To przełomowe odkrycie. Naukowcy wycięli HIV z komórek odpornościowych
Zespół naukowców z Uniwersytetu Amsterdamskiego wyeliminował wirusa HIV z komórek odpornościowych z wykorzystaniem technologii edycji genów CRISPR. Niebywałe osiągnięcie to krok w kierunku opracowania skutecznego leku przeciw wirusowi. Jednak droga wciąż jest długa.
• Naukowcy z Amsterdamu użyli technologii CRISPR, by usunąć HIV z zainfekowanych komórek odpornościowych
• Choć badania są obiecujące, metoda jest na bardzo wczesnym etapie i wymaga wielu lat testów, zanim stanie się realną terapią
• Obecne leczenie HIV pozwala chorym żyć długo i zdrowo — a dzięki PrEP możliwe jest też skuteczne zapobieganie nowym zakażeniom
Technologia nagrodzona Noblem
CRISPR to innowacyjna technologia edycji genów, która działa jak mikroskopijne nożyczki – przecina DNA w konkretnych miejscach, pozwalając usuwać lub dezaktywować niepożądane fragmenty materiału genetycznego. Choć pierwotnie odkryta w bakteriach jako mechanizm obronny przed wirusami, dziś znajduje zastosowanie m.in. w terapii genowej i onkologii.
W przypadku wirusa HIV CRISPR daje nadzieję na coś, co do tej pory było niemożliwe: trwałe usunięcie zainfekowanego materiału genetycznego z komórek odpornościowych. To oznacza, że zamiast hamować wirusa – jak robią to obecne leki – moglibyśmy go całkowicie wyeliminować.
Przełomowe badanie
Naukowcy z Uniwersytetu Amsterdamskiego zaprezentowali swoje wstępne wyniki na prestiżowej konferencji medycznej ECCMID 2024. Dzięki zastosowaniu CRISPR udało im się „wyciąć” HIV z DNA zainfekowanych komórek w warunkach laboratoryjnych. To tzw. dowód koncepcji, czyli pokazanie, że pomysł jest realny.
Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi. Potrzebne są lata badań, by sprawdzić bezpieczeństwo i skuteczność tej metody w całym organizmie, nie tylko w probówce. Dodatkowo istnieją obawy dotyczące tzw. efektów ubocznych poza miejscem działania – CRISPR może bowiem wpływać też na inne geny.
Przeczytaj też: Wirus HIV - wywiad z ekspertem. Objawy, jak można się zarazić, szczepionka, HIV a AIDS
Leczenie HIV obecnie
Obecnie osoby żyjące z HIV stosują terapię antyretrowirusową, która blokuje namnażanie się wirusa i pozwala prowadzić normalne życie. Jednak leki te nie eliminują wirusa całkowicie – pozostaje on w uśpionej formie w organizmie i może się ponownie uaktywnić, jeśli leczenie zostanie przerwane.
Jak podkreślają eksperci, mimo że na przełom w leczeniu HIV musimy jeszcze poczekać, już teraz mamy do dyspozycji skuteczne narzędzia, by kontrolować epidemię — w tym leczenie antyretrowirusowe oraz profilaktykę PrEP (polega na przyjmowaniu leków antyretrowirusowych przez osoby niezakażone HIV w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia się wirusem).
Przeczytaj też: Z HIV można normalnie żyć. Wystarczy się badać i leczyć
Źródło: bbc.com
