Zarażonych jest większość z nas. Wirus szczególnie groźny w ciąży i przy obniżonej odporności
Zakażenie tym wirusem może nie dawać żadnych objawów u większości ludzi. Nie oznacza to jednak, że jest zupełnie niegroźny. Gdy raz dostanie się do organizmu, zostaje w nim na zawsze – w stanie uśpienia.
Problem pojawia się, gdy aktywuje się w niewłaściwym momencie. Cytomegalowirus, bo o nim mowa, zagraża zwłaszcza kobietom w ciąży i osobom z osłabionym układem odpornościowym.
Czym jest cytomegalowirus?
HCMV (ludzki cytomegalowirus) należy do tej samej rodziny wirusów co opryszczka czy ospa wietrzna – tzw. herpeswirusów. Wszystkie te wirusy mają jedną wspólną cechę: po zakażeniu pozostają w organizmie na zawsze. Potrafią "zamrozić się" w komórkach i przez lata nie dawać żadnych objawów. Z różnych szacunków wynika, że HCMV nosi w sobie 80-100 proc. dorosłych Polaków, z czego większość nawet o tym nie wie.
„Wirus HSV, czyli wirus opryszczki pospolitej, należy do rodziny herpeswirusów, które powodują zakażenia latentne. Oznacza to, że po zakażeniu którymkolwiek z wirusów z tej rodziny, m.in. wirusem HSV, wirusem ospy wietrznej, EBV czy cytomegalii, patogen pozostaje już na zawsze w organizmie. Ukrywa się w różnych miejscach: w układzie nerwowym albo w limfocytach B”– powiedziała w rozmowie z WP abcZdrowie immunolog i wirusolog prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z UMCS w Lublinie.
Przeczytaj też: Lawinowy wzrost zakażeń w Polsce. Lekarze ostrzegają przed tym wirusem
Budzisz się w środku nocy? To znak od organizmu. Lekarz wyjawia, co oznacza Tyle osób w Polsce leczy się psychiatrycznie. Jedno zaburzenie jest wyjątkowo alarmująceJakie objawy daje cytomegalia?
U osób ogólnie zdrowych zakażenie cytomegalia zwykle przebiega bezobjawowo lub przypomina łagodne przeziębienie. Może pojawić się:
- gorączka,
- osłabienie,
- bóle mięśni,
- czasem powiększenie węzłów chłonnych.
Jednak u osób z obniżoną odpornością (np. pacjentów po przeszczepach, chorych na HIV) wirus może zaatakować narządy wewnętrzne – siatkówkę oka, wątrobę, płuca, a nawet mózg.
Szczególne zagrożenie stanowi natomiast dla kobiet w ciąży, ponieważ może przeniknąć przez łożysko i uszkodzić rozwijający się układ nerwowy dziecka. Wrodzona cytomegalia może prowadzić m.in. do niedosłuchu, uszkodzeń wzroku, małogłowia, żółtaczki, a nawet niepełnosprawności intelektualnej.
Przeczytaj też: Cytomegalia u noworodka
Uśpiony, ale nie martwy
Cytomegalowirus to mistrz przetrwania. Wnika do komórek i pozostaje w nich w stanie uśpienia, a jego materiał genetyczny potrafi „przykleić się” do naszych chromosomów. Dzięki temu może przetrwać w organizmie przez całe życie i okresowo się uaktywniać, zwykle w momentach osłabienia odporności. Wtedy może dojść do nawrotu objawów lub zakażenia innych osób.
Ten wirus potrafi infekować różne typy komórek – od nabłonkowych, przez komórki układu odpornościowego, aż po komórki nerwowe. To tłumaczy, dlaczego cytomegalia może mieć tak szerokie spektrum objawów i skutków – zwłaszcza w przypadku zakażeń wrodzonych. Właśnie ta zdolność do ukrywania się i „czekania” sprawia, że cytomegalowirus jest tak trudnym przeciwnikiem w medycynie.
Przeczytaj też: Tak przebiega ospa u niemowląt. Mogą pojawić się groźne powikłania
Cytomegalia – leczenie
Niestety, nie ma sposobu, by całkowicie usunąć wirusa z organizmu. Dostępne leki przeciwwirusowe działają jedynie na aktywną postać HCMV – nie eliminują wirusa w stanie uśpienia. Dlatego tak ważne jest monitorowanie zakażeń u osób z grup ryzyka i prowadzenie badań nad nowymi metodami leczenia.
U pacjentów wysokiego ryzyka stosuje się leki takie jak gancyklowir, walgancyklowir czy foskarnet – są one skuteczne, ale obciążone ryzykiem działań niepożądanych, dlatego ich stosowanie wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego. Trwają też prace nad szczepionką przeciw cytomegalii, która mogłaby znacząco zmniejszyć ryzyko zakażeń u kobiet planujących ciążę oraz osób z osłabioną odpornością.
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19116696/, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27403100/, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21087108/
