Białko C-reaktywne (CRP) – kto powinien wykonać badanie CRP

Białko C-reaktywne (CRP) – co to jest CRP

Białko C-reaktywne jest nieswoistym markerem stanu zapalnego. Określa się je glikoproteiną, która zbudowana jest z pięciu takich samych podjednostek. Białko CRP zaliczane jest do białek ostrej fazy i jest jedną z odpowiedzi odpornościowej organizmu. CRP wytwarzane jest przez wątrobę oraz w mniejszej ilości przez monocyty, limfocyty, blaszkę miażdżycową, komórki nerwowe.

Organizm produkuje białko CRP w trakcie trwania procesu stanu zapalnego – przede wszystkim pod wpływem interleukiny 6 (IL-6), ale także w mniejszym stopniu interleukiny 1β (IL-1β) i czynnika martwicy nowotworowej α (TNF-α). Kiedy pod wpływem ostrego stanu zapalnego stężenie IL-6 rośnie wówczas wątroba zaczyna produkować białko C-reaktywne, którego stężenie we krwi gwałtownie wzrasta. Poziom białka CRP zaczyna wzrastać od 4 do 6 godzin po rozpoczęciu stanu zapalnego i osiąga szczyt po około 1 do 2 dni.

Jaka jest rola białka CRP w organizmie? Białko C-reaktywne wiąże się z antygenami w drobnoustrojach, pozwala na ich rozpoznanie i usuwa je przez układ odpornościowy. Białko C-reaktywne nie posiada jedynie właściwości prozapalnych ale i przeciwzapalne. CRP uwalnia cytokiny przeciwzapalne, np. interleukinę 10 (IL- 10), kiedy jest częścią procesu gojenia się ran i naprawy komórek. 

Na wynik stężenia białka C-reaktywnego ma wpływ wiek, rasa, płeć, aktywność fizyczne i inne zmienne. Warto wiedzieć, że wyniki białka CRP mogą też zaburzyć niesteroidowe leki przeciwzapalne czy chociażby statyny i fibraty. Co więcej – przyjmowanie suplementów z magnezem może zaniżać wyniki badania CRP.

Białko C-reaktywne (CRP) – na czym polega badanie

Badanie białka C-reaktywnego polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Pacjent powinien zgłosić się na badanie na czczo, a ostatni posiłek powinien być zjedzony minimum osiem godzin przed badaniem. Na wyniki badania krwi na białko C-reaktywne zwykle czeka się 1-2 dni.

Norma dla białka CRP zazwyczaj wynosi 10 mg/l u osób zdrowych, jednak normy mogą się różnić w zależności od laboratorium, w którym wykonuje się badanie. Jeśli u pacjenta białko C-reaktywne wynosi więcej niż 10 mg/l, może to informować o toczącym się stanie zapalnym w organizmie. W laboratoriach białko CRP oznacza się za pomocą metod immunonefelometrycznych, immunoturbidymetrycznych lub immunoenzymatycznych takich jak ELISA.

Białko C-reaktywne (CRP) – kto powinien wykonać badanie

Badanie białka C-reaktywnego powinny wykonać osoby, które mogły doznać przewlekłego lub ostrego stanu zapalnego i uszkodzenia tkanek. Badanie białka CRP wskazane jest w chorobach i stanach organizmu takich jak ostre zapalenie trzustki, zawał mięśnia sercowego, wysoka gorączka, nowotwór, choroby autoagresywne, zakażenia wirusowe i bakteryjne, zapalenie jelit, zaburzenia snu, otyłość, cukrzyca, przewlekły stres a także zaburzenia psychiczne.

Warto wiedzieć, że badanie białka C-reaktywnego służy także do monitorowania procesu zapalnego już w trakcie podjętego leczenia. Ma to zastosowanie zwłaszcza w chorobach reumatycznych.