i zapobiegają zaparciom Bogactwo potasu, magnezu i witamin C oraz E sprzyja zdrowiu układu krążenia 100 g salaki to zaledwie ok. 82 kcal i solidna porcja antyoksydantów

None
11.08.2025 18:36 Leptyna i ośrodek nagrody: Jak jedzenie wpływa na nasze zachowania i uzależnienia?

Dlaczego niektórzy ludzie nie potrafią przestać jeść, mimo że fizycznie są syci? Dr Tadeusz Oleszczuk, ginekolog położnik i naturopata, w rozmowie z serwisem Pacjenci.pl, rzuca światło na mechanizmy uzależnień pokarmowych, od cukru, przez rolę hormonu sytości do leptyny. Jak podał w rozmowie z serwisem Pacjenci.pl, leptyna powinna informować nas o sytości i motywować do ruchu, ale cukier skutecznie blokuje jej receptory, a fruktoza dodatkowo silnie pobudza ośrodek nagrody, prowadząc do błędnego koła uzależnienia.

None
11.08.2025 18:29 Antykoncepcja hormonalna u nastolatek: Czy to leczenie czy maskowanie problemu?

Wielu młodych kobiet doświadcza nieregularnych cykli menstruacyjnych, bolesnych miesiączek czy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Częstą reakcją lekarzy, jak podał w rozmowie z serwisem Pacjenci.pl dr Tadeusz Oleszczuk, jest przepisywanie antykoncepcji hormonalnej, aby "uregulować" cykle. Jednakże, jak ostrzega dr Oleszczuk, takie podejście leczy objawy, ale nie naprawia problemu u podstaw, a długotrwałe maskowanie może prowadzić do poważniejszych kłopotów w przyszłości, w tym z płodnością.

koktajl truskawkowy
06.08.2025 15:19 Dodaj to do truskawek i zmiksuj. Na jelita zadziała jak balsam

Sezon na truskawki powoli dobiega końca, więc to ostatni moment, by skorzystać z ich pełni smaku i wartości odżywczych. Te soczyste owoce to nie tylko raj dla podniebienia, ale i prawdziwa bomba zdrowotna. A jeśli połączysz je z jednym, niepozornym dodatkiem – twoje jelita będą ci wdzięczne. Taki koktajl działa niczym kojący balsam dla układu trawiennego i jest pyszną alternatywą dla sklepowych słodyczy.Truskawki wspierają układ krążenia, wątrobę i nerki, a przy tym są lekkostrawneSiemię lniane to źródło błonnika i kwasów omega-3 – działa łagodząco na przewód pokarmowyPołączenie tych dwóch składników daje koktajl idealny dla zdrowia jelit

napar z mniszka lekarskiego
02.08.2025 08:01 Ten napar to plaster dla naszych jelit. Lekarz mówi, jak działa

Problemy trawienne, wzdęcia, bóle brzucha, a nawet stany zapalne jelit to prawdziwa zmora naszych czasów. Coraz więcej osób cierpi z powodu zespołu jelita drażliwego, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego czy choroby Leśniowskiego-Crohna. Ich leczenie można wesprzeć także naturalnie, o czym warto wiedzieć. Jest taki napar, który został opracowany już ponad 40 lat temu przez naukowców szukających naturalnego sposobu na leczenie schorzeń jelitowych. Lekarz Marek Skoczylas porównuje go do  plastra na rany naszych jelit.

Dzięki temu odblokujesz spalanie tłuszczu
25.07.2025 08:14 Tak odblokujesz spalanie tłuszczu. Zjedz łyżkę na noc

Liczne właściwości zdrowotne imbiru sprawiają, że jest to jedna z najzdrowszych przypraw. Już niewielka dawka imbiru potrafi pomóc w trawieniu, zredukować wzdęcia, a nawet pomóc w relaksacji mięśni. Dzięki włączeniu imbiru do diety możesz znacząco pomóc organizmowi w spalaniu tłuszczu i, co więcej, wesprzeć odporność. 

Dodaj łyżkę do kefiru
24.07.2025 08:45 Dodaj łyżkę do kefiru i wypij na czczo. Oczyścisz jelita, oponka zniknie, boczki się zmniejszą

Proces odchudzania wcale łatwy nie jest, wymaga motywacji, zbilansowanej diety, liczenia kalorii i ruchu. Niektórzy, idąc na łatwiznę i przyjmując leki na odchudzanie, tylko sobie szkodzą - ich wpływ na zdrowie nie jest obojętny, a po odstawieniu zbędne kilogramy (i jeszcze więcej) szybko wracają. Są jednak preparaty, nazywane zdrowym Ozempikiem lub naturalnym Ozempikiem, które rzeczywiście podkręcają metabolizm i są przy tym turbo zdrowe. 

Maseczka z siemienia lnianego
23.07.2025 07:00 Siemię lniane lepsze niż drogie kosmetyki. Zbawienne dla skóry i włosów

Siemię lniane od wielu lat uważane jest za tzw. super food. Wskazane jest codzienne spożywanie ugotowanej wersji tej rośliny. To jednak nie wszystko bowiem wpływa zbawiennie nie tylko na układ trawienny, ale również na urodę. Wystarczy niewiele, a efekty totalnie cię zaskoczą.

kombucha
18.07.2025 05:45 Pij zamiast oranżady. Za te zdrowe bąbelki jelita ci podziękują

Lato rozgościło się na dobre, jest już bardzo ciepło, więc coraz chętniej sięgamy po coś zimnego do picia. Niestety, często wybieramy kolorowe, gazowane napoje, które – choć kuszące – zawierają mnóstwo cukru i sztucznych dodatków. A przecież istnieje zdrowsza, również musująca alternatywa, która nie tylko orzeźwia, ale i wspiera nasze zdrowie – zwłaszcza jelita. To kombucha – napój, który może zrewolucjonizować twoje letnie nawyki.Kombucha to naturalny napój probiotyczny – wzmacnia jelita i odporność Jest lekko gazowana, więc może zastąpić oranżadę czy colę Ten napój zrobisz nawet samodzielnie w domu – to prostsze, niż myślisz

puszka
15.07.2025 10:11 Lubisz energetyki? Oto jak wykańczają twoje zdrowie - możesz mieć nawet myśli samobójcze

Wybierasz się w dłuższą drogę i do samochodu zabierasz małą, kolorową puszkę? To jeszcze nie jest najgorzej. Ale jeśli sięgasz po napoje energetyczne częściej, bo ci smakują, bo czujesz, że pobudzają cię do działania, uważaj – możesz sobie zaszkodzić.Energetyki mogą prowadzić nie tylko do bólów głowy, wzrostu ciśnienia krwi i problemów z sercem, ale – jak pokazują badania – także do uszkodzenia jelit i depresji.Energetyki mogą chwilowo dodawać energii, ale niosą ze sobą poważne skutki zdrowotne Regularne picie zwiększa ryzyko depresji, problemów z sercem i układem nerwowym Niektóre objawy mogą pojawić się szybciej, niż się spodziewasz – nawet po jednej puszce dziennie

dwie szklanki kefiru na stole
25.06.2025 07:47 Turbodoładowanie dla jelit. Wypij na noc, wstaniesz z płaskim brzuchem

Szukasz napoju, który przyspieszy trawienie, wyciszy nerwy i sprawi, że obudzisz się z z płaskim brzuchem? Dobrze się składa. Takie właściwości ma uwielbiany w Polsce kefir. Pij go wieczorem, a szybko zauważysz efekty w postaci płaskiego brzucha, lepszej odporności i samopoczucia.Kefir zawiera wiele probiotykówPobudza pracę jelit i zapobiega wzdęciomKefir wpływa pozytywnie również na mózg

Biegunki po kawie
24.06.2025 08:41 Po kawie biegniesz do WC? Lekarz mówi, co to znaczy

Poranna kawa to dla wielu osób nie tylko niezbędny zastrzyk pobudzenia, ale też niezbędny rytuał. Filiżanka aromatycznego napoju rozgrzewa, dodaje energii i chęci do działania. Niestety dla niektórych wiąże się z dość kłopotliwym skutkiem ubocznym – natychmiastową potrzebą skorzystania z WC.Głównym składnikiem odpowiedzialnym za przeczyszczający efekt kawy jest kofeina Za pobudzenie pracy jelit odpowiadają też inne związki zawarte w kawie, w tym kwas chlorogenowy Zanim całkiem zrezygnujesz z picia kawy, możesz wypróbować sposoby zalecane przez lekarza 

Wymiata złogi z jelit
24.06.2025 05:45 Odkurzacz na złogi w jelitach. Dodaj do kefiru i zapomnij o zaparciach

Zaburzenia pracy jelit, w tym zaparcia, to problem, który dotyka coraz więcej osób. Siedzący tryb życia, dieta uboga w błonnik oraz przewlekły stres to czynniki, które sprzyjają odkładaniu się resztek pokarmowych w przewodzie pokarmowym. Istnieje jednak prosty, naturalny sposób na wspomaganie procesów trawiennych.Siemię lniane w połączeniu z kefirem działa jak naturalny środek oczyszczający jelita  Regularne spożywanie tej mieszanki wspomaga perystaltykę i łagodzi zaparcia bez chemicznych środków przeczyszczających To prosta, bezpieczna i skuteczna metoda na wsparcie zdrowia układu pokarmowego

Babka płesznik
18.06.2025 18:30 To niepozorne ziarenko działa jak miotełka dla jelit. Przebija nawet siemię lniane

W świecie naturalnych sposobów na zdrowe trawienie i oczyszczanie organizmu siemię lniane od lat króluje jako złoty standard. Ale coraz częściej na jego miejsce wskakuje coś jeszcze skuteczniejszego – niepozorne ziarenko, które zyskuje coraz większą popularność wśród dietetyków i entuzjastów zdrowego stylu życia. Mowa o babce płesznik – roślinie, której nasiona potrafią zdziałać cuda dla naszych jelit. Nasiona babki płesznik idealnie sprawdzą się dla osób cierpiących na dolegliwości żołądkoweBabka płesznik zawiera mnóstwo rozpuszczalnego błonnika, który wspiera perystaltykę jelit i utrzymuje uczucie sytościRegularne stosowanie babki płesznik reguluje wypróżnienia, a także wspomaga obniżenie poziomu cholesterolu i cukru we krwi

Owoce na lepszy wzrok
16.06.2025 13:42 Owoce na lepszy wzrok i zdrowe jelita. W sklepie warte fortunę, ale możesz zdobyć je za darmo

Okres wakacji to raj pod względem owoców i warzyw. Wszystko smakuje zdecydowanie lepiej, a przy okazji może się okazać, że jest też remedium na problemy zdrowotne. Szczególnie jeden owoc zasługuje na naszą uwagę. Do tego możesz go dostać zupełnie za darmo. O czym mowa?Owoce z największą ilością witamin i minerałówProzdrowotne właściwości polskich owocówGdzie możesz je dostać za darmo?

Jelita kochają ten napój
03.06.2025 08:13 Jelita kochają ten napój. Piję go od tygodnia każdego dnia i już czuję różnicę

Zdrowe jelita są ważniejsze, niż mogłoby się nam wydawać. W końcu to nie tylko brak różnorodnych problemów żołądkowych, ale też niższe ryzyko zachorowania na poważne choroby – np. raka jelita grubego. Postanowiłam więc zadbać o zdrowie jelit i każdego dnia wypijam szklankę tego napoju. Robię to od tygodnia, a już widzę różnicę. 

„Niegroźne grzeszki” rujnują jelita. Dietetyczka mówi wprost czego unikać
25.05.2025 08:20 „Niegroźne grzeszki” rujnują jelita. Dietetyczka mówi wprost czego unikać

Dolegliwości jelitowe to częsty problem. Borykają się z nim i ci młodzi, ale i ci starsi. Dietetyczka Joanna Zielewska uważa, że naszym największym problemem są "niegroźne grzeszki". Czego należy się wystrzegać, by uniknąć problemów z jelitami? Odpowiadamy.

ziemniaki
23.05.2025 09:15 Pestycydy w ziemniakach. Przebadano kartofle z Lidla i z Biedronki

Mamy sezon na młode ziemniaki, więc choć nie są tanie, kupujemy je chętnie i często. Warto jednak wiedzieć, że takie młode i pyszne kartofelki wcale nie muszą być zdrowe. Mogą zawierać środki ochrony roślin. Fundacja Pro-Test przeprowadziła na warzywach z dwóch najpopularniejszych polskich dyskontów. Co wyszło z badań?

To warzywo wymiata złogi z jelit
14.05.2025 21:46 To warzywo wymiata złogi z jelit jak miotła. Działa cuda

Choroby związane z niedrożnością jelit to coraz częstsza przypadłość Polaków, nie wspominając już o zaparciach, które potrafią uprzykrzyć życie, a zdarzają się bardzo często. Niezdrowe, przetworzone jedzenie, cukry proste i spore ilości mięsa, mamy głównych winowajców. Taka dieta sprawia, że w jelitach odkładają się resztki jedzenia, które czasem zaczynają gnić. To z kolei prowadzi to nieprzyjemnych konsekwencji. Jak temu zapobiec? Okazuje się, że jedno z naszych rodzimych warzyw działa cuda. Jak wykorzystać je w codziennej diecie?

topinambur
29.04.2025 07:00 Topinambur – świetny na jelita i dla cukrzyków. Zapomniana roślina zastępuje ziemniaki

Smakuje jak słonecznik, jest kremowy, aż rozpływa się w ustach. Z powodzeniem może zastąpić na talerzu – nudne już – ziemniaki, a jeśli chodzi o właściwości zdrowotne – z pewnością je przewyższa! Topinambur dostępny jest w wielu sklepach, czas więc wreszcie go odkryć.Skorzysta na tym nie tylko Twoje podniebienie, ale także zdrowie. Ma mnóstwo błonnika, w tym  inuliny, która dba o dobry stan bakterii jelitowych, pomaga także w normalizowaniu glikemii poposiłkowej i profilu lipidowego.

wzdęcia - przyczyny
14.04.2025 15:11 Wzdęcia nie zawsze biorą się z diety. Ich przyczyna może leżeć gdzie indziej

Gdy w brzuchu zbierają się gazy, ból bywa nieznośny. Do tego dochodzi dyskomfort związany z tym, że obwód w talii się powiększa, a ubranie zaczyna nas cisnąć. Przyczyn takiego stanu rzeczy upatrujemy zwykle we wzdymających pokarmach, ewentualnie – w braku ruchu.Jednak przyczyna wzdęć może mieć zupełnie inne podłoże. Jeśli nie ustąpią po modyfikacji diety, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać pogłębioną diagnostykę. 

Fermentują i gniją w jelitach
08.04.2025 07:50 Gniją i fermentują w jelitach tygodniami. Nigdy nie łącz ze sobą tych składników

Niedzielny obiad z rodziną. Na stole stoją napoje, obiad dochodzi w garnku, w piekarniku coś się piecze, a domownicy już zbierają się wokół stołu. Nikt jeszcze nie podejrzewa, że niektóre z potraw będą miały swoje przykre konsekwencje. Mało kto bowiem wie, że niektórych składników się ze sobą nie łączy. Od lat przecież gościły na polskich stołach.

Kiszonki, kiszone ogórki
25.02.2025 08:40 Działa jak balsam na jelita. Wymiata złogi, wspiera rozwój mikrobioty. Po prostu cudo

Jelita to drugi mózg - to stwierdzenie jest jak najbardziej prawdziwe. To właśnie w nich mieszkają dobre i złe bakterie, które odpowiadają za odporność, a dodatkowo - w jelitach wchłaniane są niektóre witaminy i minerały. Ale to nie wszystko, bo problemy z jelitami mogą powodować nawet bóle pleców. Jeśli zastanawiacie się, jak wspomóc jelita w ich pracy, mamy dla was gotową odpowiedź. Ten produkt to balsam dla jelit! Przeciwdziała zaparciom, wspiera pracę dobrych bakterii w jelitach, a do tego smakuje wyśmienicie. 

Objawy nowotworu na polikach
21.02.2025 08:20 Ten objaw nowotworu pojawia się na twarzy. Widać zwłaszcza po policzkach

Objawy nowotworów wcale nie muszą być oczywiste, czasem pojawiają się nagle i w zaskakujących miejscach. Ten rodzaj raka daje objawy na polikach. Ciężko to przeoczyć, ale równie łatwo zbagatelizować. Lepiej sprawdź, czy nie czai się w twoim organizmie.

Herbata oolong - właściwości
23.01.2025 10:56 Ta herbata obniża cukier i działa przeciwzapalnie. Jest nawet lepsza niż zielona

Herbata to jeden z najpopularniejszych napojów, po który wielu z nas sięga codziennie. Zawiera sporo cennych dla zdrowia właściwości, jednak tu wiele zależy od rodzaju herbaty. Powszechnie uważa się, że najzdrowszą jest herbata zielona.A oolong? Jest rzadziej wybierana, a niesłusznie. Pod względem fermentacji znajduje się pomiędzy herbatą czarną a zieloną, a wyróżnia się subtelnym smakiem i godnym zainteresowania wpływem na zdrowie. Działa przeciwzapalnie, pomaga regulować poziom cukru we krwi, dba również o nasze jelita.

Złogi pokarmowe w jelitach
01.01.2025 13:34 Powodują zaparcia i niszczą jelita. Jak usunąć złogi pokarmowe?

Złogi pokarmowe to nagromadzone w jelitach resztki niestrawionego pokarmu, które z czasem mogą twardnieć i tworzyć tzw. kamienie kałowe. Ich obecność zaburza funkcjonowanie układu trawiennego i może powodować wiele nieprzyjemnych objawów. Jak je skutecznie usunąć i zapobiegać ich powstawaniu?Przedłużająca się obecność złogów kałowych w jelitach może prowadzić do rozmaitych problemów zdrowotnych, takich jak przewlekłe zaparcia, bóle brzucha, wzdęcia, a w skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie ścian jelit.