Jak wygląda diagnostyka choroby afektywnej dwubiegunowej? Odpowiada psychiatra
Udając się na pierwszą wizytę do psychiatry lub psychologa, wielu osobom wydaje się, że od razu dowiedzą się, co im dolega. W tej grupie są również osoby podejrzewające u siebie chorobę afektywną dwubiegunową. Jednak sposób diagnozowania choroby, wymaga czasu. Dlaczego? Na to pytania odpowiada psychiatra lek.med. Adam Bełda.
Choroba afektywna dwubiegunowa – co to za choroba?
Choroba afektywna dwubiegunowa, jak wskazuje nazwa, jest jedną z chorób afektywnych:
– Klasyczny podział chorób afektywnych obejmuje chorobę afektywną jedno i dwu – biegunową. Choroba afektywna jednobiegunowa charakteryzuje się regularnie nawracającymi depresjami, kiedy pojawiają się epizody obniżonego nastroju. W chorobie afektywnej dwubiegunowej, oprócz epizodów depresyjnych mamy także epizody innego rodzaju. Wyróżnia się trzy głównie epizody: maniakalne, hipomaniakalne i depresyjne – mówi w rozmowie z Pacjentami lek. psychiatra Adam Bełda.
Rozpoznanie ChAD wymaga czasu
Diagnoza, zarówno w pracy psychologa, jak i psychiatry, jest niezbędnym etapem, bez którego niemożliwe jest uzyskanie całościowego obrazu danej osoby. W przypadku zaburzeń psychicznych, takich jak m.in. choroba afektywna dwubiegunowa, jedna wizyta u specjalisty przeważnie nie wystarczy, by stwierdzić, czy dana osoba ma tę chorobę, czy też nie:
– Bardzo często jedna wizyta pacjenta jest niewystarczająca, aby być w stanie jednoznacznie stwierdzić co się dzieje. Istnieją tendencje, zwłaszcza na prywatnym rynku, aby jak najszybciej postawić diagnozę, ponieważ opóźnienie w leczeniu wiąże się z większymi kosztami dla pacjenta. Moim zdaniem warto jednak poświęcić trochę więcej czasu na diagnozę, aby zapobiec pomyłkom diagnostycznym – tłumaczy lek. med. Adam Bełda, psychiatra.
Rozpoznanie choroby afektywnej dwubiegunowej to trudne zadanie. By móc stwierdzić jej występowanie, konieczna jest obserwacja pacjenta, zebranie wywiadu i wielospecjalistyczna ocena. Przeważnie nie ma też jednoznacznego testu, po zrobieniu którego można stwierdzić ChaD:
– Musimy dopytać pacjenta o jego nastrój, jak zmieniał się w przeciągu ostatniego czasu i na tle całego jego życia oraz czy zmiany były z czymś powiązane. Przydatne jest też badanie psychologiczne. Istnieją proste kwestionariusze, jednak są są tylko narzędzia przesiewowe, które mogą nadać pewien kierunek myślenia. Uważa się, że choroba dwubiegunowa rozpoznawana jest zbyt rzadko, a statystyki są nieco zaniżone – mówi ekspert.
Utrudnieniem jest również to, że chorobę afektywną dwubiegunową trudno odróżnić od choroby afektywnej jednobiegunowej: – Dzieje się tak między innymi dlatego, że choroba dwubiegunowa i jednobiegunowa różnią się od siebie tak naprawdę obecnością epizodów innych niż depresyjne, a epizody inne niż depresyjne bardzo często nie są pierwszymi objawami ChaD.
Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej zależą od jednego z trzech epizodów
– W chorobie afektywnej dwubiegunowej wyróżniamy trzy podstawowe epizody: epizod depresyjny, maniakalny i hipomaniakalny. Do tego mamy jeszcze epizody mieszane, gdzie objawy depresyjne i maniakalne są obecne jednocześnie w różnych proporcjach. Możemy wyodrębnić epizod mieszany depresyjny oraz epizod mieszany maniakalny – mówi Pacjentom lek. med. Adam Bełda, psychiatra.
Objawami epizodu depresyjnego są:
• obniżenie nastroju,
• spadek energii,
• zmęczenie,
• brak motywacji,
• anhedonia,
• zaburzenia aptetytu,
• zaburzenia koncentracji.
Objawami epizodu maniakalnego są:
• nadmierna gadatliwość,
• podwyższony nastrój,
• gonitwa myśli,
• dużo energii.
Epizody hipomaniakalne mają podobne objawy co epizody maniakalny, lecz są łagodniejsze. W przebiegu ChAD występuje także epizod mieszany, objawiający się jednoczesnym występowaniem manii i depresji.
Jeśli zauważyłeś u siebie te objawy, zgłoś się do lekarza. Psychiatra Cię wysłucha, nie będzie osądzał.
