Bezpieczny powrót do szkoły. Jaki plecak wybrać i jak zadbać o kręgosłup dziecka?

Pierwszy dzwonek tuż-tuż, a wraz z nim decyzje o plecaku, biurku, krześle i butach. Od tych wyborów zależy komfort i zdrowie dziecka – zwłaszcza kręgosłupa i stóp. Sprawdzamy, co naprawdę ma znaczenie i ile powinien ważyć szkolny plecak.
- Plecak z zawartością: najlepiej 10–15% masy ciała (w klasach 1–3 bliżej 10%).
- Szerokie, regulowane szelki, pas piersiowy i elementy odblaskowe zwiększają bezpieczeństwo i komfort.
- Ergonomia w domu + codzienny ruch (min. 60 minut) ograniczają ryzyko problemów z postawą.
Profilaktyka jest bardzo ważna
Zaburzenia układu ruchu u dzieci nie biorą się znikąd: to wypadkowa zbyt długiego siedzenia, braków ruchu, źle dobranego wyposażenia i nawyków (np. pochylania się nad ekranem). Eksperci zwracają uwagę, że wady postawy – dotyczące najczęściej kręgosłupa, stóp i kolan – są częste w wieku szkolnym. Dobra wiadomość? Ryzyko możemy ograniczyć w domu: uważnym doborem plecaka i mebli, organizacją dnia oraz kontrolą czasu ekranowego. Profilaktyka zaczyna się w codziennych, drobnych decyzjach. Przeczytaj: Co drugi uczeń ma to w plecaku. Ministra Zdrowia: „To rzeczywiście plaga”
- Głównym powodem wad postawy u dzieci jest ograniczenie aktywności fizycznej i siedzący tryb życia. Na postawę ciała niekorzystnie wpływają również nadwaga i otyłość, a także nieprawidłowe nawyki podczas odrabiania lekcji czy spędzania wolnego czasu – zaznacza dr Justyna Bloda, fizjoterapeutka pediatryczna, cytowana przez NFZ.
Szkolny plecak - co mówią wytyczne?
Ile powinien ważyć plecak?
- Przyjęta zasada: maksymalnie 10–15% masy ciała dziecka. Dla młodszych uczniów i drobnych dzieci celuj w dolną granicę.
- W praktyce oznacza to, że uczeń ważący 30 kg powinien nosić do ok. 3 kg, a przy 40 kg – do ok. 4 kg.
- Warto zwracać uwagę także na wagę „pustego” plecaka: w klasach 1–3 najlepiej do 1–1,2 kg.

Jaki plecak dla dziecka? Kluczowe cechy
- Szerokie, regulowane szelki (min. 4–5 cm), miękko wyściełane; zapięcie piersiowe, a w plecakach dla starszych – pas biodrowy odciążający barki.
- Usztywniony panel pleców i anatomiczny kształt przylegający do kręgosłupa.
- Kilka komór – cięższe książki można ułożyć najbliżej pleców.
- Elementy odblaskowe i materiał odporny na deszcz; praktyczne są uchwyty do trzymania w ręce.
- Tornister na kółkach? Dobra opcja na płaskiej drodze do szkoły, ale bywa niewygodna na schodach i w tłoku.

"Mądry" plecak - pakuj z głową
- Dobierz i wyreguluj plecak: górna krawędź na wysokości barków, dół nie niżej niż talia. Zawsze noś na obu ramionach; dopnij pas piersiowy i – jeśli jest – biodrowy.
- Pakuj mądrze: najcięższe podręczniki przy plecach, drobiazgi dalej; zostaw część książek w szkole, jeśli to możliwe.
- Kontroluj wagę „na co dzień”: raz w tygodniu zważ plecak z zawartością; usuń zbędne rzeczy (zabawki, dodatkowe piórniki).
- Ruszaj się: zapisz dziecko na zajęcia ruchowe, wspieraj aktywne dojście do szkoły (chodzenie, hulajnoga – w kasku).
Źródło: NFZ, Pacjenci.pl





































