Komu przysługuje dodatkowe 500 zł z ZUS?
Jakie kryteria należy spełniać, aby wystąpić do ZUS o dodatek nazwany „500+ dla niepełnosprawnych”? Znów pojawiły się niejasności, komu się należy.
Przyznawany jest od 1 października 2019 roku. Ponad 388 tys. osób z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, co miesiąc dostawała go z ZUS. Rozróżnienie pojęć niepełnosprawności i niezdolności do samodzielnej egzystencji w dalszym ciągu wielu osobom stwarza spory kłopot. Jakie kryteria należy spełniać, aby móc ubiegać się o dodatek potocznie nazywany „500+ dla niepełnosprawnych”?
Średnia kwota dodatku „500+ dla niepełnosprawnych”
W 2022 roku dodatek otrzymywało 388 300 osób, w 2021 roku - 387 400 osób. Średnia kwota comiesięcznej wypłaty to 461,96 zł (w 2021 roku było to 455 zł). Wśród osób, którym przysługuje świadczenie uzupełniające, dominują seniorzy 80+. Stanowią oni 29,5% całej grupy objętej dodatkowym „500+”. Kobiety stanowią 60,6% wszystkich osób otrzymujących świadczenie uzupełniające, natomiast mężczyźni – 39,4%.
Osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji - co to oznacza?
Niepełnosprawność i niezdolność do samodzielnej egzystencji często są ze sobą mylone, ale również jednakowo traktowane. Jednakże różnice między nimi są dość znaczące i warto się z nimi zapoznać przed złożeniem wniosku o świadczenie potocznie nazywane „500+ dla niepełnosprawnych”.
Jak wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku, niezdolność do samodzielnej egzystencji przyznawane jest osobie, która nie tylko nie może pracować, ale także potrzebuje pomocy drugiej osoby w najprostszych czynnościach życiowych. Oznacza to, że opiekun musi nie tylko robić zakupy i przygotowywać posiłki, ale również karmić swojego podopiecznego.
Rzeczniczka tłumaczy, że osoba, którą uznaje się za niezdolną do samodzielnej egzystencji to m.in. taka, która wymaga pomocy opiekuna w takich aspektach, jak między innymi:
- codzienna higiena,
- poruszanie się,
- prowadzenie gospodarstwa domowego,
- proces leczenia,
- rehabilitacja,
- edukacja,
- praktycznie wszystkie kontakty z otoczeniem zewnętrznym.
Podsumowując, osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji to taka, która jest całkowicie zależna od osób, które się nią opiekują.
Kto wydaje orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji?
Orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji mogą być wydane tylko przez lekarzy orzeczników ZUS. Odmienne są zasady dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności i jej stopniu, które wydają zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności a nie ZUS.
- Wiele osób, które przychodzą do nas pyta o to czy fakt, iż mają przyznany określony stopień niepełnosprawności daje im gwarancję dostania 500+ i są bardzo rozczarowane, gdy dowiadują się, że to nie wystarczy. – tłumaczy Iwona Kowalska-Matis. – Dlatego jeszcze raz powtarzam, że aby otrzymać świadczenie uzupełniające, czyli. tzw. „500+”, należy posiadać ważne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, które jest wydane przez lekarza orzecznika ZUS. Przyznany „poza ZUS-em” stopień niepełnosprawności nie uprawnia do otrzymania dodatku, bo o tym czy go dostaniemy decyduje lekarz orzecznik ZUS. – dodaje.
O dodatek mogą się ubiegać osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji, które dostają emeryturę, rentę lub inne świadczenie finansowane ze środków publicznych, których łączna wysokość brutto nie przekracza 2157,80 zł.
Przy ustalaniu kwoty 2157,80 zł ZUS nie bierze pod uwagę kwoty renty rodzinnej przyznanej dziecku, które stało się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia lub w czasie nauki w szkole przed ukończeniem 25 roku życia.
Jeśli osoba, która ubiega się o dodatek dostaje już emeryturę, rentę lub inne świadczenie finansowane ze środków publicznych i łączna kwota brutto tych świadczeń wynosi więcej niż 1657,80 zł, a nie przekracza 2157,80 zł, wysokość świadczenia uzupełniającego będzie niższa niż 500 zł.
